Τεσσαρακοστή αναδρομή
Τίτλος: «Το Πανόραμα»
Μουσική: Μίμης Πλέσσας
Στίχοι: Κώστας Βιρβος
Ερμηνεία : Δώρος Γεωργιάδης
Κάποιες συγκυρίες, κυρίως πολιτικές, έσπρωξαν στο περιθώριο το πολύτιμο αυτό μουσικό έργο. «Το Πανόραμα» περιλαμβάνει δώδεκα, όπως θα έλεγε ο Χατζιδάκις, «λαϊκές ζωγραφιές». Τα τραγούδια περιγράφουν με χιουμοριστικό- παιχνιδιάρικο τρόπο, διάφορες «Ατραξιόν» και γεγονότα που λάμβαναν χώρα στην Ελλάδα κατά το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Το τραγούδι που θα ακούσουμε είναι κάποια προτροπή- διαφήμιση, μιας μίνι «Ατραξιόν –παρουσίασης» που γινόταν από περιφερόμενους διασκεδαστές και περιλάμβανε σκίτσα από ιστορικές αναπαραστάσεις του 1821. Αυτές οι περιγραφές είναι κάποιες βιωματικές αναμνήσεις του Τρικαλινού Βίρβου, που περίτεχνα μεταφέρονται μουσικά, από τον «μάστορα» Πλέσσα. Είναι έκδηλη η επιδίωξη του στιχουργού να σατιρίσει και έτσι να αναδείξει μέσα από τον σατυρικό του λόγο, κοινωνικά προβλήματα της εποχής.
Ο δίσκος ηχογραφήθηκε το 1971 για πρώτη φορά με τραγουδιστή τον Γεωργιάδη και μετά από πέντε χρόνια ξαναηχογραφήθηκε από τους ίδιους συντελεστές, με τον σατυρικό τραγουδιστή Θέμη Ανδρεάδη, τον Κοντολάζο και τον Κυριαζή. Το τραγούδι του αφιερώματος είναι «Το Πανόραμα», που έδωσε το όνομα σε όλο τον δίσκο.
Πάντα στις εθνικές γιορτές, ανοίγω το συρτάρι της μνήμης, με τα παλιά τεφτέρια της πατρίδας μου, της ιστορίας των διακοσίων, τελευταίων χρόνων, αλλά για μια φορά ακόμα απ’ τα πολλά τα «χρέη» της μου κάηκαν τα χέρια. Ανοίγω και την πόρτα της καρδιάς μου σ’ αυτήν, αλλά βλέπω αέρα και βροχή και φύλλα σκορπισμένα…!
Σπύρος Γκάλτσας
Ήταν το Πανόραμα ,
το πιο γλυκό μου όραμα,
σαν έβλεπα το Μεσολόγγι,
του Δράμαλη τη συμφορά,
και του Κανάρη τα μπουρλότα
να καίνε τούρκικα καράβια
στη σειρά.
Το Πανόραμα αρχίζει,
μια δραχμή μόνο στοιχίζει ,
όμως ότι μας θυμίζει,
όσο η λευτεριά αξίζει.
Να, του Φεραίου ο θάνατος,
που έμεινε αθάνατος,
πως ‘βάλαν Βαυαροί σε δίκη,
τότε το γέρο του Μωρηά
πως πήραμε τη Σαλονίκη,
με τη λεβέντικη εκείνη,
τη γενιά.