Το διάβαζα και το ξαναδιάβαζα το δελτίο Τύπου. Ο Κώστας Τουρνάς για λίγες παραστάσεις στο Πειραιώς 131. Και ο νους ταξίδεψε μερικά χρόνια πριν, κάπου στην Πλάκα. Είχα περάσει καταπληκτικά, είχα ακούσει τραγούδια που τα αγαπούσα χρόνια και χρόνια, είχα συγκινηθεί. Ξαναγύρισα στο σήμερα και πληκτρολόγησα. Η Pure Public Relations είναι πάντα κοντά μας και το αίτημα έγινε δεκτό πολύ άνετα. Επικοινωνήσαμε με το σπουδαίο καλλιτέχνη, βρήκαμε ημέρα και ώρα, βρήκαμε τοποθεσία εκεί στα μέρη του και ανταμώσαμε. Η Μαίρη Ζαρακοβίτη έφερε τη φοβερή και τρομερή φωτογραφική μηχανή της και ένα κάρο ερωτήσεις. Κι εγώ ο αφελής σκεφτόμουν αν θα ήταν καλή ιδέα να ρωτήσω τον Τουρνά αν είναι όντως ένα και ογδόντα τέσσερα. Δεν το ρώτησα μολονότι ήμουν σίγουρος πως θα γελούσε. Εξαιρετικά ευδιάθετος και γλυκύς, τυλιγμένος στο παλτό του, μας έδωσε το χέρι του πολύ θερμά και πρότεινε να κάτσουμε να τα πούμε. Και ήλθαν στο τραπέζι μας μελωδίες και εικόνες και «Τι θα πει απαγορεύεται δεν έμαθα». Ο Κώστας Τουρνάς μίλησε από την καρδιά του και μοιράστηκε μαζί πράγματα από τα παιδικά του χρόνια, από το τώρα, από το μέλλον. Και μεις θα τα κρατήσουμε παρέα σας για πάντα. Μία παρέα! Άπειρα ευχαριστώ στην Άννα Γιώτη και την Αγγέλα Παπαθανασίου, που φρόντισαν αμφότερες να πραγματοποιηθεί αυτή η συνέντευξη.
Τι μας ετοιμάζετε στο Πειραιώς 131; Πολλή μουσική. Δεν θα έχει πρόζα… Σκέφτηκα ότι όταν στήνεις μια παράσταση… Γιατί μπορεί να μιλάμε για μουσική, αλλά μια ζωντανή εμφάνιση παράσταση θεωρείται. Θέλω να έρθω πιο κοντά με το κοινό. Όταν ήμουν μικρός θυμάμαι είχα πάει να δω τον Κώστα Χατζή. Έπαιζε μόνος του με μια κιθάρα. Ξεκίνησε να τραγουδά, να μιλάει με τον κόσμο. Έφερε κοντά του όλους τους θεατές. Κάτι τέτοιο θα επιχειρήσω να κάνω. Η μουσική είναι από τα λίγα πράγματα που μπορούν να ενώσουν τους ανθρώπους. Μας χωρίζουν τόσα πολλά, η μουσική όμως μπορεί να ενώσει τους ανθρώπους. Όταν συμμετέχουν σε μια παράσταση, έχουν ένα κοινό σημείο αναφοράς. Είναι όμορφο να ενώνεις τον κόσμο, να τον κάνεις να περάσει καλά, να κάνεις όλους αυτούς τους ανθρώπους τραγουδήσουν, να γίνουν μια παρέα.
Θα παίξετε full band; Καλεσμένους θα έχετε; Το Πειραιώς 131 είναι ένας πολύ καλά οργανωμένος χώρος και δεν θέλεις να κάνεις αυτό που επιχειρούν άλλες σκηνές λόγω των καιρών… Να υπάρχουν δηλαδή δυο και τρία ονόματα προκειμένου να έχουν περισσότερη συμμετοχή. Όταν γίνεται αυτό αρκετός κόσμος «στερείται» τραγούδια, καθώς ο χρόνος πρέπει να μοιραστεί. Είπαμε να είμαστε μόνοι μας για να παίξουμε όσο το δυνατόν περισσότερα τραγούδια μπορέσουμε. Ναι, θα είμαστε full band. Θα σας πω τώρα ένα παράπονό μου… Δεν δίνω πολλές συνεντεύξεις… Κάθε φορά κάποια sites ή περιοδικά, για να κερδίσουν περισσότερο ενδιαφέρον, βάζουν τίτλους ή αλλάζουν κάπως την κουβέντα για να έχουν περισσότερη απήχηση. Διάβαζα ότι σε κάποιο τέτοιο περιοδικό λοιπόν έγραψαν ότι ο Τουρνάς δεν έχει πάρει ακόμα τη σύνταξή του. Ήταν ένα μέρος της κουβέντας μας… με ρώτησαν αν ηλικιακά έχω συνταξιοδοτηθεί. Απάντησα ναι, απλά δεν έχει βγει ακόμα. Αυτόματα αυτό βρέθηκε να έχει άλλη ερμηνεία. Όταν ένας άνθρωπος παίρνει τη σύνταξή του, υποτίθεται ότι αφήνει πίσω όποια δουλειά έκανε πριν. Εγώ αναρωτιέμαι… Ακόμα και έτσι, με μια σύνταξη πώς μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος;
Δεν ζει, αυτό είναι βέβαιο. Ενώ ο πολιτικός κόσμος στις εξαγγελίες του, κοιτά να ικανοποιήσει το κοινό αίσθημα. Αυτό είναι από τα θέματα ζωτικής σημασίας, καθώς κάθε χρόνο βγαίνουν κάποιες χιλιάδες συνταξιούχοι. Εμένα με αξίωσε ο Θεός να μπορώ να κάνω τη δουλειά μου και μετά τη σύνταξη. Οι υπόλοιποι όμως πώς θα ζήσουν; Είμαι ευτυχής γιατί ο κόσμος με κρατά σε αυτή τη θέση. Μέσα σε εκείνη τη κουβέντα αναρωτήθηκα το παραπάνω και υπαινίχθηκαν ότι το έλεγα για μένα. Δεν μιλούσα για μένα, μιλούσα για τους χιλιάδες των συνταξιούχων που δεν έχουν τη δική μου «πολυτέλεια», αν θες, να συνεχίσουν να δουλεύουν.
Πώς έτυχε να μπείτε στο δρόμο της μουσικής;
Ο πατέρας μου αγαπούσε πολύ τη μουσική χωρίς να έχει καμία σχέση. Ήταν δημοτικός σύμβουλος στο Δήμο Τρίπολης και λάτρευε τη φιλαρμονική. Πάντα με έπαιρνε μαζί του σε συναυλίες. Την πρώτη φορά που είδα και άκουσα πνευστά… Μαγεύτηκα! Και όταν ήμουν ένδεκα-δώδεκα χρονών, άκουσα για πρώτη φορά drums… Καταγράφηκαν στη μνήμη μου. Στα έξι μου με έγραψε ο πατέρας μου στη φιλαρμονική του Δήμου Τριπόλεως για θεωρητικά και φλάουτο. Στο σπίτι μας νοικιάζαμε δωμάτια σε φοιτητές της παιδαγωικής ακαδημίας Τρίπολης, έβγαιναν δάσκαλοι από εκεί. Ένα από τα μαθήματα που είχαν υποχρέωση να μάθουν ήταν η μουσική. Όλοι λοιπόν έπρεπε να παίζουν ένα όργανο. Οπότε, όπως καταλαβαίνετε, σε κάθε δωμάτιο υπήρχε και ένα όργανο και οι φοιτητές έκαναν πρόβες και πολλές φορές με φώναζαν. Ήταν πολύ όμορφο να ακούς να παίζουν από μαντολίνο μέχρι κιθάρα στο σπίτι. Για ένα παιδάκι στην ηλικία μου τότε ήταν μαγικό. Είχα ήδη ξεκινήσει στη φιλαρμονική και τίποτα δεν θα μπορούσε να αλλάξει την αγάπη που πλέον είχα για τη μουσική. Μετά, πιο μεγάλος, άκουσα για πρώτη φορά ζωντανή ορχήστρα με ηλεκτρικά όργανα, στην Αθήνα πια. Η μουσική με μάγευε, με ταξίδευε, με εξισορροπούσε ψυχολογικά. Βλέπεις, είμαστε Μεσογειακός λαός και λόγω καιρού έχουμε συνηθίσει να βγαίνουμε έξω. Όταν βγούμε, είτε θα πάμε να φάμε είτε να ακούσουμε μουσική. Ακόμα και την τελευταία δεκαετία, που λόγω κρίσης έχουν στριμώξει πολύ τα πράγματα. Βλέπεις ότι ο Έλληνας θα ακούσει μουσική, όποιο είδος αντιπροσωπεύει τον καθένα. Ακόμα και παιδικές παραστάσεις γίνονται με βάση τη μουσική. Η μουσική πάντα έχει ενδιαφέρον. Έστω από ένστικτο, ο άνθρωπος καταλαβαίνει την ευεργεσία της μουσικής πάνω του. Η μουσική είναι θεραπευτική, βοηθάει την ψυχολογία μας. Ταξιδεύει ο νους και δεν κολλά σε πράγματα που μας αρρωσταίνουν. Στα ένδεκα πήρα την πρώτη μου κιθάρα. Ποτέ δεν μου πέρασε από το μυαλό ότι δεν θα είχα μουσική στη ζωή μου. Όλα λοιπόν είχαν μια φυσική ροή. Οι γονείς μου με είχαν ρωτήσω πως θα βιοποριστώ, είχα απαντήσει πως ό,τι κάνω θα έχει σχέση με τη μουσική. Αυτό και έκανα και ίσως ήμουν από τους τυχερούς που δούλεψαν σε αυτό που αγαπούσαν.
Η πρώτη σας ηλεκτρική κιθάρα πότε ήρθε στη ζωή σας; Στα δεκατέσσερα.
Η ανάγκη να συνθέσετε; Σκάρωνα μελωδίες. Στα δεκαπέντε είχα γράψει ένα δικό μου τραγούδι. Ήταν με Ιταλικούς στίχους, ενώ δεν μιλούσα Ιταλικά! (γέλια) Στην εφηβεία μου, πριν έρθει το αγγλικό κύμα, Beatles, Rolling Stones κτλ., στην Ελλάδα κυριαρχούσε το ιταλικό τραγούδι και ασκούσε και μεγάλη επιρροή στα τότε μέσα. Το πρώτο μου τραγούδι στα ελληνικά ήταν το «Άνθρωπε αγάπα».
Πώς νοιώσατε όταν κυκλοφόρησε και το άκουσε ο κόσμος; Ήμουν αποσβολωμένος από την πρώτη στιγμή. Τα πρώτα χρόνια των Poll ήταν για μένα απίστευτα. Δεν μπορούσα να πιστέψω την επιτυχία που είχαμε. Ένοιωθα πως τίποτα δεν είναι αρκετό από αυτά που προσφέρεις, αυτό με βοήθησε να κρατάω ισορροπίες. Είμαι της άποψης ότι όσο περισσότερα δίνεις, τόσα περισσότερα θα λάβεις.
Το ταγάρι τίνος ιδέα ήταν; Του τότε παραγωγού. Ο Κώστας Φασόλας, ένας άνθρωπος που αγάπησε πολύ τη δουλειά μας και μας βοήθησε πολύ. Υπήρξε φίλος για πολλά χρόνια.
Είναι ευχάριστος πονοκέφαλος να ετοιμάζετε τη λίστα με τα τραγούδια που θα παίξετε κάθε φορά; Δεν είναι καθόλου πονοκέφαλος. Το να βρεις τα τραγούδια που θα ταξιδέψουν το κοινό που θα σε ακούσει δεν είναι εύκολη δουλειά. Πρέπει να γίνεις εσύ το κοινό για να επιλέξεις. Είναι μια ευχάριστη διαδικασία. Όταν πας σε μια παράσταση, θα πας με τραγούδια που είναι δοκιμασμένα, τα αγαπάει ο κόσμος, αλλά υπάρχουν και τραγούδια που εγώ θέλω εγώ να τα τραγουδήσω. Που πιστεύω πως έχουν ενδιαφέρον. Το περίεργο είναι πως ακόμα και αυτά που θα διαλέξω κάτω από το δικό μου πρίσμα, αρέσουν πολύ στον κόσμο. Να πω κάτι εδώ… μια ιστορία… Στα δεκαοτκώ-δεκαεννιά μου είχα την πρώτη ντίσκο της Αθήνας.
Πώς την έλεγαν; Problem. Μέχρι τότε υπήρχαν μόνο café με τζουκ-μποξ. Όταν ανοίξαμε, μετά από έξι μήνες πήγα φαντάρος. Κάποιο βράδυ εμφανίστηκε ένας μαύρος. Εκείνα τα χρόνια δεν έβλεπες μαύρο στην Αθήνα. Ούτε τουρίστα. Μπήκε μέσα, χόρευε και ήρθε στα πλατό που έπαιζε μουσική. Μας λέει «Να παίξω λίγο και εγώ»; Και μας λέει ούτε λίγο ούτε πολύ ότι ήταν DJ. Άγνωστη λέξη για μας τότε. Ανεβαίνει και κάνει για σαράντα λεπτά ένα απίστευτο πρόγραμμα. Γίναμε φίλοι. Υπηρετούσε στην αμερικάνικη βάση και στις εξόδους του, όπου άκουγε μουσική, έμπαινε για να διασκεδάσει. Μας είπε λοιπόν κάποια μέρα πως όταν ο κόσμος μπαίνει με διάθεση να διασκεδάσει, δεν ακολουθείς το δικό σου κανόνα αλλά του κόσμου. Για να γυρίσω πίσω στην κουβέντα μας λοιπόν, ο κόσμος που έρχεται σου κάνει την τιμή και εσύ πρέπει να τον ευχαριστήσεις.
Στα χρόνια που κάνατε solo καριέρα, ποια ήταν τα θέματα που σας έδιναν τροφή για να συνθέσετε; Οι άνθρωποι ανήκουν σε τρεις κατηγορίες. Αυτούς που ανησυχούν για το αύριο, αυτούς που δυσφορούν με το τώρα και αυτούς που βασανίζονται με το χθες. Εγώ ανήκω στη μεσαία κατηγορία. Δεν είχα ποτέ «μελλοντολογική» ανησυχία και δεν αναμασώ το παρελθόν. Κάνω ό,τι μπορώ για να είμαι καλά, στο βαθμό που εγώ θεωρώ σωστό. Όταν σε νοιάζει το τώρα, πιστεύω πως μπορείς να είσαι πιο δημιουργικός. Κάθε τραγούδι «συμβόλιζε» την εκείνη «τώρα» στιγμή. Ήταν σημεία της ζωής μου. Το τώρα ακολουθούσε ενδιαφέροντα της στιγμής της ζωής μου. Ο δίσκος, ας πούμε, «Απέραντα Χωράφια» είναι η είσοδος στην εφηβεία. Το «Κυρίες και Κύριοι» ήταν ανάμεσα σε μια θρήσκο-πολιτική περίοδό μου.
Η επόμενη δουλειά σας; Έχω την επιθυμία αλλά ακόμα δεν μπορώ να σας πω κάτι.
Ποια είναι η κινητήρια δύναμή σας; Ο ελαφρύς νους είναι υγεία. Ζεις το τώρα, όσο πιο σωστά μπορείς, χωρίς να κοιτάς πίσω και χωρίς να φοβάσαι το αύριο.