Αφορμή να «πιάσω» τον Γιοβάν Τσαούς είναι η συνομιλία μου πριν από λίγες μέρες με ένα σύγχρονο μουσικό συγκρότημα πέντε νέων ανθρώπων, που ασχολούνται με μουσική της εποχής του '20-'30. Το συγκρότημα δημιουργεί νέες συνθέσεις με βάση την ρεμπέτικη μουσική της εποχής του Γιοβάν Τσαούς και ομολογώ ότι με εξέπληξε η επιτυχία της προσέγγισης τους στην εποχή του '20. Λίγα λόγια για τον συνθέτη θα μας βάλουν στο κλίμα της δημιουργίας του, μια και είναι ελάχιστα γνωστός λόγω της περιορισμένης δισκογραφίας και των πολύ λίγων ηχογραφήσεων τραγουδιών του. Ο Γιοβάν (Ιωάννης) Εϊτζερίδης ήταν μικρασιατικής καταγωγής. Γεννήθηκε στην Κασταμονή του Ικονίου της Μικράς Ασίας στα 1893. Υπηρέτησε στον Οθωμανικό στρατό ως «τσαούς» (çavuş = λοχίας) από το οποίο και έμεινε το προσωνύμιο. Στην Τουρκία ήταν γνωστός μουσικός και λέγεται ότι έπαιξε ακόμα και στην αυλή του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β’. Με την ανταλλαγή πληθυσμών, ο Τσαούς ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στον Πειραιά, όπου εργάστηκε ως ράφτης. Δεν ασχολήθηκε επαγγελματικά με τη μουσική. Έπαιζε και έγραφε για το κέφι του και δεν τραγουδούσε επαγγελματικά. Πέθανε το 1942 όταν μαζί με τη σύζυγό του Αικατερίνη Χαρμουτζή (που φέρεται σαν στιχουργός του τραγουδιού), κατανάλωσαν ακατάλληλα τρόφιμα και έπαθαν τροφική δηλητηρίαση, λόγω της πείνας στη γερμανική κατοχή. Ο Γιοβάν Τσαούς ήταν εξαιρετικά ταλαντούχος, ήξερε όλους τους δρόμους (μακάμια). Μόνο αυτοί που παίζουν κανονάκι τους ξέρουν καλά, γι' αυτό και ο Τσαούς είχε στο μπουζούκι του ταστιέρα από κανονάκι. Όποιος έπιασε αυτό το μπουζούκι για να παίξει, το παράτησε αμέσως. Κανείς δεν μπορούσε να παίξει. Μια φορά το πήρε στα χέρια του ο Μάρκος Βαμβακάρης, αλλά γρήγορα το παράτησε. Αλλά τι να παίξει ο Μάρκος από το μπουζούκι του Γιοβάν Τσαούς, που ήταν αλλόκοτο. Η συμβολή του Γιοβάν Τσαούς στη δημιουργία και εξέλιξη του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού είναι πολύ μεγάλη διότι άνοιξε νέους δρόμους, μετέδωσε τις γνώσεις του και επηρέασε τους υπόλοιπους μουσικούς, συνθέτες και δημιουργούς της εποχής του. Οι ηχογραφήσεις του Γιοβάν Τσαούς έγιναν την περίοδο 1935 -1937. Ο Τσαούς φέρεται να έχει ηχογραφήσει μόνο 12 δικά του τραγούδια με τις φωνές του Αντώνη Καλυβόπουλου και του Στελλάκη Περπινιάδη. Ανάμεσα σε αυτά γνωστότερο είναι ίσως το «Πέντε μάγκες του Περαία», τραγούδι με πρωτόγνωρα για το ρεμπέτικο σουίνγκ στοιχεία. Λέγεται ότι τους στίχους κάποιων τραγουδιών του δεν τους έγραφε ο ίδιος, αλλά η γυναίκα του Αικατερίνη Χαρμουτζή. Όπως πολλοί συνθέτες της εποχής (Βαγγέλης Παπάζογλου, Ανέστος Δελλιάς, Γιώργος Μπάτης και άλλοι) σταμάτησε να ηχογραφεί το 1937 επειδή αρνείτο να δεχτεί να υποβάλλονται τα έργα του σε λογοκρισία την οποία επέβαλε το καθεστώς του Μεταξά. Ο Αντώνης Καλυβόπουλος, που τραγουδάει στο κομμάτι ήταν μηχανουργός από τον Πειραιά και ερασιτέχνης τραγουδιστής. Το τραγούδι έτυχε αναρίθμητων σύγχρονων εκτελέσεων και εξακολουθεί να αποτελεί επιτυχία.
Στο αφιέρωμα έχουμε την γνήσια εκτέλεση του 1935. Δυο λόγια θα πούμε για τους στίχους, που κινδυνεύουν να παραφραστούν από τις άστοχες σύγχρονες εκτελέσεις και να αλλάξουν το νόημα του τραγουδιού.
Πέντε μάγκες του Περαία
οι μάγκες είναι του Περαία (δηλώνει κτήση) και όχι στον Περαία πέρναγαν απ' τον τεκέ
και όχι πέρασαν μια φορά Ένας είπε απ' την παρέα
πολλοί τραγουδιστές σήμερα λένε κάποιος και όχι ένας που είναι το σωστό πα να πιούμε ναργιλέ
ναργιλές είναι και όχι αργιλές Μπήκαν μέσα να φουμάρουν φώναξαν τον τεκετζή
φώναξαν «τον» τεκετζή (τον κάλεσαν) και όχι «φώναξαν του τεκετζή» (δηλ. τον μάλωσαν) Πιάσε ένα ναργιλέ αφράτο με Περσίας τουμπεκί
Δύο τάλιρα τον δίνεις
τάλιρα είναι το σωστό και όχι τάλαρα και «μάγκικες» χαζομάρες τρία θα πληρώσουμε
τρία θα «πληρώσουμε» λέει ο Καλυβόπουλος και όχι «πλερώσουμε» Αν η γκλάβα θα γεμίσει θα σε προτιμήσουμε
Φούμαραν και ήταν τζούρα φώναξαν τον τεκετζή Δεν κατάλαβαν μαστούρα ήταν σκέτο τουμπεκί
Εσύ νόμιζες πως έχεις
Εσύ και όχι ρ’ εσύ όπως ακούγεται σήμερα τίποτα κορτάκηδες ούτε πιτσιρίκια έχεις μήτε και πρεζάκηδες
Πάν’ εκεί στο κουνελάκι
δηλαδή εκεί πάνω και όχι πάμε. Β(Κ)ουνελάκι* αυτό, δεν είναι σίγουρο τι ακούγεται έχω ζούλα ναργιλέ πάμε μάγκες να τον πιούμε να μην πάμε στον τεκέ
Εσύ νόμιζες πως έχεις τίποτα κορτάκηδες Ούτε πιτσιρίκια έχεις μήτε και πρεζάκηδες
Αν θα κλείσουν τους τεκέδες Πειραιά Κρεμυδαρού Τότε πια θα κουβαλάω στη σπηλιά την κουρελού.
*Κουνελάκι ίσως κάποια τοποθεσία ,μπορεί όμως να είναι βουνελάκι δηλαδή μικρό βουνό ,αυτό το ξέρει η σύζυγος του Γιοβάν Τσαούς που έγραψε τους στίχους. Εικάζεται ότι ακούγεται τουνελάκι δηλαδή μικρή σπηλιά όπου έκρυβαν τους ναργιλέδες αλλά τίποτα δεν μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα. Σπύρος Γκάλτσας
Το τραγούδι, παρ' όλες τις ενδιαφέρουσες περιπέτειες, περνά στα «χέρια» του Ζαγοραίου, που το μεταφέρει «αλλιώς» στη νέα γενιά της μεταπολίτευσης το 1975.
...ο Μαρκόπουλος πράττει το καλλιτεχνικό του χρέος. Ένα χρέος προς την ίδια την ιστορία. Αφού καταφέρνει και διασώζει μουσικά υπολείμματα που κληροδοτήθηκαν σμιλεμένα από τον χρόνο.
...Ο ποιητής στιγματίζεται από τα γεγονότα, εμπνέεται από την τραγική φιγούρα της σπαράζουσας μάνας και αρχίζει να γράφει τους πρώτους στίχους από τον «Επιτάφιο»....
Το "Τραγούδι του Νεκρού Αδελφού", μια λαϊκή τραγωδία εμπνευσμένη από τον Εμφύλιο, γράφτηκε το 1961 στο Παρίσι και την επόμενη χρονιά παρουσιάστηκε από το θίασο του Μάνου Κατράκη στην Αθ...
Το κομμάτι είναι μια εξ΄ ολοκλήρου δημιουργία του ταλαντούχου Γιώργου Ζήκα. Επηρεασμένος από το νεολαϊκό ρεύμα του ’80, άρχισε να γράφει τραγούδια μετά τα τριάντα του χρόνια...
Ο Ζουλφί Λιβανελί, είναι μια πολυσήμαντη προσωπικότητα της σημερινής Τουρκίας. Ως συνθέτης μελοποίησε ποιήματα του εξόριστου, αριστερού ποιητή Ναζίμ Χικμέτ.
Θλιβερή επέτειος για την Θεσσαλονίκη! 22 Μαΐου 1963. Στυγνή δολοφονία του φιλειρηνιστή αριστερού βουλευτή, Γρήγορη Λαμπράκη από παρακρατικούς, βασιλοφασίστες.
Είναι πολλές φορές που στο μυαλό του ανθρώπου παλεύουν σκέψεις αντίθετες. Από τη μια το πραγματικό, το αληθές και από την άλλη το παραδοσιακό το τυλιγμένο από ένα μανδύα μύθου.
Το μεγαλείο της λογικής στην Μυθολογία, είναι, ότι η ιστορία με τις Μοίρες είναι πολύ βαθιά φιλοσοφημένη, αυτό όμως δεν το παραδέχονται τα σύγχρονα θρησκευτικά παραμύθια.
«Εμάς ο λαός μας τά’ δινε και μετά τα έπαιρνε πίσω, σήμερα δεν παίρνει τίποτα!», λέει ο Ζαμπέτας για τις αμοιβές των σημερινών τραγουδιστών & δημιουργών.
Πάντα ο Θεός γεννάει Θεό, πανάρχαιος συμβολισμός, ένα παραμύθι που ξεκίνησε από τους Ινδούς. Ακόμα και στις πιο σύγχρονες θρησκείες ο συμβολισμός συνεχίζεται.
Λίγοι γνωρίζουν ότι σε ένα νησί γνωστό για την ομορφιά του αλλά όχι και για την σύγχρονη μουσική του παράδοση, την Νέα Ζηλανδία, συνέβησαν πολλά ενδιαφέροντα πράγματα.
Πως άπλα και χωρίς πολλά - πολλά, ο μάγκας έλυνε το θέμα κρύο, με την αγαπημένη του. Σύνθετης είναι ο μικρασιάτης Τούντας(τα είπαμε για αυτόν στην πριγκηπέσα του).
Συνηθίζουμε πολλές φορές να αναφερόμαστε σε μπάντες χρησιμοποιώντας τον όρο cult. Λίγες είναι όμως στην πραγματικότητα οι μπάντες που παίρνουν επάξια αυτό τον τίτλο.
Το κομμάτι γνωρίζει τεράστια παγκόσμια επιτυχία, πιάνει κορυφή στα αμερικανικά charts και από το 1981 και μετά δεν υπάρχει συναυλία των Rolling Stones χωρίς να ερμηνευθεί η Angie.
Ο Τυφωεύς ήταν το πιο ζόρικο παιδί της Γης. Είχε εκατό κεφάλια και σώματα δράκου με μαύρες γλώσσες, τρομερά χέρια και πόδια, από τα μάτια πέταγε φωτιές, ήταν ψηλότερος κι από τα βουνά.
H ζωή δεν ήταν δίκαιη με τον μεγαλύτερο Γερμανό ερμηνευτή όλων των εποχών και συνέθεσε ένα από τα σπουδαιότερα ερωτικά κομμάτια. Το παρουσιάζουμε για πρώτη φορά ...
Το εν λόγω σάουντρακ είναι ένα συλλεκτικό πολύτιμο διαμάντι. Σπάνιο, με 2-3 εναπομείναντα αντίτυπα σε όλο τον κόσμο, που τα έχω δει να φτάνουν και τα 400 ευρώ το ένα.
Το 6ο μέρος των ιστοριών από βινύλιο είναι αφιερωμένο σε ένα άλμπουμ, που κατέχει περίοπτη θέση στη δισκοθήκη μου και αποτελεί ένα πραγματικό κόσμημα για τον αμερικάνικο ήχο.
Έχει ιστορικό ενδιαφέρον με πολλούς παραλληλισμούς με την σημερινή πραγματικότητα, για ορισμένους είναι διασκέδαση και για άλλους αποτελεί πεδίο σκέψης γνώσης.
Κλικάρω απλά το όνομα του συγκροτήματος στο ίντερνετ και διαβάζω, «ιεραποστολικές παραλλαγές για ευλογημένο σεξ» ή «σταθερές αξίες: απλά κι ιεραποστολικά».
Το λαϊκό τραγούδι φτάνει στο απόγειο του, μια και ήταν μια εγγενής ανάγκη κατά την μεταπολεμική Ελλάδα, που ήθελε όσο τίποτα άλλο να τραγουδήσει και να ξεχάσει τις συμφορές.
Eπιλέχτηκε από τους Led Zeppelin ως ο "εκλεκτός". Ήταν η βασική επιλογή των Velvet Revolver. Κι όμως αυτός έκανε το δικό του, διάλεξε το δύσκολο δρόμο.
Για να τον βρείτε στο διαδίκτυο θα πρέπει να δοκιμάσετε και τα τρία ονόματα και πάλι δεν θα μάθετε τα πάντα γι'αυτόν. Όχι επειδή υπάρχει κάποιο κρυμμένο μυστικό, αλλά ...
Κάπου στον Άγιο Φανούριο Ιλίου έχει δημιουργηθεί ήδη μια τοπική σκηνή της οποίας οι μπάντες έπαιζαν τον λεγόμενο ήχο του San Fanourio. Μια από αυτές τις μπάντες είναι και ...
Βρισκόμαστε στο Λονδίνο, και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή New Cross, το καλοκαίρι του 1983. Ο Johny Brown έχει την αδερφή του για να μοιράζονται το κοινό τους πάθος ...
Ο δίσκος αποπνέει γαλήνη και ισορροπία ...τα μπασιστικά solos απουσιάζουν, όπως και οι δαιδαλώδεις progressive αλλαγές, που τόσο συνηθίζονται τη σημερινή εποχή.
Το κίνημα του Zamrock, που ξεκίνησε στη Zάμπια στις αρχές της δεκαετίας του '50 αναβιώνει και οι μουσικοί εντάσουν πολλά στοιχεία του ψυχεδελικού ήχου του Jimi Hendrix.
Η ερμηνεία είναι του Γιάννη πάριου από ένα μοναδικό και σπανιότατο ντοκουμέντο-βίντεο από το Θέατρο της Δευτέρας του 1979. Η ερμηνεία αυτή δεν υπάρχει στην δισκογραφία!
Τα τραγούδια που θα σχολιάσουμε είναι σπάνια, σχεδόν άγνωστα στους αμύητους. Οι λόγοι που έμειναν άγνωστα έκτος από εμπορικοί (δεν πουλούσαν) είναι και πολιτικοί!
Βρισκόμαστε στο σωτήριο έτος 1968. Οι 13th Floor Elevators δίχως να το ξέρουν βρίσκονται στη δύση της καριέρας τους. Τα προβλήματα με τα ναρκωτικά ολοένα και πληθαίνουν ...
Ιστορίες για δίσκους με άρωμα βινυλίου : O James Ramey,γνωστός και ως Baby Huey υπήρξε ένας από τους καλλιτέχνες που επηρρέασαν όσο λίγοι την hip-hop μουσική.