Συνεντεύξεις

Μήδεια - Δημήτρης Γεωργαλάς, Τζούλη Σούμα - Η συνέντευξη

 
   Είναι μαγικό να βλέπεις και να ακούς ανθρώπους να μιλούν για την τέχνη τους. Ο τρόπος που σε κοιτάζουν και εκφέρουν τις λέξεις, ο τρόπος που αναφέρονται στα των προβών, των κειμένων, ο τρόπος που χαμογελούν. Αγάπη και μόνο αγάπη! Με αφορμή το ανέβασμα της παράστασης «Μήδεια» στο Μπάγκειον, μίας παράστασης που πριν λίγο καιρό έκανε πολύ κόσμο να παραμιλάει στην Κεντρική Ευρώπη, πήγαμε μια βόλτα μέχρι το υπέροχο κτίριο και συνομιλήσαμε με το σκηνοθέτη Δημήτρη Γεωργαλά και την πρωταγωνίστρια Τζούλη Σούμα. Συγκρατούμε την καλή διάθεση και τον ενθουσιασμών των δύο συντελεστών, συγκρατούμε τα σημαντικά που μας είπαν για το θέατρο και ευχόμαστε καλή και πολλή επιτυχία. Θερμά ευχαριστώ στη Γιώτα Δημητριάδη, η οποία φρόντισε να πραγματοποιηθεί αυτή η συνέντευξη.
 
mideia1956 
Μήδεια… Η προσέγγιση… Να ρωτήσω πώς αποφασίσατε και είπατε «Θα το ανεβάσουμε. Θα δουλέψουμε με αυτό εδώ»…
Δημήτρης Γεωργαλάς: Η ιστορία αυτή είναι εδώ και δυόμισι χρόνια… Έγινε για το αγγλόφωνο θέατρο της Χάγης, στην Ολλανδία… Έτσι ξεκίνησε. Όταν αυτοί ανακοίνωσαν ότι θέλουν να κάνουν φεστιβάλ με θέμα τη Μήδεια και μέσα σε όλα ζητούσαν μία ελληνική παράσταση, με το ελληνικό κείμενο. Απλά, μια πιο «εναλλακτική» παράσταση. Όχι με τα πρόσωπα που απαιτεί η τραγωδία, αν την παίξεις κλασσικά. Ένας πολύ καλός φίλος, σκηνογράφος και φωτιστής, που δουλεύει εκεί, μου το είπε. Αυτός έκανε και τα σκηνικά και τα φώτα στην πρώτη εκδοχή, ο Βασίλης Αποστολάτος. Έκανα εγώ την πρόταση στα αγγλικά, τη δέχτηκαν και έτσι ξεκίνησε. Ουσιαστικά, η παράσταση είχε μία «βάση». Είχε γίνει πριν από δυόμισι χρόνια. Δουλέψαμε όλο το καλοκαίρι – ο τότε θίασος – και πήγαμε εκεί. Ήταν έτοιμο το σκηνικό. Κάτσαμε μία εβδομάδα, κάναμε τις γενικές μας και παίξαμε. Τρεις παραστάσεις. Μετά αυτό μπήκε για λίγο στο συρτάρι. Ξέρεις, δεν βρίσκεις πάντα τις κατάλληλες συνθήκες. Οι θίασοι διαλύονται γιατί ο καθένας έχει τις δουλειές του, δεν είναι κι εύκολο… Μ’ αυτά και με τ’ άλλα πέρασαν δύο χρόνια. Φέτος… αποφάσισα ότι καλό θα είναι να μην τις πετάμε τις δουλειές. Ιδίως όταν σε αυτές τις δουλειές έχουμε καταθέσει πράγματα και έχουμε κάνει μια μακρά πορεία έρευνας. Και είπα να μπω στη διαδικασία να το ξανακινήσω. Δεν γινόταν να έχω τους παλιούς συνεργάτες, έτσι απευθύνθηκα σε καινούργιους. Ξέρεις, ανάλογα με τους ανθρώπους που γνωρίζεις… Αυτούς που εμπιστεύεσαι – κυρίως. Και φτάσαμε. Ένα πολύ μεγάλο διάστημα έψαχνα να βρω χώρο… Εδώ η παραγωγή γίνεται από εμάς τους ίδιους. Στην Ολλανδία ήταν όλα από εκείνους. Εξαιρετική συνθήκη. Εδώ τώρα, είναι αλλιώς. Γι’ αυτό και καθυστέρησε τόσο καιρό.
 
mideia1957

Έχετε κάνει μία δουλειά πάνω στο κείμενο… διαφορετική.
Δημήτρης: Είναι διαφορετική. Δεν έχουμε πειράξει το κείμενο, το παίζουμε ως έχει. Είναι μία συντετμημένη εκδοχή. Δεν έχει όλα τα χορικά, δεν έχει ένα χορό, έτσι όπως θα περίμενε κάποιος «κλασσικά» να το δει… Είναι μια σύνθεση, θα έλεγα. Αλλά πατάει στο κείμενο αυτό, του Χειμωνά, δεν έχει αλλάξει κάτι. Έχει γίνει μία συμπύκνωση του κειμένου. Έχουμε κρατήσει μόνο το κεντρικό χορικό της παράστασης. Το οποίο, έτσι κι αλλιώς, με αφορούσε μόνο αυτό.

Όσον αφορά το χρόνο των προβών… Υπήρξε κάποιο μέρος που έφυγε πολύ εύκολα, υπήρξε κάτι στο οποίο εστιάσατε ιδιαίτερα; Ήταν επίπονο;
Δημήτρης: Δεν μπορείς να ξεχωρίσεις κάτι. Πρέπει να το πάρεις λίγο-λίγο, να το επεξεργαστείς αποσπασματικά και να δεις πώς συνδέεται το ένα με το άλλο. Είναι όλες οι σκηνές εξαιρετικά δύσκολες. Και το κυριότερο είναι ότι δεν είναι δύσκολες, αλλά το ότι πρέπει να βρεις το δραματουργικό λόγο της ύπαρξής τους. Υπάρχουν σκηνές που είναι σύντομες. Και αυτό με κάνει εμένα να αναρωτηθώ… Γιατί ο Ευριπίδης έβαλε μία τέτοια σκηνή, που μπορεί να περάσει και λίγο «αδιάφορα»; Κι όμως, υπάρχει μεγάλη σημασία σ’ αυτές τις σκηνές. Σαφώς υπάρχουν και οι πυρηνικές σκηνές, με τον Ιάσωνα και που είναι μόνη της και οργανώνει όλο αυτό το πράγμα… Υπάρχουν όμως και σκηνές που λες ότι κάπως θα πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε για να μην είναι απλά μία παράθεση στην ιστορία. Πρέπει να βρεις κάτι και αυτή είναι μία πρόκληση για μένα. Αυτό μ’ άρεσε παρά πολύ. Μπορώ να σου πω ότι τις μικρές σκηνές τις έχω αγαπήσει ιδιαίτερα.
Τζούλη Σούμα: Όσον αφορά τις πρόβες, έχω την αίσθηση… Καταρχάς μιλάμε για ένα αδιανόητα σπουδαίο κείμενο. Θα σας το πω με μία παρομοίωση. Είναι σαν να έχεις ένα μεγάλο, πολύτιμο διαμάντι, το οποίο – για κάποιο λόγο – έχει σκονιστεί και λίγο-λίγο προσπαθούμε να το τρίψουμε, να δούμε την επιφάνειά του όπως πραγματικά είναι. Και μας αποκαλύπτεται τότε όλη η λάμψη και όλη η ποίηση του κειμένου. Το σημαντικό είναι ότι ο Δημήτρης, επειδή είναι τρία χρόνια που ασχολείται μ’ αυτή τη δουλειά, έχει εμβαθύνει παρά πολύ στο κείμενο. Ξέρει και πώς θα καθοδηγήσει τους ηθοποιούς και τι θέλει από την κάθε σκηνή και την όλη παράσταση. Αυτό είναι μεγάλη ευλογία να το απολαμβάνουν οι ηθοποιοί. Είναι από τις ευτυχείς στιγμές που αισθάνομαι ασφαλής, γιατί με καθοδηγεί με ένα ουσιώδη και μεθοδικό τρόπο. Συμφωνώ ότι όλες οι σκηνές έχουν μεγάλη δυσκολία και όσο πιο γερά είναι δομημένη η μία σκηνή στην άλλη, τόσο πιο δυνατά θα ακουμπήσει και η επόμενη. Είναι μία ευτυχής συγκυρία γιατί η διαθεσιμότητά μου να ακούσω και να πάρω από το Δημήτρη είναι τεράστια και από την άλλη, οι γνώσεις, η εμβάθυνση και η πείρα που έχει ο Δημήτρης και από άλλες παραστάσεις που έχει κάνει, αλλά και από τη μελέτη του κειμένου, έχει βγάλει αυτό το αποτέλεσμα, που από τις πρόβες το απολαμβάνουμε.
 
mideia1959 
Πώς έγινε και σας προσέγγισαν και είπατε «Ναι, θα το κάνω»;
Τζούλη: Με το Δημήτρη γνωριζόμαστε αρκετά χρόνια. Έχουμε παίξει μαζί στο Θεσσαλικό Θέατρο και είμαστε φίλοι πολύ καιρό. Σ’ αυτή την εκδοχή που θέλει ο Δημήτρης να κάνει σε αυτό το χώρο και ουσιαστικά να ξανασυστήσει το έργο…
Δημήτρης: Το θεωρώ συσπείρωση δυνάμεων. Είναι πολύ ωραίο να απευθύνεσαι σε ανθρώπους που ξέρεις τη διαδρομή που έχουν κάνει και που η πορεία τους την επιβεβαιώνει. Και που τους εμπιστεύεσαι γι’ αυτό και που τους αγαπάς. Η Τζούλη είναι σε επίπεδο ωριμότητας υποκριτικής τέτοιο, που μπορεί να παίξει ένα τέτοιο ρόλο. Το πίστευα και το απέδειξε. Το είδα.

Επειδή η Μήδεια είναι πλέον κάτι συμβολικό, έχει φύγει από το κείμενο, είναι κάτι που σας ιντρίγκαρε περισσότερο;
Δημήτρης: Εμένα μου αρέσει το συμβολιστικό θέατρο. Και στις τέσσερις-πέντε σκηνοθεσίες που έχω κάνει, χρησιμοποιώ στοιχεία συμβολισμού. Μου αρέσει πολύ αυτό το πράγμα. Και η ίδια η παράσταση έχει σύμβολα. Περνάει από στοιχεία ρεαλισμού, αλλά παραμένει συμβολιστική. Δεν υπάρχουν παιδιά και τέτοια πράγματα, υπάρχουν όμως προτάσεις στη θέση αυτών.
 
mideia1960

Διάβασα ότι έχετε σκοπό αρχικά να ανεβάσετε ένδεκα παραστάσεις. Στο πίσω μέρος του μυαλού σας υπάρχει κάτι παραπέρα;
Δημήτρης: Αυτό δεν εξαρτάται από εμάς.
Τζούλη: Θα θέλαμε πολύ…
Δημήτρης: Θα θέλαμε. Όταν ανέβει με το καλό… Μπορούμε να το κοιτάξουμε μετά. Πιστεύω ότι θα άξιζε τον κόπο και δεν είναι και δύσκολο. Δεν είναι μία παράσταση που έχει σκηνικά… Είναι εφικτό…
Τζούλη: Και νομίζω ότι αφορά πολύ. Εκ του αποτελέσματος βέβαια θα κριθούμε κι εμείς, αλλά είναι μία παράσταση που θα θέλαμε πολύ να πάει και να κάνει ένα δεύτερο κύκλο εδώ στην Αθήνα. Γιατί εκ των συνθηκών… των εκλογών, του καλοκαιριού…
Δημήτρης: Ο χώρος δεν είναι για παραπάνω παραστάσεις. Κακά τα ψέματα…
Τζούλη: Πραγματικά θα θέλαμε να ταξιδέψει σε μέρη που να μπορούν να τη φιλοξενήσουν.
 
mideia1962

Τι είναι αυτό που σας κάνει να τρέχετε και να καρδιοχτυπάτε για την τέχνη σας;
Δημήτρης: Για μένα προσωπικά, η κινητήρια δύναμη είναι η αγάπη γι’ αυτό το πράγμα. Είναι κάτι που αγαπώ πολύ και το υπηρετώ πολλά χρόνια. Σίγουρα είναι ένα καταφύγιο. Δεν μπορώ να με φανταστώ εκτός θεάτρου πια. Είναι πολύ συνειδητό αυτό που κάνω. Κι επειδή ακριβώς είναι πολύ συνειδητό, γι’ αυτό άρχισα να τολμώ και να σκηνοθετώ.
Τζούλη: Συμφωνώ σε όλα. Η τεράστια αγάπη. Είμαστε πολλά χρόνια σ’ αυτό το χώρο και αν δεν αγαπάς πραγματικά, τότε θα το εγκαταλείψεις. Εγώ μέσα από το θέατρο αισθάνομαι ζωντανή, αισθάνομαι ότι έχω λόγο ύπαρξης. Η δημιουργία, η επαφή… Με ενδιαφέρει πολύ και σαν μορφή τέχνης αλλά και σαν τρόπος ζωής. Μοιραία πλέον. Δεν μπορείς να ξεχωρίσεις πλέον τον τρόπο που ζεις από τον τρόπο που δημιουργείς. Είναι αλληλένδετα.
Δημήτρης: Δεν πιστεύω αυτό που λένε κάποιοι, ότι δεν υπάρχει ζωή έξω από το θέατρο και την τέχνη. Υπάρχει και μάλιστα είναι παρά πολύ ωραία. Απλά πιστεύω ότι και μέσα στο θέατρο και την τέχνη υπάρχει ζωή και μπορεί κι αυτή να είναι παρά πολύ ωραία.

Κώστας Κούλης
Joomla Social by OrdaSoft!