Βίοι Παράλληλοι : Μιχάλης Πατρινός - Dick Dale (Η Αιγύπτια Και Ο Tarantino)

Βίοι Παράλληλοι : Μιχάλης Πατρινός - Dick Dale (Η Αιγύπτια Και Ο Tarantino)

Λεπτομέρειες: Κατηγορία: Μουσική Χρονομηχανή & Άλλες Ιστορίες; Δημοσιεύθηκε : Πέμπτη, 20 Σεπτεμβρίου 2012 19:36

dick-dale-456

Τραγούδια που έζησαν και αγαπηθήκαν στην Ελλάδα και παράλληλα έζησαν και σε άλλη χώρα και γλώσσα.

Τραγούδι 6ο
Τίτλος Ελληνικός: "Μυσιρλού"

Τίτλος Αμερικάνικος: "Misirlou"

Μουσική: Μιχάλης Πατρινός

Στίχοι: Μιχάλης Πατρινός
Διασκευή: Dick Dale
Αμερικάνικη εκτέλεση: Dick Dale (1962)
Πρώτη εκτέλεση: Μιχάλης Πατρινός (1927)

Πριν από μερικά χρόνια από όλα τα ραδιόφωνα, όλες τις γειτονιές, όπου σταθείς κι όπου βρεθείς, άκουγες μια μελωδία αμερικανόφερτη. Κάτι μου θύμιζε αλλά τα όργανα που ακούγονταν με ξένιζαν. Ώσπου θυμήθηκα, παλιό ρεμπέτικο λέω, φωνή Μανώλη Αγγελόπουλου μπάσα, μου έρχονταν στο νου αλλά με τίποτα τίτλος. Οι φίλοι και γνωστοί Έλληνες και ξένοι επέμεναν «Σπύρο λάθος κάνεις αυτό είναι Sex Pistols, δε μπορεί να είναι ρεμπέτικο», όχι είναι το ένα, όχι είναι το άλλο, πολλά ακατάληπτα ονόματα που δεν μπορούσα ούτε καν να τα προφέρω μου τσαμπουνούσαν. Ώσπου ξαναθυμήθηκα, ο τίτλος αυτού «Μυσιρλού» – στα τούρκικα σημαίνει Aιγύπτια - δεν σκοτίστηκα όμως να πείσω κανένα για το αληθές αρκεί που ήξερα, και αυτοί τραγουδούσαν ρεμπέτικο κι ας μη το γνωρίζουν. Η περίπτωση ήταν κλασικός αντιδανεισμός.

Την «Μυσιρλού» διασκευασμένη από τον Dick Dale διάλεξε και ο Quentin Tarantino για να ντύσει μουσικά την σπονδυλωτή ταινία του Pulp Fiction του 1994. Το τραγούδι επίσης είναι σήμερα πολύ δημοφιλές σε τέσσερα εντελώς διαφορετικά είδη μουσικής: στο ρεμπέτικο, στη λαϊκή μουσική της Μέσης Ανατολής, στην εβραϊκή μουσική που παίζεται σε γάμους και γιορτές και στο surf rock. Το τραγούδι πρωτοπαίχτηκε από τη ρεμπέτικη ορχήστρα του Μιχάλη Πατρινού στην Αθήνα το 1927.

Όπως συνέβαινε και με σχεδόν όλα τα πρώιμα ρεμπέτικα τραγούδια, ο αυθεντικός συνθέτης του τραγουδιού έμεινε άγνωστος και η σύνθεση κατοχυρώθηκε στον αρχηγό της κομπανίας, ενώ οι στίχοι είναι σχεδόν σίγουρα του Πατρινού. Στην αρχική έκδοση του τραγουδιού, το όνομα της κοπέλας του τίτλου προφερόταν από τον Πατρινό "Μουσουρλού", με βαριά Σμυρναϊκή προφορά. Το τραγούδι αρχικά γράφτηκε σαν ζεϊμπέκικο, σε πιο αργό ρυθμό και διαφορετικό τόνο απ'τη σημερινή "Οριεντάλ" έκδοση χάρη στην οποία έχει γίνει γνωστό. Έτσι, ακούγεται στην πρώτη γνωστή ηχογράφηση, που έκανε ο Πατρινός στην Ελλάδα το 1927.

Το 1941 ο Νικ Ρουμπάνης, ένας Ελληνοαμερικάνος, δάσκαλος βυζαντινής μουσικής, κυκλοφόρησε μια ορχηστρική τζαζ εκτέλεση του τραγουδιού, αναφέροντας τον εαυτό του σαν συνθέτη. Μια, και ο ισχυρισμός του αυτός ποτέ δεν αμφισβητήθηκε, θεωρείται ακόμα και σήμερα σαν ο συνθέτης του κομματιού. Οι S. Russell, N. Wise και M. Leeds αργότερα έγραψαν αγγλικούς στίχους για το τραγούδι. Ο Ρουμπάνης άλλαξε επίσης τον τόνο και τη μελωδία, δίνοντας στο τραγούδι τον ανατολίτικο ήχο με τον οποίο είναι γνωστό σήμερα.

Το τραγούδι διασκευάστηκε από τον surf κιθαρίστα Dick Dale στη δεκαετία του '60, όταν κάποιος απ' το κοινό του τον ρώτησε αν μπορούσε να παίξει ένα ολόκληρο τραγούδι πάνω σε μια μόνο χορδή της κιθάρας. Η εκτέλεση του Dale ήταν αυτή που έκανε γνωστό το τραγούδι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Dale είχε λιβανέζικες ρίζες και ακούσματα ανατολίτικα από τα παιδικά του χρόνια.

Το 2004, το τραγούδι επιλέχτηκε από την οργανωτική επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας σαν ένα από τα πιο γνωστά ελληνικά τραγούδια όλων των εποχών, και ακούστηκε στην τελετή λήξης των αγώνων. Τελευταία, το 2006, η εκτέλεση του Dale ξανάγινε δημοφιλής, καθώς αποτέλεσε τη βάση για το single των Black Eyed Peas "Pump It". Στην Ελλάδα έγιναν πολλές επανεκτελέσεις όπως από τη Σοφία Βέμπο, τον Νίκο Γούναρη, την Γλυκερία κ.α.

Στο αφιέρωμα έχουμε την αυθεντική εκτέλεση του Πατρινού, που δεν είναι «Οριεντάλ», και την εκτέλεση από το soundtrack της ταινίας του Tarantino. Έχουμε επίσης και την εκτέλεση που ανασκάλεψε τη μνήμη μου από τον «πολύ» Μανώλη Αγγελόπουλο.

Σπύρος Γκάλτσας