Ανταπόκριση από την Επίδαυρο: Αγαμέμνων

Ανταπόκριση από την Επίδαυρο: Αγαμέμνων

Πληροφοριακά Στοιχεία: Κατηγορία: Θεατρικές Παραστάσεις; Δημοσιεύθηκε : Δευτέρα, 09 Ιουλίου 2018 21:45

Μεταξύ του δικαίου και του άδικου, της ανθρώπινης επιλογής και της θεϊκής βούλησης, οι ήρωες του Αισχύλου εμφανίζονται ως επιβλητικές μορφές που δίνουν πνοή στο αρχαίο δράμα. Ο Αγαμέμνων αποτελεί την πρώτη τραγωδία από την τριλογία του Αισχύλου “Ορέστεια”. Οι επόμενες δυο τραγωδίες που την συμπληρώνουν είναι οι Χοηφόροι και οι Ευμενίδες. Τα έργα του είναι διαχρονικά και ο Αισχύλος, ως εξαίρετος ποιητής και αριστοτέχνης του δράματος, καταφέρνει μέσω των έργων του να προβληματίζει και να προσφέρει βαθιά νοήματα.

Η Τροία παραδόθηκε στην ορμή του Οίκου των Ατρειδών, μεγάλη νίκη και γιορτές κατά την επιστροφή του βασιλιά Αγαμέμνονα στο Άργος. Τα νέα τα καλά τα ανακοινώνει πρώτος ο φύλακας στην Κλυταιμήστρα, σαν είδε την φωτιά να ανάβει στις φρυκτωρίες. Ο χορός που αποτελείται από γηραιούς και σοφούς του Άργους μας ανακοινώνει τι είχε συμβεί δέκα χρόνια πριν, με την αρπαγή της ωραίας Ελένης από τον Πάρη και την θυσία της Ιφιγένειας, κόρης της Κλυταιμήστρας και του Αγαμέμνονα, που προσφέρθηκε ως θυσία σε «έναν αιμοδιψή τυφώνα» από τον ίδιο τον πατέρα της. Τον Οίκο των Ατρειδών το στοιχειώνουν κατάρες προγόνων και οι γόνοι του γίνονται έρμαια της θλιβερής τους μοίρας. Ο Αγαμέμνων επιστρέφει νικητής από την Τροία για να καταλήξει ηττημένος από την λύσσα μιας γυναίκας-μάνας προδομένης. Η Κλυταιμήστρα, αν και φαινομενικά αναμένει τον άντρας της γεμάτη χαρά, άγρυπνη ξενυχτά με τη λαχτάρα της εκδίκησης για το φονικό της κόρης της. Μίσος που τρέφεται δέκα χρόνια μέσα στις σκιές. «Η ενοχή γεννά ενοχή και ο ένοχος ενόχους». Στην αναφορά του ονόματος της Ελένης, συνδέονται λέξεις όπως πολυσύχναστη, άλωση, λοιμός, καθώς αυτή είναι η αρχή των δεινών που ακολούθησαν και δεν έχουν λάβει τέλος ακόμη.

Το κείμενο σε μετάφραση του ποιητή Γιώργου Μπλάνα είναι συγκλονιστικό, με την ίδια τη γλώσσα να κερδίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο και την κίνηση και τη μουσική να γίνονται πιστοί ακόλουθοί της.

Συναντάμε το Γιάννη Στάνκογλου σε διπλό ρόλο. Ως Αγαμέμνων η ερμηνεία του είναι λιτή και μετρημένη. Σοβαρός και αγέρωχος αποδίδει τέλεια το μεγαλείο ενός βασιλιά κατακτητή. Τον υποδέχεται ο χορός με χαρά και τον καλωσορίζει λέγοντάς του πως η γλώσσα των ανθρώπων έχει την συνήθεια να λέει «αληθινά ψέματα και ψεύτικες αλήθειες». Συμβουλεύοντάς τον να έχει υπομονή και με το χρόνο θα ανακαλύψει ποιοι φίλοι του πιστοί στάθηκαν κατά την απουσία του και ποιοι τον πρόδωσαν κρυφά. Ο Αγαμέμνων είναι σοβαρός και ταπεινός, συμμερίζεται τις απόψεις του χορού και αναφέρει πως όλα είναι λόγια και τίποτα παραπάνω. Ως προς την Κλυταιμήστρα μάλλον εμφανίζεται συγκαταβατικός, πείθεται να ακολουθήσει τις παροτρύνσεις της και ασεβεί ασπαζόμενος έθιμα βαρβάρων – προχωρά πάνω σε πορφυρό χαλί. Πρωτίστως όμως αναφέρει πως η νίκη ανήκει μονάχα στους θεούς και ζητά συγχώρεση για την ασέβεια αυτή, καθώς περπατάει προς το αναπόφευκτο τέλος του. Λιτά και με αξιοπρέπεια το συναντάμε και πάλι να μας ανακοινώνει πως τραυματίστηκε και πεθαίνει. Ως Αίγισθος, προβάλει το ύπουλο και δειλό στοιχείο του χαρακτήρα του. Κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν και μαθαίνουμε τις αμαρτίες των προγόνων και την βαρβαρότητά τους που τον έκαναν να θέλει εκδίκηση, αφήνοντας όμως την Κλυταιμήστρα να την αποδώσει εκ μέρους του. Μαζί της αναλαμβάνει το θρόνο του πεσόντος βασιλέα Αγαμέμνονα.

Η Μαρία Πρωτόπαππα είναι η Κλυταιμήστρα. Δόλια, χειριστική και τυφλή από μίσος. Τάισε το τέρας της δικής της ερινύας με αίμα «Πληγή αντί πληγής!». Εμφανίζεται μπροστά στο χορό αμείλικτη και αποφασισμένη, μεθυσμένη από έπαρση, μη θέλοντας να εγκαταλείψει τη βασιλεία και έτοιμη να αναλάβει το ρόλο του δυνάστη στη θέση του δυνάστη «Ο καθένας έχει τόσο δίκιο, όσο μπορεί να επιβάλλει». Η Πρωτόπαππα απέδωσε μια Κλυταιμήστρα αλλιώτικη. Αρχοντική, μπαινοέβγαινε στη σκηνή με επιβλητικότητα, ειρωνική και χαμηλών τόνων να σκορπάει φόβο και ρίγη. Ο σαρκασμός και η αυτοκυριαρχία της της απέδιδαν τη μεγαλοπρέπεια που αρμόζει σε μια βασίλισσα παραδομένη στο σκότος.

Τραγικό πρόσωπο η Κασσάνδρα, τρόπαιο του Αγαμέμνονα από την Τροία και μάντισσα που απέσπασε τη λεπτή τέχνη της πρόβλεψης με δόλιο τρόπο από τον Απόλλωνα και εκείνος την τιμώρησε… Δεν την πιστεύει κανένας. Η Κασσάνδρα πέφτει η ίδια στην παγίδα που στήθηκε για τον Αγαμέμνονα, γνωρίζοντας το πεπρωμένο της, μη μπορώντας να αντιδράσει. Στο τραγικό ξέσπασμά της παρακαλεί το Χορό να αποτρέψει τα αναπόφευκτα «Μπορείς να ορκιστείς ότι δε μυρίζει από μακριά σφαγείο αυτό το σπίτι; Δεν είναι πόλεμος, είναι σφαγή άμαχων πόθων»! και μετά υποκύπτει, σημαίνοντας το τέλος ενός κόσμου που κατακτήθηκε και αφανίστηκε. Η ερμηνεία της Ιώβης Φραγκάτου ήταν συγκλονιστική.

Όλοι οι υπόλοιποι ηθοποιοί σε διακριτούς ρόλους, όπως ο Θοδωρής Κατσαφάδος ως φύλακας και ο Αργύρης Πανταζάρας ως κήρυκας, αλλά και όσοι συμμετείχαν στο Χορό ήταν εξαιρετικοί και καλοκουρδισμένοι.

Το σκηνικό ήταν λιτό χωρίς να αποσπάει την προσοχή από το υπέροχο κείμενο και τα βαθιά νοήματα του Αισχύλου. Το παλάτι ένα υπερυψωμένο βάθρο. Η σκηνοθεσία του Τσέζαρι Γκραουζίνις αριστουργηματική, διατηρώντας τα στοιχεία της τραγωδίας και αποδίδοντας με σεβασμό την ψυχολογία των ηρώων του δράματος.

Η παράσταση θα κάνει περιοδεία σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και 31 Αυγούστου καταλήγει στο Ηρώδειο. Σας προτείνω να μην την αφήσετε να προσπεράσει, ενδεχομένως να είμαστε πάλι εκεί.

Καλή σας θέαση!
Χάρις Μολυβιάτη

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας
Σκηνοθεσία: Τσέζαρις Γκραουζίνις
Σκηνικά – Κουστούμια: Κέννυ ΜακΛέλλαν
Μουσική-Μουσική Διδασκαλία: Χάρης Πεγιάζης
Κίνηση: Έντι Λάμε
Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Συγκλητική Βλαχάκη
Βοηθός Ενδυματολόγου: Σοφία Βάσο
Σύμβουλος Δραματουργίας: Παναγιώτης Σκούρας
Παίζουν: Μαρία Πρωτόπαππα, Γιάννης Στάνκογλου, Αργύρης Πανταζάρας, Ιώβη Φραγκάτου και ο Θοδωρής Κατσαφάδος
Χορός: Μάρκος Γέττος, Δημήτρης Γεωργιάδης, Τάσος Θεοφιλάτος, Πανάγος Ιωακείμ, Δημήτρης Καραβιώτης, Ηλίας Μενάγιερ, Δημήτρης Μηλιώτης, Αλέξανδρος Μούκανος, Αλέξανδρος Μπαλαμώτης, Βασίλης Παπαγεωργίου, Κλέαρχος Παπαγεωργίου, Γιώργος Παπανδρέου
Promo photos: Τάσος Θώμογλου
Φωτογραφίες παράστασης & αφίσας, trailer: Πάτροκλος Σκαφίδας
Παραγωγή: Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου - Stefi & Lynx Productions/Arcadia Media - ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Βέροιας - ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης

Ανταπόκριση από την Επίδαυρο: Αγαμέμνων

Θεατρικές Παραστάσεις