- Λεπτομέρειες
-
Κατηγορία: Συνεντεύξεις
-
Δημοσιεύθηκε : Παρασκευή, 19 Οκτωβρίου 2012 12:56
Η ομάδα Perros, μία νέα κολεκτίβα καλλιτεχνών από διάφορους χώρους, παρουσιάζει από την αρχή της φετινής θεατρικής περιόδου, την παράσταση “Άγρια Μοναξιά”, στο Θέατρο Όρα, στη Θεσσαλονίκη. Ο σκηνοθέτης της ομάδας, Σπύρος Αθηναίος, μας μίλησε για το έργο που σημειώνει μεγάλη επιτυχία στη μικρή σκηνή του θεάτρου Όρα, για το πώς γεννήθηκε η ομάδα αγκαλιάζοντας καλλιτέχνες από διαφορετικούς χώρους,, πόσο «ψημένο» είναι το θεατρόφιλο κοινό στο διαφορετικό θέαμα, άλλα και για τα σχέδια της ομάδας Perros, που ήρθαν για να δώσουν το στίγμα τους στον χώρο της τέχνης!
Πες μας λίγα λόγια για το έργο “Άγρια Μοναξιά”, τους χαρακτήρες του, και τους λόγους που το επιλέξατε.
Το έργο διαδραματίζεται στο Leenane ένα πέρασμα κοντά στο Galway στην Ιρλανδία. Λινέιν σημαίνει το μέρος όπου γεμίζει η παλίρροια και θεωρείται (αφού ξεκινήσει το έργο) ότι είναι ένα περιέργως βάρβαρο μέρος για να επισκεφτεί κανείς. Ο Κόλμαν και ο Βάλεν είναι δύο αδέρφια που μόλις έχασαν τον πατέρα τους, μετά από ένα ατύχημα. Η ατμόσφαιρα μέσα στο σπίτι μυρίζει μπαρούτι μετά τη κηδεία του πατέρα τους, και ο παπάς της ενορίας (Welsh) προσπαθεί να τους ηρεμήσει, κάτι που φαντάζει ότι τον φθείρει λίγο λίγο, και σε συνδυασμό με την κρίση πίστης που περνάει, φαίνεται να είναι έτοιμος να τα παρατήσει όλα. Από την άλλη όμως, υπάρχει και μια νεαρή κοπέλα, η οποία πουλάει παράνομο αλκοόλ (Girleen), και παρόλα αυτά φαίνεται να είναι η μόνη φιγούρα η οποία φέρει το μήνυμα της ελπίδας. Ερωτεύεται τον παπά, και φαίνεται τόσο όμορφο αυτό σε ένα τέτοιο ζοφερό τοπίο, που μας πλημμυρίζει με συναισθήματα ελπίδας και παιδικής αθωότητας. Η Girleen είναι εκεί για να μας δείξει ότι ακόμα και αν όλα πάνε στραβά, εσύ είσαι εδώ, ζωντανός, και έχεις έστω μία πιθανότητα να γίνεις ευτυχισμένος. Είναι εκεί για να μας δείξει ότι τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή δεν μπορούν να υπολογιστούν, να πουληθούν, να αγοραστούν, να μετρηθούν....
Το έργο επιλέχτηκε γιατί θεωρήσαμε πολύ δυνατό το υπόβαθρο. Το μήνυμα του, ξεκάθαρα, είναι ότι οι τοίχοι που χτίζουμε γύρω από τα σπίτια μας για να κρατήσουν μακρυά και έξω τη λύπη, κρατούν και τη χαρά. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η χαρά δεν υπάρχει έξω! Οι έντονοι διάλογοι σε συνδυασμό με την παραδοσιακή αφήγηση και το χιούμορ σε συνδυασμό με την κόλαση, είναι κάποιες εξισώσεις φωτιά που αξίζει να μελετήσουμε. Εξάλλου το έργο έχει ένα ξεκάθαρο μήνυμα που εγώ με τους συνεργάτες μου βγάλαμε στην επιφάνεια. Ότι η μοναξιά του ανθρώπου δεν είναι παρά ο φόβος του για τη ζωή.
Ποια είναι η ιστορία της ομάδας Perros και ποιες συνθήκες και καταστάσεις βοήθησαν ή ίσως 'επέβαλαν' τη δημιουργία της;
Το 2010 μια ομάδα ανθρώπων παρουσίασε τους “Εχθρούς εξ Αίματος” του Αρκά, έπειτα από συνεννόηση με το συγγραφέα για συγκεκριμένο τρόπο ανεβάσματος της σουρεαλιστικής αυτής κωμωδίας. Η παράσταση είχε το εξής ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: ήταν χτισμένη μέσα σε έναν ανθρώπινο οργανισμό. Από την είσοδο του θεάτρου ως τη σκηνή, οι θεατές είχαν την αίσθηση ότι περπατάν μέσα σε ένα σώμα κάποιου ανθρώπου που είναι σε κώμα. Μετά το τέλος των παραστάσεων, η ομάδα αλλάζει τη σύσταση της και αποκτά όνομα και νέα ταυτότητα. Έτσι, στις αρχές του 2011, δημιουργούνται οι Perros, οι οποίοι φιλοδοξούν να δουλεύουν πολύ σκληρά πάνω σε δυνατά θέματα που αφορούν όλους μας και να ψάξουν μέσα από ουσιαστικούς τρόπους προετοιμασίας την τέλεια εκδοχή του κάθε χαρακτήρα που θα πρέπει να παρουσιάσουν.
Εκτός αυτής του θεάτρου, έχει και άλλες δράσεις η ομάδα Perros και ποιες είναι αυτές;
Εκτός θεάτρου υπάρχει μια ιδέα για μία ταινία μικρού μήκους που περιμένει τη σειρά της. Προς το παρόν εστιάζουμε στο θέατρο.
Πώς βλέπετε να λειτουργεί αυτός ο συνδυασμός διαφορετικών μορφών τέχνης και εκφράσεων της στην ομάδα Perros;
Ο συνδυασμός διαφόρων μορφών τέχνης λειτουργεί άψογα, αρχικά σε τεχνικό επίπεδο. Για παράδειγμα το 2011 στον “Συγγραφέα και τον αδερφό του Συγγραφέα” (The "Pillowman"), δύο από τους χαρακτήρες του έργου, ο “Katurian Katurian” και ο “Michal”, ήταν το ίδιο πρόσωπο, ο Γιώργος Λιάσσος. Δεν γίνετε να έχουμε, στην ίδια παράσταση, τον ίδιο άνθρωπο στη σκηνή, κουρεμένο και ξυρισμένο, να κινείται και να δρα. Πρέπει όμως. Φέτος, χρειαζόμαστε κάθε μέρα 40-50 αγαλματάκια αγίων (για την παράσταση “Άγρια Μοναξιά”) τα οποία δουλεύονται και δημιουργούνται σε εργαστήρι όλη τη βδομάδα από εμάς. Τα σκίτσα (όπου θα έχουμε στην επόμενη δουλειά, το 2013) είναι εκεί για να δείξουν τις δυνάμεις που ασκούνται πάνω στα πρόσωπα, στην αφήγηση κτλ γενικά αναδεικνύουν ο,τι δεν έρχεται στην επιφάνεια με την ηθοποιία και όντας μακρινά ξαδέρφια πιάνονται χέρι- χέρι χωρίς να θεωρούνται ξένοι.
Οι Perros “φιλοδοξούν να αποδείξουν ότι το θέατρο μπορεί να λειτουργήσει λυτρωτικά απέναντι στα προβλήματα αλλά και στην ίδια την κοινωνία”. Το καταφέρνετε αυτό;
Θεωρώ ότι το κοινό έχει υποψιαστεί ότι μιλάμε πολύ σοβαρά και με τον πλέον άμεσο τρόπο. Οι Perros είναι εκεί για να δείξουν ότι ο πιο γρήγορος τρόπος επικοινωνίας απέναντι σε κοινό και θεατή, είναι μια ευθεία γραμμή, που είναι και η συντομότερη διαδρομή. Κάθε παράσταση, την δουλεύουμε αρκετό καιρό και κάτω από συναισθηματική ειλικρίνεια. Θεωρώ λοιπόν ότι, κάνοντας ότι καλύτερο μπορούμε και δίνοντας τον καλύτερο μας εαυτό κάθε μέρα, ο θεατής λούζεται από εικόνες που τον καθαρίζουν από τη βρωμιά της καθημερινότητας.
Στο δελτίο τύπου για την παράσταση “Άγρια μοναξιά”, όσον αφορά την προσαρμογή του έργου, αναφέρεται ότι η διαδικασία της εκτέλεσης και η άποψη πάνω στον τρόπο που προσεγγίστηκαν κάποιες ερμηνείες έχουν να κάνουν με δύο πλάσματα, τον Πίθηκο και τον Λύκο. Αυτό είναι μία τεχνική προσέγγισης γενικά θεατρικών έργων ή των συγκεκριμένων χαρακτήρων; Τεχνική που ανέπτυξε η ομάδα σας ή προϋπήρχε και κάνατε χρήση;
Είναι τεχνική δική μου και είναι πάρα πολλά αυτά που θα έπρεπε να πω για να γίνει πλήρως κατανοητή η μεταφορά στη φύση. Εν συντομία, όμως, έχει ως εξής: Λύκος λοιπόν σημαίνει φωτεινός (λευκός). Μπορούμε να σκεφτούμε τον Λύκο σαν το ξέφωτο στο δάσος. Για παράδειγμα έχουμε ένα δάσος, όπου τα δέντρα είναι πυκνά και μας εμποδίζουν να δούμε καθαρά. Κάποια στιγμή όμως υπάρχει και κάποιο ξέφωτο στο δάσος. Το ξέφωτο σου επιτρέπει να δεις αυτό που ήταν κρυμμένο. Ο λύκος λοιπόν είναι το ξέφωτο στις εξορμήσεις της ανθρώπινης ψυχής, και είναι εκεί για να μας πει σε κάθε ιστορία που λέμε, τι είναι αυτό που είναι κρυμμένο, που στην ουσία, πολλές φορές, εκεί φαίνεται και αυτό που μας δείχνει η ιστορία.
Ο πίθηκος από την άλλη, είναι όλες αυτές οι τάσεις που μας έχουν κατακλύσει και μας έχουν κάνει να κρύψουμε καλά το λύκο μέσα μας. Για παράδειγμα, ο πίθηκος δεν έχει φίλους, αλλά συμμάχους. Ο πίθηκος δεν βλέπει τους άλλους πιθήκους, τους παρατηρεί. Έτσι λοιπόν, με αυτή τη φιλοσοφική προσέγγιση, φορέσαμε κάποια (ίσως αρκετά) από τα χαρακτηριστικά που πρεσβεύουν αυτά τα δύο ζώα, και υπογραμμίστηκε η σκηνική τους παρουσία από μία πρωτοφανή ανατροφοδότηση, που μόνο να τους κρατάει πάνω και να βγάζει προς τα έξω κάθε μέρα αυτούς τους θησαυρούς που είναι κρυμμένοι στο κείμενο γίνετε. Ο πίθηκος και ο λύκος είναι ο μόνος τρόπος, ανάμεσα σε πολλές τεχνικές, που εφαρμόζεται τέλεια πάνω στους τέσσερις χαρακτήρες του έργου (δύο πίθηκοι και δύο λύκοι), και δημιουργεί μια μάχη ανάμεσα στις τάσεις και στις αντιστάσεις.
Είναι το δεύτερο έργο του Μάρτιν Μακ Ντόνα που ανεβάζετε σαν ομάδα. Τι σας τράβηξε το ενδιαφέρον για τον συγκεκριμένο συγγραφέα; Πώς ανταποκρίνεται το κοινό στην πόλη; Είναι ένας συγγραφέας, που μπερδεύει την παραδοσιακή αφήγηση με τη σύγχρονη δομή της έκφρασης σε τέτοιο βαθμό, που σε κάνει να ξεχνάς ότι βλέπεις θέατρο. Γι' αυτό και έχεις την αίσθηση ότι είσαι εκεί όταν συμβαίνει. Αυτό είναι μαγικό. Επίσης μαγικό είναι και το ότι ο κόσμος το αγκαλιάζει τόσο σφιχτά, γιατί είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, μιας και δεν είναι ένας συγγραφέας που παίζεται κάθε μέρα στη Θεσσαλονίκη. Το κοινό λατρεύει το επικίνδυνο. Προσωπικά, τα στοιχεία που με τράβηξαν στον συγγραφέα ήταν η υπόκωφη ειρωνεία του, η δομή των κειμένων του, η θεματολογία, η Ιρλανδία, η αργκό, οι χαρακτήρες ‘θηρία’, η επικινδυνότητα, η σκοτεινή παιδικότητα αφήγησης και το παραδοσιακό κάτοπτρο μέσα από το οποίο βλέπει τον κόσμο.
Θεωρείτε ότι το έργο μπορεί να γίνει απόλυτα κατανοητό σε όλα τα επίπεδα, από κάποιον που δεν γνωρίζει αρκετά πράγματα για την ιρλανδική κουλτούρα ή συμβαίνει κάτι αντίστοιχο με αυτό που δήλωνε ο Ίψεν, ότι “όποιος επιθυμεί να με καταλάβει πλήρως, πρέπει να γνωρίζει την Νορβηγία”;
Ειδικά για τους Έλληνες δεν ισχύει αυτό. Οι Έλληνες, όπως και οι Ιρλανδοί, έχουν τρομερό χιούμορ και σπιρτάδα στην έκφραση. Άλλωστε, το έργο είναι γραμμένο στην αργκό. Το έργο μπορεί να γίνει κατανοητό σε όλα τα επίπεδα, και να στοιχειώσει τις καρδιές των θεατών, κάνοντας τους να αγαπούν και να μισούν ταυτόχρονα, χωρίς να έχει τελικά τόσο σημασία το που διαδραματίζεται. Ακόμα και αν ήταν ατοποθέτητο, δεν θα άλλαζε κάτι. Αυτή είναι η δύναμη του έργου. Είναι προσαρμοσμένο για να σκαλίζει το δέρμα μας, και όχι για να μας βάλει με το ζόρι σε μια κουλτούρα την οποία θα χάσουμε πολύ χρόνο, αρχικά να τη γνωρίσουμε, μετά να την καταλάβουμε, και έπειτα να την δεχτούμε. Η “Άγρια Μοναξιά” νικάει τα γεωγραφικά μήκη και εισβάλει στα ζωτικά μας όργανα, αναζωογονώντας τα, κάνοντας μας να πιστεύουμε ότι υπάρχουν όμορφα λουλούδια στη κόλαση και ότι, το να είσαι ευτυχισμένος εντελώς μόνος, είναι παράλογο.
Γενικά στις περιόδους κρίσεων είθισται να ανθίζουν οι τέχνες. Βλέπεις η οικονομική κρίση της χώρας μας να λειτουργεί με τέτοιο τρόπο στο θέατρο και γενικά στην τέχνη ή έχει οδηγήσει σε μία πολιτισμική παρακμή;
Σίγουρα ο κόσμος είναι επιφυλακτικός και μαζεμένος, αλλά ταυτόχρονα ζητάει κάτι για να ξεχαστεί. Δεν υφίσταται πολιτισμική παρακμή. Σε περιόδους κρίσεων ανθίζουν οι τέχνες γιατί γίνεται περισσότερο αισθητή η μυρωδιά της αποσύνθεσης και ο φόβος του θανάτου. Η τέχνη είναι όμως εκεί, για να λυτρώσει και να πλύνει τις ψυχές των ανθρώπων, με αλήθεια και ειλικρίνεια.
Τι μας επιφυλάσσει η ομάδα Perros για το μέλλον;
Στις αρχές του 2013 και σε συμπαραγωγή με το θέατρο Αυλαία, θα παρουσιάσουμε το νέο έργο του Σάκη Σερέφα, το οποίο γράφτηκε για τους Perros, για τον τίτλο του οποίου όμως δεν έχουμε καταλήξει ακόμα!
Δημήτρης Σταυρόπουλος