- Λεπτομέρειες
-
Κατηγορία: Συνεντεύξεις
-
Δημοσιεύθηκε : Τετάρτη, 08 Φεβρουαρίου 2012 17:38
Ερμηνεύοντας μοναδικά από την Αντιγόνη του Σοφοκλή και την Ελένη του Ευριπίδη μέχρι την Έντα Γκάμπλερ του Ίψεν και τη Δεσποινίς Τζούλια του Στρίμπεργκ, η Φιλαρέτη Κομνηνού κατάφερε να θεωρείται μια από τις σημαντικότερες Ελληνίδες ηθοποιούς κερδίζοντας ακόμη και τους πιο δύσκολους κριτικούς.Ανήκει σ’ εκείνους, τους λίγους καλλιτέχνες που χαίρουν απόλυτης σχεδόν αποδοχής από το κοινό και αποθεώνεται σε κάθε παράσταση που πρωταγωνιστεί.Και αν όλα αυτά φαντάζουν σε κάποιον υπερβολικά, δεν έχει παρά να ανατρέξει στο βιογραφικό της το οποίο ίσως και να'ναι πλουσιότερο από οποιασδήποτε άλλης ηθοποιού της γενιάς της.
filareti4
Στη Θεσσαλονίκη βρέθηκε επαγγελματικά μετά από πολύ καιρό πρωταγωνιστώντας στην παράσταση του Σταμάτη Φασουλή και του Θανάση Νιάρχου “To τρίτο στεφάνι”, υποδυόμενη τη Νίνα˙ ένα χαρακτήρα που με τόση μαεστρία έπλασε ο Κώστας Ταχτσής 40 χρόνια πριν.Με υποδέχτηκε στο καμαρίνι της με τη μεγαλοπρέπεια αλλά και την απλότητα που τη χαρακτηρίζουν, ένα απόγευμα, λίγο πριν την έναρξη της παράστασης και με μεγάλη προθυμία απάντησε σε κάθε μου ερώτηση…
Κυρία Κομνηνού, θέλω να μου πείτε αρχικά, γιατί πιστεύετε ότι το “Τρίτο Στεφάνι” σημειώνει τόσο μεγάλη επιτυχία.
Το βιβλίο του Ταχτσή έχει ένα πάρα πολύ δυνατό κείμενο και έχει κάνει έναν πολύ σημαντικό αριθμό πωλήσεων. Έχει διαβαστεί από πάρα πολύ κόσμο διαφορετικών γενεών. Στις μεγαλύτερες ηλικίες είναι λογικό να αρέσει γιατί ίσως τους θυμίζει κάτι από τα χρόνια της νιότης τους αλλά προσωπικά με εκπλήσσει το πόσο έχει αγαπηθεί από τα νέα παιδιά. Οπότε έχουμε στα χέρια μας ένα τόσο δυνατό κείμενο και συγχρόνως μια πολύ καλή και έξυπνη διασκευή του Σταμάτη Φασουλή και του Θανάση Νιάρχου. Το γεγονός ότι τα πρόσωπα βρίσκονται στην άκρη της σκηνής και αφηγούνται ενώ συγχρόνως κάνουν μια βουτιά στο παρελθόν τους, παίζουν κάποια κομμάτια της ζωής τους και επιστρέφουν πάλι στην αφήγηση, το βρίσκω εξαιρετικά μοντέρνο.
Εντοπίζετε στοιχεία της Νίνας, της ηρωίδας την οποία υποδύεστε, στο δικό σας χαρακτήρα;
filareti11 Πολλοί μου λένε ότι δεν περίμεναν να με δουν σε ένα τέτοιο ρόλο. Φαίνεται οι ρόλοι που έχω παίξει μέχρι τώρα έχουν δημιουργήσει μια συγκεκριμένη εικόνα και τους ξαφνιάζει ότι μπορώ να παίζω μια τέτοια γυναίκα με έντονη λαϊκότητα, μ’ αυτό το ταπεραμέντο, μ’ αυτή την ελληνικότητα και τη συμπεριφορά που έχει η Νίνα πάνω στη σκηνή. Δεν νομίζω ότι έχουμε κοινά στοιχεία μ’ αυτή τη γυναίκα αλλά εγώ νιώθω μια μεγάλη τρυφερότητα για εκείνη. Δεν είναι αυτό που θα ΄λεγε κανείς “θετικός ήρωας” απαραίτητα. Είναι ένας καθρέφτης της ελληνικής μικροαστής νοοτροπίας. Τη θαυμάζω όμως για τη δύναμη επιβίωσης που έχει και τις αντοχές της. Έζησε την εποχή της κατοχής, του εμφυλίου με δοκιμασίες κοινωνικές και πολιτικές ωστόσο συνεχίζει και επιβιώνει.
Ποια είναι η σχέση σας με το κοινό της πόλης;
Είναι μια σχέση που έχει παρελθόν (γέλια). Εδώ έζησα τα πρώτα χρόνια της θεατρικής μου ζωής ξεκινώντας από το Κρατικό Θέατρο. Είναι η πατρίδα μου η Θεσσαλονίκη. Αισθάνομαι τώρα σαν τους ποδοσφαιριστές όταν παίζουν στην έδρα τους.
Κάποτε η Μαλβίνα Κάραλη σας είχε αποκαλέσει “ηθοποιό εκπάγλου ταλέντου”. Αποδέχεστε αυτόν τον χαρακτηρισμό;
Τα βρήκες αυτά ε;; (γέλια). Η Μαλβίνα ήταν ένα από τα πρόσωπα που θαύμαζα και πραγματικά χάρηκα πάρα πολύ όταν το άκουσα. Η Μαλβίνα ήταν γλωσσοπλάστης, της άρεσε να παίζει με τις λέξεις. Δεν μπορώ να πω αν το αποδέχομαι ή όχι, το χάρηκα πάντως πραγματικά.
Ανάμεσα στις παραστάσεις που έχετε πρωταγωνιστήσει και σε όλους αυτούς τους σημαντικούς ρόλους που έχετε ερμηνεύσει υπάρχει κάποια στιγμή που την θεωρείτε κορυφαία στην έως τώρα καριέρα σας;
Δεν ήταν μία μόνο η στιγμή. Ήταν αρκετές οι στιγμές. Λάτρεψα κάποιους ρόλους. Επίσης πέρα από αυτό σημασία έχει να ταιριάξουν όλες οι συγκυρίες. Με ποιους ηθοποιούς συνεργάστηκες και πόσο πέτυχε το σύνολο της παράστασης. Πρέπει να είμαι πολύ ευχαριστημένη και ευγνώμων γιατί έχω πολλές τέτοιες στιγμές να θυμάμαι.
A8B2EF89-D080-4D2E-8F4B-2E466AB9ADB9 Υπήρξε κάποια επαγγελματική σας επιλογή την οποία εκ των υστέρων να θεωρήσατε λανθασμένη;
Ναι υπήρξε, ίσως ήταν και δύο ή και τρεις. Απλά δεν θέλω να αναφερθώ συγκεκριμένα. Όσο προσεκτικός και να είσαι επειδή το θέατρο είναι ένα ομαδικό “άθλημα” και συγκεντρώνονται πολλοί άνθρωποι, οι χημείες δεν ξέρεις αν δέσουν απόλυτα και αν οδηγήσουν σε ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα. Ύστερα υπάρχει πολύ έντονα το “εγώ” είτε των άλλων είτε το δικό μου. Όλα αυτά δημιουργούν κάποιες περίεργες παρενέργειες και το τελικό καλλιτεχνικό προϊόν δεν είναι πάντα αυτό που περίμενες ή ονειρευόσουν.
Εάν εξαιρέσουμε “το ημερολόγιο ενός απατεώνα” δεν σας έχουμε δει σε κάποιον κωμικό ρόλο.
Υπήρχαν πολλοί φίλοι που μου έλεγαν ότι πρέπει να παίξω κωμωδία από κάποια στοιχεία που είχαν δει και ίσως εγώ δεν ήμουν σε θέση να τα καταλάβω. Με το “Ημερολόγιο” το επιχείρησα και πρέπει να πω ότι ένιωσα πολύ περίεργα που άκουγα το κοινό από κάτω να γελάει σε διάφορες ατάκες. Το γέλιο είναι κάτι άμεσο που το εισπράττεις εκείνη τη στιγμή και ένιωσα πολύ ωραία. Η Νίνα επίσης τώρα έχει πολλά κωμικά στοιχεία. Οι ρόλοι καμιά φορά είναι σύνθετοι. Το θέμα είναι να παίζεις πάνω στη σκηνή χωρίς σοβαροφάνεια και να έχεις τη διάθεση του αυτοσαρκασμού.
filareti7 Είστε από τους ηθοποιούς που το θέατρο σημαίνει τα πάντα γι’ αυτούς;
Σκέψη… Θα στο πω διαφορετικά. Δεν θα ήθελα να παίζω συνέχεια. Δεν θα ήθελα τη ζωή μου να τη θυμάμαι συνέχεια μέσα στα καμαρίνια και μέσα από κοστούμια ρόλων. Μ’ αρέσει πολύ να ταξιδεύω και να ανακαλύπτω συγκινήσεις σε διάφορα πράγματα και νομίζω ότι έχω καταφέρει να βρω αυτήν την ισορροπία. Επίσης ένα πολύ μεγάλο μέρος της ενέργειάς μου έχει διοχετευτεί εκεί. Το θέατρο έχει λοιπόν πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μου χωρίς να είναι το παν.
Έχετε διδάξει στις σημαντικότερες θεατρικές σχολές της χώρας και ταυτόχρονα έχετε την ιδιότητα της Επ. Καθηγήτριας στο Τμήμα Θεάτρου του Α.Π.Θ. Προτιμάτε το “ρόλο” της καθηγήτριας ή να ερμηνεύετε κάποιον ρόλο πάνω στη σκηνή;
Είναι ένα δίλημμα στο οποίο δεν μπορώ να απαντήσω. Τα δύο αυτά συμπληρώνουν το παζλ της ζωής μου. Η διδασκαλία είναι κάτι πολύ δημιουργικό και η επαφή μου με τα νέα παιδιά ανανεώνει συνεχώς το ενδιαφέρον μου για το θέατρο. Ένα πράγμα που πάντα με γοήτευε είναι ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται στο θέατρο παρατείνουν την εφηβικότητα και τη νεανικότητά τους.
filareti2Τον Αύγουστο συμμετείχατε σε ένα παγκόσμιο συνέδριο στο Μεξικό με τίτλο “Η εκπαίδευση του ηθοποιού στο αρχαίο δράμα”. Πώς είναι η εμπειρία να διδάσκετε ελληνικό πολιτισμό την άλλη άκρη του πλανήτη;
Συγκλονιστική. Ήταν ένα συνέδριο που είχαν συγκεντρωθεί καθηγητές από όλη την Αμερική και την Ευρώπη και μιλούσαν για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Ήταν κάτι πολύ τιμητικό ιδιαίτερα τώρα που η αυτοεκτίμηση και η εθνική μας περηφάνια έχει καταβαραθρωθεί. Στο Μεξικό μας θαυμάζουν, μας λατρεύουν και έτσι ήταν για μένα μια ανάσα. Το αρχαίο δράμα είναι κάτι που στην Ελλάδα ίσως δεν εκτιμάμε τόσο, ταξιδεύοντας όμως βλέπεις πόσο σημαντικό είναι για τους άλλους λαούς. Γνώρισα ένα πολύ σπουδαίο καθηγητή και ελληνιστή που μου είπε ότι το όνειρο της ζωής του ήταν να έρθει στην Ελλάδα. Έτυχε να έρθει την περίοδο των απεργιών και παρακαλούσε το φύλακα της Ακρόπολης να του επιτρέψει να μπει γιατί έκανε ένα τεράστιο ταξίδι από τη Χιλή.
Η προσωπική σας ζωής βρίσκεται πολύ μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Τι κάνει η Φιλαρέτη Κομνηνού όταν δεν παίζει;
Μ’ αρέσει να ταξιδεύω πολύ, διδάσκω, φροντίζω το γιο μου, βλέπω τους φίλους μου…
Μετά από τόσες στιγμές στην πορεία σας, έχετε πιάσει ποτέ τον εαυτό σας με κάποιο δόση έπαρσης ή αλαζονείας;
Είναι ίσως η φύση της δουλειάς τέτοια που κάνει τον ηθοποιό να ασχολείται πολύ με τον εαυτό του γιατί αυτό είναι και το εργαλείο του. Μου δημιουργούσε όμως μεγάλη θλίψη το να βλέπω καλλιτέχνες να μιλάνε μόνο για τον εαυτό τους και να θεωρούν αυτά που λένε τόσο σημαντικά, χωρίς ουσιαστικά να ακούνε το συνομιλητή τους και προσευχόμουν να μην καταντήσω έτσι. Να μην περιφέρονται όλα τα πράγματα γύρω από το “εγώ” μου. Νομίζω ότι το έχω αποφύγει. Τώρα κάποιες στιγμές αλαζονείας αν έτυχαν θα ήταν πολύ φευγαλέες γιατί έχω μια πολύ καλή γείωση με τη ζωή. Νομίζω ότι είναι νοσηρό αυτό και ενστικτωδώς έχω μια απέχθεια προς οτιδήποτε νοσηρό.
Θα ρίχνατε το επίπεδο της ποιότητας των επαγγελματικών σας επιλογών για να βρίσκεστε κάπου και του χρόνου;
Θα μπορούσα πολύ εύκολα και ίσως επιπόλαια να σου πω “όχι, αποκλείεται, δεν πρόκειται” αλλά επειδή η ζωή όλων μας έχει ανατραπεί δεν μπορώ να σου απαντήσω με σιγουριά. Εγώ ζω από την αμοιβή της δουλειάς μου οπότε δεν ξέρω πως θα διαχειριζόμουν μια τέτοια κατάσταση. Για τη συμμετοχή μου πάντως στο “Νησί” η αλήθεια είναι πως πήρα το μισό της αμοιβής μου. Επρόκειτο βέβαια για μια εξαιρετική δουλειά οπότε δεν το σκέφτηκα και πολύ. Δεν μπορεί πια κανείς να μιλήσει με σιγουριά για το αύριο. Ελπίζω πάντως να διατηρηθεί ο βαθμός αντίστασής μου σε οποιαδήποτε ευτέλεια.
Πως θα χαρακτηρίζατε την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική κοινωνία;
Κατάσταση εκτάκτου ανάγκης… Βέβαια το κύτταρο αυτής της ράτσας είναι πολύ ισχυρό και θέλω να πιστεύω ότι θα βρούμε τρόπο να επιβιώσουμε. Η δική μας γενιά ήταν κάπως τυχερή όντας παιδιά της μεταπολίτευσης αλλά να που ήρθε τώρα κι αυτή η δοκιμασία. Ελπίζω όταν περάσει όλο αυτό να βγούμε πιο ισχυροί, να πάρουμε το μάθημά μας, να αλλάξει η νοοτροπία του νεοέλληνα και η δική σας γενιά να πετάξει όλα αυτά τα αγκάθια περί δήθεν μαγκιάς. Ότι το λαμόγιο είναι ο μάγκας και ο τίμιος ο μ…. Να υπάρχει ο πολιτισμός της καθημερινότητας. Γιατί πολιτισμός δεν είναι μόνο να βλέπω μια θεατρική παράσταση το μήνα ή να πηγαίνω σε μια συναυλία. Πολιτισμός είναι η καθημερινότητα μου.
Τι εύχεστε για το 2012;
Να αντέξουμε…
Θάνος Βάγιος