Jaws - Τρόμος Στη Θάλασσα
- Πληροφοριακά Στοιχεία
- Κατηγορία: Άρθρα
- Δημοσιεύθηκε : Πέμπτη, 27 Σεπτεμβρίου 2012 18:00
Το λογότυπο της Universal pictures ξεκινάει. Περνάνε λίγα δευτερόλεπτα, μ' ένα σκοτεινό μαύρο φόντο να δίνει την θέση του, στα πρώτα γράμματα. Μια παραγωγή του Richard Zanuck-David Brown με τον καθηλωτικό ήχο του κοντραμπάσου να ντύνει την έναρξη, προειδοποιώντας μας για την απειλή που έρχεται. Το πλάνο ανοίγει και η κάμερα κολυμπά στον βυθό με το κλασικό μουσικό θέμα να χτυπάει κόκκινο. Δευτερόλεπτα μετά, στην ασφάλεια της παραλίας, μια παρέα παιδιών διασκεδάζει αργά τα μεσάνυχτα. Μια κοπέλα παρασύρει τον φίλο της μακριά από τους υπόλοιπους και βουτά στον ωκεανό, με τον δεύτερο να πέφτει ξερός από το μεθύσι. Η θάλασσα φαίνεται τόσο ήρεμη και ελκυστική που η κοπέλα βουτάει χωρίς δεύτερη σκέψη, απολαμβάνοντας το βραδινό της μπάνιο. Ένα απότομο τράνταγμα την πανικοβάλει, ακλουθώντας μια τρομακτική επίθεση από τα παντοδύναμα σαγόνια του καρχαρία και εμείς γινόμαστε μάρτυρες, μιας από τις καλύτερες σκηνές στην ιστορία του κιν/φου. Καλώς ήρθατε, το Jaws μόλις ξεκίνησε...
Στο παραθαλάσσιο θέρετρο Amity ένας τεράστιος μεγάλος λευκός καρχαρίας, σκορπίζει τον θάνατο στους λουόμενους. Μετά τις άκαρπες προσπάθειες της τοπικής αστυνομίας για την θανάτωση του κήτους, ο αστυνομικός Μάρτιν Μπροντι, ο ειδικός του ωκεανογραφικού ινστιτούτου Ματ Χούπερ και ο έμπειρος κυνηγός καρχαριών Κουίντ, θα βγουν στ' ανοιχτά με σκοπό να το σκοτώσουν. Έτσι λοιπόν, η νουβέλα του Peter Benchley, μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη από τον σκηνοθέτη Steven Spielberg με τεράστια επιτυχία. Η ταινία θεωρήθηκε φαινόμενο το 1975, σπάζοντας το αξεπέραστο φράγμα των 100 εκατομμυρίων δολαρίων σε εισπράξεις (φτάνοντας τα $260,000,000 στην Αμερική και πάνω από $400,000,000 παγκοσμίως) νούμερα απίστευτα για την εποχή, ξεπερνώντας τα μεγαθήρια όπως : The Godfather (1972), The Exorcist (1973), The Sting (1973) και Gone with the Wind (1939). Έκανε παγκόσμια πρεμιέρα τον Ιούνιο του 1975, ανοίγοντας σε 409 αίθουσες, με τους συντελεστές της παραγωγής, να μην μπορούν να συνειδητοποιήσουν την τεράστια επιτυχία που τους χτύπησε την πόρτα.
Ο συγγραφέας Peter Benchley υπήρξε λάτρης των καρχαριών από πολύ μικρή ηλικία. Ψάχνοντας αφορμές να τους μελετήσει, άκουσε για μια τρομακτική σειρά επιθέσεων, που έγινε στο New Jersey μεταξύ 1 και 12 Ιουλίου το 1916. Τέσσερις άνθρωποι έχασαν την ζωή τους και ένας τραυματίστηκε βαριά. Μελετώντας τα στοιχειά και βασιζόμενος στην δύναμη της φαντασίας του, έγραψε πρόχειρα μια μικρή ιστορία, φτάνοντας στα χεριά του εκδότη Thomas Congdon. Ο Congdon την λάτρεψε και πίεσε τον Benchley να την τελειοποιήσει. Η νουβέλα κυκλοφόρησε το 1974 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία, φτάνοντας σε πωλήσεις στην πρώτη θέση. Οι παραγωγοί των Universal Studios, David Brown και Richard Zanuck, πίστεψαν σε αυτό το βιβλίο και αγόρασαν τα δικαιώματα, με σκοπό να το μεταφέρουν στη μεγάλη οθόνη. Πρότειναν στο ανερχόμενο ταλέντο Steven Spielberg (τότε μόλις 29 χρονών) να αναλάβει την σκηνοθεσία και όλα τ’ άλλα ανήκουν στην ιστορία.
Στο παραθαλάσσιο θέρετρο Amity ένας τεράστιος μεγάλος λευκός καρχαρίας, σκορπίζει τον θάνατο στους λουόμενους. Μετά τις άκαρπες προσπάθειες της τοπικής αστυνομίας για την θανάτωση του κήτους, ο αστυνομικός Μάρτιν Μπροντι, ο ειδικός του ωκεανογραφικού ινστιτούτου Ματ Χούπερ και ο έμπειρος κυνηγός καρχαριών Κουίντ, θα βγουν στ' ανοιχτά με σκοπό να το σκοτώσουν. Έτσι λοιπόν, η νουβέλα του Peter Benchley, μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη από τον σκηνοθέτη Steven Spielberg με τεράστια επιτυχία. Η ταινία θεωρήθηκε φαινόμενο το 1975, σπάζοντας το αξεπέραστο φράγμα των 100 εκατομμυρίων δολαρίων σε εισπράξεις (φτάνοντας τα $260,000,000 στην Αμερική και πάνω από $400,000,000 παγκοσμίως) νούμερα απίστευτα για την εποχή, ξεπερνώντας τα μεγαθήρια όπως : The Godfather (1972), The Exorcist (1973), The Sting (1973) και Gone with the Wind (1939). Έκανε παγκόσμια πρεμιέρα τον Ιούνιο του 1975, ανοίγοντας σε 409 αίθουσες, με τους συντελεστές της παραγωγής, να μην μπορούν να συνειδητοποιήσουν την τεράστια επιτυχία που τους χτύπησε την πόρτα. Ο συγγραφέας Peter Benchley υπήρξε λάτρης των καρχαριών από πολύ μικρή ηλικία. Ψάχνοντας αφορμές να τους μελετήσει, άκουσε για μια τρομακτική σειρά επιθέσεων, που έγινε στο New Jersey μεταξύ 1 και 12 Ιουλίου το 1916. Τέσσερις άνθρωποι έχασαν την ζωή τους και ένας τραυματίστηκε βαριά. Μελετώντας τα στοιχειά και βασιζόμενος στην δύναμη της φαντασίας του, έγραψε πρόχειρα μια μικρή ιστορία, φτάνοντας στα χεριά του εκδότη Thomas Congdon. Ο Congdon την λάτρεψε και πίεσε τον Benchley να την τελειοποιήσει. Η νουβέλα κυκλοφόρησε το 1974 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία, φτάνοντας σε πωλήσεις στην πρώτη θέση. Οι παραγωγοί των Universal Studios, David Brown και Richard Zanuck, πίστεψαν σε αυτό το βιβλίο και αγόρασαν τα δικαιώματα, με σκοπό να το μεταφέρουν στη μεγάλη οθόνη. Πρότειναν στο ανερχόμενο ταλέντο Steven Spielberg (τότε μόλις 29 χρονών) να αναλάβει την σκηνοθεσία και όλα τ’ άλλα ανήκουν στην ιστορία.
Η σκηνοθεσία του Spielberg, είναι από μόνη της μια ''σχολή'' για όλους τους επίδοξους σκηνοθέτες και για όλους εμάς που παρακολουθούμε ταινίες. Σε τούτο δω το αριστουργηματικό φιλμ έκανε το καλύτερο πέρασμα της καριέρας του. Από την πρώτη θεαματική επίθεση στο άτυχο κορίτσι, που δεν μας φανερώνει την εικόνα του αιμοβόρου κήτους, παρά μόνο αφήνει την φαντασία μας να οργιάσει, για το μακελειό που γίνεται κάτω από την επιφάνεια του νερού, έως στο κυνήγι του καρχαρία. Εκεί που τα βαρέλια πετάγονται απότομα στο ήσυχο πλάνο καθώς παρακολουθούμε από μακριά το καράβι με τους τρεις άνδρες. Η κλασική ατάκα -Θα χρειαστείς μεγαλύτερο καράβι- που λέει ο αστυνομικός στον κυνηγό Κουίντ παραμένει απαράμιλλη. Το σενάριο ανέλαβε ο ίδιος ο Peter Benchley, με την βοήθεια του Carl Gottlieb (επιστήθιου φίλου του Σπίλμπεργκ). Στο βιβλίο η γυναίκα του αστυνομικού συνάπτει παράνομη σχέση με τον Χουπερ, πράγμα που θεώρησε περιττό να μπει στην ιστορία ο σκηνοθέτης. Το ίδιο και με την τελική σκηνή μάχης, που ήθελε τον καρχαρία να πεθαίνει από καμάκια στα βράγχια. Το αντικατέστησαν με την ανατίναξη της μπουκάλας και την θρυλική ατάκα του Roy Scheider ’’χαμογέλα μπάσταρδε’’. Ο Spielberg κατάφερε να απομακρύνει τον κόσμο μακριά από την παραλία με το αποτέλεσμα που παρουσίασε, πετυχαίνοντας το σκοπό του. Το Jaws επιτέθηκε στους ανέμελους θεατές και άφησε τα σημάδια από τα σαγόνια του για δεκαετίες επάνω μας, κάνοντάς μας να κολυμπάμε στα ρηχά και πάντα να έχουμε το νου μας, για το τι κολυμπά κάτω από τα πόδια μας.
Τα γυρίσματα της ταινίας ξεκίνησαν το 1974 στο νησί Martha's Vineyard της Μασαχουσέτης, με τον τεχνητό καρχαρία να μην λειτουργεί, προκαλώντας ένα σορό αναποδιές και χαμένο χρόνο στην ομάδα. Ο ηθοποιός Richard Dreyfuss θυμάται, "για αυτή την ταινία, θα έχω πολλά να αφηγούμαι, καθώς για όλους μας υπήρξε η πιο δύσκολη κινηματογραφική εμπειρία. Καθόμασταν όλοι μαζί και περιμέναμε τον καρχαρία να λειτουργήσει και αντί αυτού, ακούγαμε από τα μεγάφωνα να φωνάζουν ….. ο καρχαρίας δεν λειτουργεί … επαναλαμβάνω ο καρχαρίας δεν λειτουργεί". Μετά από πολλές δυσκολίες, τα γυρίσματα τελείωσαν και όλοι επέστρεψαν στα σπίτια τους. Σε μια ιδιωτική προβολή της ολοκληρωμένης ταινίας, ο σκηνοθέτης παρατήρησε, πώς ξάφνιασε το κοινό με την σκηνή της βυθισμένης βάρκας, όπου ο νεκρός ψαράς πετάγεται απότομα εμπρός μας. Αμέσως τηλεφώνησε στους παραγωγούς για μια έξτρα σκηνή, που θα προστίθενται στην ταινία για περισσότερο τρόμο. Η απάντηση ήταν ξεκάθαρη, απότομη ... "Στίβεν δεν μπορούμε να διαθέσουμε αλλά χρήματα’’. Με την τελειομανία που τον διαπρέπει και με ένα δυνατό προαίσθημα, ο νεαρός Spielberg "έβαλε’’ λεφτά από την τσέπη του και γύρισε την κλασική σκηνή, με το κομματιασμένο πόδι να βυθίζεται αργά στον πάτο της θάλασσας.Υποψήφιο για Οσκαρ σε τέσσερις κατηγορίες, κατάφερε να κερδίσει μόνο τις τρεις, για την μουσική, τον ήχο και μοντάζ, χάνοντας αυτό της καλύτερης ταινίας. Απογοητευμένος ο Spielberg που δεν ήταν καν προτεινόμενος για το αντίστοιχο βραβείο σκηνοθεσίας, εξέφρασε την λύπη του (πηρέ το αίμα του πίσω, λίγα χρόνια μετά με την λίστα του Σίντλερ και την Διάσωση του στρατιώτη Ράιαν), την οποία απάλυνε η τεράστια επιτυχία της ταινίας. Οι θεατές οδηγούνταν σε παράνοια, με έξαλλες τσιρίδες και άφθονο ποπ κορν να τινάζεται στο πάτωμα. Ακολούθησε τρομερή εκμετάλλευση του ονόματος JAWS με μια επιτυχημένη σειρά παιχνιδιών, πόστερ της ταινίας, μπλουζάκια με τον μεγάλο λευκό καρχαρία να ανοίγει τα σαγόνια του και αλλά πολλά να φιγουράρουν στις βιτρίνες των καταστημάτων. Οι δίσκοι με την μουσική του ''μεγάλου'' John Williams έγιναν γρήγορα sold out, στοιχειώνοντας για πάντα τις καλοκαιρινές μας διακοπές. Ακόμα και σήμερα στην θάλασσα σιγοτραγουδάμε εκείνες τις απειλητικές νότες (ταμ ταμ ταμ ταμ) για να τρομάξουμε με επιτυχία τους φίλους μας.
Πρόκειται για μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, όπως έχουν ψηφίσει τα περιοδικά ανά τoν κόσμο. Με μια μεγαλειώδη σκηνοθετική τεχνική, από τον μεγαλύτερο εν ζωή σκηνοθέτη και επιτυχημένο προσωπικό, το Jaws σε παρασύρει περά από τα άπατα νερά, σε μια περιπέτεια που θα λατρεύουν να παρακολουθούν και τα παιδιά των παιδιών μας …
John Emmans
