- Λεπτομέρειες
-
Κατηγορία: Θεατρικές Παραστάσεις
-
Δημοσιεύθηκε : Πέμπτη, 24 Οκτωβρίου 2019 09:24
Η ιστορία θα έπρεπε να μας διδάσκει πολλά, ώστε να μην κάνουμε πάντα τα ίδια λάθη. Αυτό όμως για να γίνει θα πρέπει να βρεθούν και οι κατάλληλοι άνθρωποι να μας τη διδάξουν. Το θέμα της ιστορίας μου άρεσε από παιδί, ο τρόπος όμως διδασκαλίας στα σχολεία ήταν και δεν ξέρω αν είναι ακόμα… Δεν χρειάζεται να μπω σε λεπτομέρειες, όλοι αντιλαμβάνεστε. Στο Μέγαρο παρακολούθησα μια παράσταση που έκανε το πάθος μου για την ιστορία να λαμπαδιάσει ξανά.
Πραγματικά, αν οι δάσκαλοι ή οι καθηγητές μπορούσαν να πάρουν λίγο από τη λάμψη αυτής της παράστασης και να τη μεταφέρουν στο σχολείο, πιστεύω πως θα γίνονταν θαύματα. Θα είχαν μαθητές να ρουφούν σαν σφουγγάρια το υλικό, από την παράδοση κιόλας. Ο συγγραφέας Γιάννης Λιγνάδης, μαζί με το Δημήτρη Λιγνάδη, που εκτέλεσε και χρέη σκηνοθέτη, τη Grace Nwoke, το Βασίλη Αθανασόπουλο, την Εβίτα Ζημάλη, τον Ανδρέα Καρτσάτο και το Λάμπρο Κωνσταντέα, αλλά και το μουσικό Θοδωρή Οικονόμου, μας παρουσίασαν τη δεύτερη φάση του Πελοποννησιακού Πολέμου, τη Σικελική Εκστρατεία (415-413 π.Χ.), αντλώντας ιστορικό υλικό από το έκτο, το έβδομο και μέρος του όδγοου βιβλίου της συγγραφικής κληρονομιάς του Θουκυδίδη.
Στην Αθήνα πάρθηκε η απόφαση να στείλουν πλοία και στρατό να βοηθήσει τους συμμάχους της στη Σικελία - με το αζημίωτο βέβαια. Ο Αλκιβιάδης ήταν υπέρ αυτής της εκστρατείας και ο Νικίας, πιο προσγειωμένος και καθόλου πολεμοχαρής, προσπαθούσε να πείσει για το ακριβώς αντίθετο. Η Αθήνα αποφάσισε να γίνει τελικά η εκστρατεία, με στρατηγούς το Νικία και τον Αλκιβιάδη. Ξεκίνησαν λοιπόν δίνοντας αρκετά χρήματα για πλοία και εξοπλισμό. Πίστευαν ότι θα καρπώνονταν περισσότερα… πίστευαν… Και κάποια στιγμή φτάνουν στη Σικελία και ξεκινάνε με καλούς οιωνούς και νίκες αλλά η χαρά τους δεν κράτησε πολύ, γιατί τη χώρα του την ξέρει καλύτερα αυτός που την κατοικεί. Οι Αθηναίοι τράβηξαν από τα μαλλιά τις επιδρομές και όταν έμαθαν ότι τα μπικικίνια δεν θα τα έπαιρναν, κάπου το ηθικό έπεσε… την ώρα που ανέβαινε των Σικελών.
Άλλωστε δεν κάθεσαι με σταυρωμένα χέρια όταν σου επιτίθεται ο εχθρός. Σηκώνεις το κεφάλι και επιτίθεσαι και εσύ και κάνεις ό,τι περνά από το χέρι σου να κρατήσεις τα εδάφη σου. Γίνεσαι λοιπόν σύμμαχος με τον εχθρό του εχθρού σου. Στη περίπτωση των Αθηναίων, οι Σικελοί συμμαχούν με τους Πελοποννήσιους και με ηθικό αναπτερωμένο ξεκινούν τις μάχες, μέχρι που κυκλώνουν τον εχθρό έτσι που να μην μπορεί να ξεφύγει ούτε από ξηρά ούτε από θάλασσα. Οι Αθηναίοι ξεκληρίστηκαν… όσοι λίγοι κατάφεραν να ξεφύγουν μετέφεραν τα κακά μαντάτα στην Αθήνα, όσοι επέζησαν πουλήθηκαν ως σκλάβοι. Η εκστρατεία είχε τραγική κατάληξη για τους Αθηναίους, που πήγαν για τα πολλά και τα έχασαν όλα.
Η παράσταση-αναλόγιο ήταν απίστευτα καθηλωτική. Ο τρόπος που εξιστορούσαν τα γεγονότα σε έκανε να φαντάζεσαι βήμα βήμα όσα είχαν γίνει τότε και υπήρχαν στιγμές που βούρκωνες νοιώθοντας την απελπισία των προγόνων σου. Σκεφτόσουν «Μα καλά, γιατί να μπουν σε περιπέτεια; Γιατί να χαθούν τόσες ψυχές; Μόλις είχε τελειώσει ο Πελοποννησιακός. Η πόλη είχε αρχίσει δειλά δειλά να «ξαναζεί». Τι τους έπιασε»; Ποτέ δεν θα το μάθουμε. Μόνο εικασίες μπορούμε να κάνουμε με τα δεδομένα που έχουμε. Καμία χώρα δεν είναι παντοδύναμη, καμιά ψυχή στρατιώτη, φαντάρου, ναυτικού δεν θα πρέπει να μπλέκεται σε μια μάχη που δεν θα έπρεπε να είχε γίνει εξαρχής. Πόσα τέτοια δράματα θα μπορούσαμε να έχουμε αποφύγει ανά τους αιώνες αν και μόνο αν δίναμε σημασία σε ό,τι μας έχει διδάξει το παρελθόν; Θα είχαμε αποφύγει πολλά αλλά δυστυχώς τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα και βρισκόμαστε συχνά σε έναν ατέρμονο κύκλο.
Η παράσταση «Μαθήματα Πολέμου ΙΙ: Σικελικά δράματα» είναι μια γροθιά στο στομάχι όλων μας. Ξετυλίγεται μαεστρικά και σε βάζει να σκεφτείς και να αναλύσεις πολλές πτυχές. Τέτοιου είδους παραστάσεις τις χρειαζόμαστε. Με τον καιρό θα μας βοηθήσουν να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, αρκεί να τις αφήσουμε να ανοίξουν την ψυχή και το μυαλό μας. Να τις αφήσουμε να μας δείξουν περίτρανα πως η ιστορία επαναλαμβάνεται και θα πρέπει να πάρουμε διαφορετικές πλέον αποφάσεις.
Θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές! Ήσασταν μαγικοί στη σκηνή και μεταλαμπαδεύσατε το μήνυμα. Μπράβο για την υπέροχη δουλειά και τις εξαιρετικές σας ερμηνείες!
Μαίρη Ζαρακοβίτη
Αντί επιλόγου: ο πόλεμος και πώς να μην τον αποφύγεις
Ο Σουν Τσου στο μνημειώδες βιβλίο του «Η τέχνη το πολέμου» αναφέρει μία φράση, η οποία υιοθετήθηκε ανά τους αιώνες. Ιδίως ως προς το πρώτο σκέλος της. Εφαρμόστηκε πλειστάκις δε κατά το δεύτερο. «Ο πόλεμος είναι αναγκαίο κακό και πρέπει να αποφεύγεται. Εφόσον όμως αυτό είναι αδύνατο, καλύτερα να ξέρεις πώς θα τον κερδίσεις». Ίσως το μήνυμα που περνάει στο τέλος-τέλος αυτή η συνταρακτική απεικόνιση που απολαύσαμε από σκηνής, να είναι ακριβώς αυτό. Μία απέλπιδα, κατά πολλούς, κίνηση να αποφύγεις το τρένο που έρχεται με μεγάλη ταχύτητα κατά πάνω σου… Δεν θα τα καταφέρεις. Το ζήτημα είναι να «επιτύχεις» τις λιγότερες δυνατές απώλειες. Το έργο που είδαμε και θαυμάσαμε αφορά μία μεγαλεπήβολη προσπάθεια, με τις «καλύτερες» των προθέσεων και τη χειρότερη δυνατή κατάληξη για τους εμπνευστές της. Ο πόλεμος συγκλονίζει τους ανθρώπους εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ήταν πάντα το αναγκαίο κακό. Πόσες φορές δεν έχετε διαβάσει ότι ο Β’ Παγκόσμιος ήταν για τη Γερμανία καταδίκη αλλά και ανάσταση μαζί; Και πόσες φορές δεν έχετε θεωρήσει πώς όλα αυτά είναι ακατάσχετη μπουρδολογία και πως στην ουσία μετρά μόνο τι σκέψεις κάνουν εκείνοι οι λίγοι που ελέγχουν τον πλανήτη και που είναι πάντα γέροι και διεστραμμένοι…
Δεν έχω ιδέα αν θα επιστρέψουν με το τρίτο μέρος, θα επιθυμούσα όμως να το κάνουν, όπως και το να κάνουν τέταρτο, πέμπτο, έκτο και τελικά να πάνε για το νιοστό. Ο τρόπος σύλληψης, στησίματος και εξωτερίκευσης ήταν μοναδικός και ο κόσμος δεν θα το ξεχάσει ποτέ αυτό. Η κατανόηση της φρίκης του πολέμου είναι η ίδια η εξύψωση της ειρήνης και αυτός ο δύσμοιρος πλανήτης ποτέ δεν είχε περισσότερη ανάγκη την ειρήνη. Από την εποχή ιδίως που ο πόλεμος έγινε θέμα ειδήσεων και διδόταν στο κοινό ως ταινία με αληθινές απώλειες, κλείνοντας το μάτι σε ένα σύγχρονο Κολοσσαίο, όλοι φωνάζουν το «Ειρήνη, ειρήνη, θέλουμε ειρήνη», πλην όμως οι Αριστοφανικές ευχές δεν πιάνουν τόπο, τουλάχιστον όχι όσο τα κουμπιά πατιούνται από δέσμιους της εξουσίας και της διαστροφής που η ίδια παράγει αδενωδώς. Μία παράσταση σαν κι αυτή ταΐζει, θρέφει το μυαλό. Ίσως και τη συνείδηση. Βασικά κλειδιά και τα δύο. Ίσως θα ήταν μια καλή σκέψη να κυκλοφορήσει το επόμενο μέρος με υπότιτλο «Παθήματα πολέμου». Ίσως…
Κώστας Κούλης
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣΚείμενο, δραματουργία | Γιάννης ΛιγνάδηςΣκηνοθεσία | Δημήτρης ΛιγνάδηςΠρωτότυπη μουσική-ερμηνεία επί σκηνής | Θοδωρής ΟικονόμουΦωτισμοί | Εβίνα ΒασιλακοπούλουΙστορικός σύμβουλος | Δρ. Ανδρονίκη ΜακρήΒοηθός σκηνοθέτη | Στέλλα ΨαρουδάκηΦωτογραφίες | Σταύρος ΧαμπάκηςΕπικοινωνία | Άρης Ασπρούλης
ΗΘΟΠΟΙΟΙ
Δημήτρης Λιγνάδης, Grace Nwoke, Βασίλης Αθανασόπουλος, Εβίτα Ζημάλη, Ανδρέας Καρτσάτος, Λάμπρος Κωνσταντέας
Συμπαραγωγή Dramaticus–Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Σε συνεργασία με το Σωματείο ΔΙΑΖΩΜΑ