Συνεντεύξεις

Συνέντευξη με την Μαρία Γρίβα

 
   Τα αδιέξοδα της εποχής, η επανάσταση, η τρομοκρατία, η δικαιοσύνη, οι προοπτικές του μέλλοντος.
 
   Συναντήσαμε την Μαρία Γρίβα, σκηνοθέτιδα του έργου «Οι Δίκαιοι» του Αλμπέρ Καμύ, με αφορμή το έργο και την παράσταση που παρουσιάζεται στη Θεσσαλονίκη και μας έδωσε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη. Διαβάστε και κρίνετε.
 
griva3   Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την ομάδα;
   Η ομάδα των UBU ART CREW είναι μια νέα καλλιτεχνική ομάδα της Θεσσαλονίκης. Το όνομά της είναι εμπνευσμένο από το θεατρικό έργο του Αλφρέντ Ζαρύ, Ο Βασιλιάς Υμπύ. Το συγκεκριμένο έργο είδε για πρώτη φορά το φως της σκηνής το 1896 και είχε προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση, γιατί διακωμωδούσε με σκληρό τρόπο την αστική τάξη και την εξουσία. Τόσα χρόνια αργότερα, εμείς ως ένα «άλλο» πλήρωμα του UBU θέλουμε να ‘σχολιάσουμε’ τον καθωσπρεπισμό και τον συντηρητισμό που βιώνουμε ως νέοι μέσα στην κοινωνία και να μιλήσουμε μέσα από την δική μας γλώσσα, που είναι η τέχνη του θεάτρου. Η ομάδα αποτελείται από καλλιτέχνες που προέρχονται από όλους τους χώρους των τεχνών (θέατρο, εικαστικά, video art, μουσική, φωτογραφία, γραφιστική). Στόχος μας είναι η ανάπτυξη της τέχνης του θεάτρου και εν γένει οποιασδήποτε καλλιτεχνικής δράσης που συνδέεται με το χώρο των παραστατικών τεχνών και προάγει την συλλογική έκφραση. Η παράσταση «Οι Δίκαιοι» είναι η πρώτη θεατρική μας παραγωγή. Και έπεται συνέχεια!

   Γενικά πως δουλέψατε ως ομάδα;
   Ξεκινήσαμε τις πρόβες από τον Οκτώβριο του 2013, αφού βέβαια είχε προηγηθεί μια δική μου μελέτη για το έργο μέσα στο καλοκαίρι, για να προετοιμαστώ και να οργανώσω το πλάνο των προβών και τον τρόπο με τον οποίο θα δουλεύαμε . Αρχικά «αναμετρηθήκαμε» με το ίδιο το κείμενο και με όλη τη φιλοσοφία του Καμύ. Διαβάσαμε τον «Επαναστατημένο Άνθρωπο», το «Σκέψεις για την τρομοκρατία», τον «Μύθο του Σίσσυφου» και άλλα κείμενα προκειμένου να εμπλουτίσουμε τις πηγές μας και να καταλάβουμε τις θέσεις του συγγραφέα στα ζητήματα που θίγονται στους «Δίκαιους». Στη συνέχεια στραφήκαμε στην εποχή της προεπαναστατικής Ρωσίας. Εκεί συναντηθήκαμε με τους Νετσάγιεφ, Μπακούνιν κλπ. Μελετήσαμε την καθημερινή ζωή των ανθρώπων της εποχής του Τσάρου, το πώς ήταν διαμορφωμένο το πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο και η δομή της Ρώσικης κοινωνίας.
griva4   Σε αυτό το σημείο να πούμε πως το συγκεκριμένο έργο του Καμύ, γράφτηκε το 1949 και είναι εμπνευσμένο από πραγματικά γεγονότα μιας και αναφέρεται στην τρομοκρατική δράση της Οργάνωσης Μάχης, μιας ομάδας επαναστατών που δρούσε στις αρχές του 20ου αίωνα. Στόχος μας ήταν λοιπόν να μεταφέρουμε το κείμενο του Αλμπέρ Καμύ στο σήμερα, γι΄αυτό και αποφεύχθηκε ο ιστορικός ρεαλισμός. Αντίθετα ένα ποιητικό και φιλοσοφικό κείμενο όπως αυτό, θα ανταποκρινόταν καλύτερα και σε μια πιο «ποιητική» αν θέλετε σκηνική γλώσσα. Ούτως ή άλλως τα ζητήματα που θίγονται σε αυτό το έργο είναι πανανθρώπινα και δεν γνωρίζουν εποχή. Θα έλεγα μάλιστα ότι σήμερα ίσως να είναι πιο επίκαιρα από ποτέ. Στη συνέχεια ήρθαμε στα καθ΄ημάς. Στην 17 Νοέμβρη δηλαδή. Διαβάσαμε και ακούσαμε τις απολογίες των μελών και παράλληλα ερευνήσαμε την τρομοκρατική δράση και άλλων οργανώσεων, όπως για παράδειγμα της RAF. Προκειμένου να διαφωτίσουμε τις συνθήκες και τους ρόλους μελετήσαμε το φαινόμενο της τρομοκρατίας μέσα από την επιστήμη της κοινωνιολογίας και της ψυχολογίας, αλλά και μέσα από τον ίδιο τον ποινικό κώδικα. Μέσα από αυτό το ‘ταξίδι», διαπιστώσαμε ότι ο όρος «τρομοκρατία» για τον δυτικό πολιτισμό έπαιρνε πλέον νέες διαστάσεις μετά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου.
   Παράλληλα ψάχναμε για ποιήματα, πίνακες, μουσικές και ταινίες που θα «ξεκλείδωναν» το υποσυνείδητο και τη φαντασία μας. Στηριχτήκαμε πολύ στις ασκήσεις τους αυτοσχεδιασμού και σιγά σιγά το έργο άρχισε να παίρνει μορφή τη βλέπετε σήμερα.
 
griva   Πως διαλέξατε αυτό το έργο;
   Πριν από περίπου δύο χρόνια, παρακολουθούσα μια ραδιοφωνική εκπομπή, δεν θυμάμαι όμως και πολλά. Ούτε ποιος ήταν ο παραγωγός ή ποιο ήταν το θέμα συζήτησης. Κάπως αποσπασματικά λοιπόν άκουσα να διαβάζουν κάποιες φράσεις από το έργο των Δίκαιων. Αμέσως κάτι μέσα μου κινητοποιήθηκε. Αργότερα έψαξα να βρω όλο το κείμενο. Δεν ήξερα καν αν ήταν θεατρικό. Εγώ, όπως και ο περισσότερος κόσμος άλλωστε, γνώριζα τα κλασικά έργα του Καμύ, όπως «Η Πτώση», «Η Πανούκλα», «Ο Ξένος» κλπ. Όταν τελικά κατάφερα να το βρω, το διάβασα και ένιωσα την ανάγκη να μοιραστώ αμέσως τις σκέψεις και τα συναισθήματα που μου είχαν γεννηθεί. «Οι Δίκαιοι», με «ανάγκασαν» να σκεφτώ, να προβληματιστώ. Να νιώσω την αγωνία τους και να αναμετρηθώ με τα μεγάλα ερωτήματα της αγωνιζόμενης ύπαρξης. Οι καιροί που ζούμε είναι επικίνδυνοι. Οι αντιστοιχίες που έβλεπα μέσα στο έργο με το σήμερα ήταν πολλές. Ως νέα καλλιτέχνης λοιπόν και προσπαθώντας να αφουγκραστώ όλους τους παλμούς της κοινωνίας μέσα στην οποία ζω, ήθελα να μεταφέρω τα σημεία των καιρών. Βιώνω κι εγώ τα αδιέξοδα, όπως όλοι γύρω μου. Η μόνη επανάσταση που μπορώ να κάνω τώρα είναι μέσα από την δύναμη που μου δίνει το θέατρο. Μπορεί και όχι! Δεν ξέρω. Δεν έχω απαντήσεις. Ούτε το έργο έχει απαντήσεις. Θέτει όμως ερωτήσεις. Και αυτό είναι μια αρχή.

griva2   Η δικαιοσύνη πιστεύετε πως είναι μια υποκειμενική έννοια τελικά;
   Νομίζω ότι η φράση του Καλιάγιεφ κλείνει μέσα της μια μεγάλη αλήθεια για αυτήν την ερώτηση: «Πρέπει να αποδεχτούμε πως είμαστε διαφορετικοί και να μην ξεχνάμε την αγάπη προς τους άλλους». Η δικαιοσύνη νομίζω ότι θα ήταν καλό να αποδίδεται ανεξαρτήτως κόστους, έχοντας πάντα ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Αυτό βέβαια είναι μία εικασία. Οι πραγματικές απαντήσεις μπορούν κατά την άποψη μου να δοθούν μέσα από τις κοινωνικές ζυμώσεις και τις «συναντήσεις» των ίδιων των ανθρώπων. Αρκεί να πάρουμε επιτέλους την απόφαση να δούμε το «εμείς» και όχι το «εγώ».

   Ευχαριστούμε πολύ, ευχόμαστε καλή συνέχεια!
   Και εγώ ευχαριστώ.

Χαράλαμπος Παπαστεφάνου
Joomla Social by OrdaSoft!