Οι πύλες της φωτιάς
- Λεπτομέρειες
- Κατηγορία: Βιβλία
- Δημοσιεύθηκε : Τετάρτη, 09 Ιανουαρίου 2019 02:20
Steven Pressfield
Οι πύλες της φωτιάς
Εκδόσεις Πατάκη
Όταν ακούς για ένα βιβλίο που αφορά τις Θερμοπύλες και το έχει γράψει ένας Αμερικανός, τότε πιθανότατα να σκεφτείς ότι είναι ένα βιβλίο που θα παρουσιάζει τα πράγματα με την υπερβολή που θεωρούμε ότι έχει ο συγκεκριμένος λαός και ότι θα είναι κάτι σαν την ταινία “300”, που ναι μεν ήταν καλή, αλλά δεν ήταν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Δεν κυκλοφορούσαν οι Σπαρτιάτες ημίγυμνοι, δεν χαϊδευόταν ο Ξέρξης με το Λεωνίδα και η γυναίκα του Λεωνίδα δεν έκανε σεξ με διάφορους τύπους που την εκβίαζαν (ή τουλάχιστον δεν έχουμε μαρτυρίες για αυτό το πράγμα, καθώς δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι τι έκανε η γυναίκα του Λεωνίδα όταν αυτός πήγαινε σε εκστρατείες).
Όλα αυτά όμως δεν ισχύουν για το βιβλίο που έγραψε ο Steven Pressfield «Οι πύλες της φωτιάς» (Gates of Fire). Ίσως μία από τις ακριβέστερες περιγραφές που μπορείς να βρεις για το τι ακριβώς συνέβη τότε. Εδώ θα πρέπει να τονίσω ότι δεν είναι απλώς μια παράθεση γεγονότων που στο τέλος του βιβλίου να νιώθεις ότι αυτό που διάβασες είναι κάτι που πρέπει να το θυμάσαι γιατί θα δώσεις εξετάσεις. Μέσα από την γλαφυρή και στις περιπτώσεις της μάχης σκληρή περιγραφή, ζωντανεύουν οι χαρακτήρες σε τέτοιο βαθμό που στο τέλος νιώθεις ότι τους γνωρίζεις χρόνια. Γελάς, κλαις, πεισμώνεις μαζί τους, σαν να ήσασταν φίλοι από καιρό και σίγουρα στο τέλος στεναχωριέσαι, όχι για την έκβαση της μάχης (δεν είναι spoiler, νομίζω, να πω ότι στο τέλος πεθαίνουν όλοι οι Σπαρτιάτες), αλλά γιατί τελειώνει το βιβλίο και θα ήθελες ένα ακόμα. Δυστυχώς, στις περιπτώσεις των ιστορικών μυθιστορημάτων είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει sequel.
Ο λόγος που θα πρότεινα να διαβάσει κάποιος αυτό το βιβλίο, δεν είναι για να μάθει τι έγινε στις Θερμοπύλες. Όλοι γνωρίζουμε για τους 300 Σπαρτιάτες που στάθηκαν σε ένα στενό απέναντι σε εκατοντάδες χιλιάδες Πέρσες. Αυτό το διαφορετικό που μας δείχνει το βιβλίο είναι το γιατί στάθηκαν. Γιατί ξεκίνησαν να πάνε σε αυτήν την, ουσιαστικά, αποστολή αυτοκτονίας και μάλιστα δεν δείλιασαν ούτε στιγμή, γιατί και οι ίδιες οι γυναίκες τους, πιο σκληρές και δυνατές ίσως από τους άνδρες Σπαρτιάτες, ήταν οι πρώτες που τους έδειχναν τον δρόμο και τους θύμιζαν το καθήκον τους, που δεν ήταν άλλο από τη σωτηρία και το καλύτερο για την πόλη τους. Ποτέ άλλωστε δεν έλεγαν οι Σπαρτιάτες ότι πρέπει να πεθάνεις στη μάχη, έλεγαν ότι δεν πρέπει να ηττηθείς σε μάχη και αν δεν μπορείς να το κάνεις αυτό, τότε να πεθάνεις προσπαθώντας.
Η ιστορία ξεκινάει λίγο μετά τη μάχη των Θερμοπυλών, όταν οι Πέρσες καταφέρνουν να βρουν κάποιον μισοπεθαμένο πολεμιστή που στην αρχή νομίζουν ότι είναι Σπαρτιάτης. Κατόπιν εντολής του ίδιου του Ξέρξη, προσπαθούν να το σώσουν για να μπορέσει να μάθει και να καταλάβει ο Βασιλιάς ποιοι είναι τελικά αυτοί οι Σπαρτιάτες και πώς έχουν γίνει τόσο δυνατοί και ατρόμητοι πολεμιστές. Τελικά, όπως αποδεικνύεται, είναι ένας είλωτας, ο οποίος όταν ήταν παιδί το χωριό του καταστράφηκε από μια επιδρομή και καθώς έμεινε μόνος του αποφάσισε να πάει στην Σπάρτη και να ζήσει εκεί, σαν είλωτας φυσικά, καθώς οι Σπαρτιάτες ήταν πολύ αυστηροί στο ποιος μπορεί να έχει δικαιώματα στην πόλη τους. Μέσα λοιπόν από την περιγραφή της ιστορίας του αυτού του φανταστικού ήρωα μαθαίνουμε για τους Σπαρτιάτες, την ιδεολογία τους, τον τρόπο ζωής τους και κυρίως την σκληρή εκπαίδευσή τους, από μόλις έξι χρονών, φτάνοντας έτσι να κατανοήσουμε πολλά πράγματα για τη συμπεριφορά τους και κυρίως την απόφασή τους να πάνε και να πεθάνουν στις Θερμοπύλες. Άλλωστε, πράγμα το οποίο τονίζεται και στο βιβλίο, το αξιοθαύμαστο γεγονός δεν είναι ότι στάθηκαν να πεθάνουν αλλά ότι το ήξεραν ότι θα πάνε και θα πεθάνουν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μαζί με τους 300 Σπαρτιάτες έμειναν και 700 Θεσπιείς αλλά η απόφαση των Θεσπιέων να μείνουν ήταν απόφαση της στιγμής και όχι προσχεδιασμένη, όπως ήταν των Σπαρτιατών και για αυτό ίσως δεν γίνεται ποτέ ιδιαίτερη μνεία σε αυτούς. Από εκεί προκύπτει λοιπόν και μία από τις πιο συγκινησιακά φορτισμένες σκηνές του βιβλίου, που είναι όταν ο Λεωνίδας εξηγεί το κριτήριο με το οποίοι έκανε την επιλογή των 300 που θα τον συνοδέψουν στην μάχη και δεν ήταν άλλο από το ποιος έχει ήδη απόγονο. Και αυτό διότι μία από τις βασικότερες υποχρεώσεις των ανδρών ήταν να παντρευτούν Σπαρτιάτισσα και να κάνουν ένα τουλάχιστον αγόρι. Από εκεί και πέρα λοιπόν μπορούσαν και να πεθάνουν στη μάχη χωρίς καμία άλλη υποχρέωση.
Φαντάζομαι ότι οι περισσότεροι από εσάς, όπως και εγώ άλλωστε, δεν έχετε πολεμήσει ποτέ, ούτε έχετε βαδίσει σε φάλαγγα με δόρυ και ασπίδα, πηγαίνοντας προς τον εχθρό και σίγουρα δεν έχετε πιαστεί χέρι με χέρι, δαγκώνοντας και κλωτσώντας κάποιον που προσπαθεί να σας σκοτώσει. Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο, σίγουρα θα μπορέσετε να καταλάβετε τα συναισθήματα και τη φόρτιση της στιγμής, την ένταση και ανάγκη της επιβίωσης με οποιοδήποτε τρόπο.
Σίγουρα είναι ένα βιβλίο που θα αλλάξει τον τρόπο που θυμάστε την ιστορία από το σχολείο και πολύ πιθανό να ανανεώσει το ενδιαφέρον σας για αυτή. Αξίζει να το διαβάσετε!
Σωτήρης Προμπονάς
Οι πύλες της φωτιάς
Εκδόσεις Πατάκη
Όταν ακούς για ένα βιβλίο που αφορά τις Θερμοπύλες και το έχει γράψει ένας Αμερικανός, τότε πιθανότατα να σκεφτείς ότι είναι ένα βιβλίο που θα παρουσιάζει τα πράγματα με την υπερβολή που θεωρούμε ότι έχει ο συγκεκριμένος λαός και ότι θα είναι κάτι σαν την ταινία “300”, που ναι μεν ήταν καλή, αλλά δεν ήταν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Δεν κυκλοφορούσαν οι Σπαρτιάτες ημίγυμνοι, δεν χαϊδευόταν ο Ξέρξης με το Λεωνίδα και η γυναίκα του Λεωνίδα δεν έκανε σεξ με διάφορους τύπους που την εκβίαζαν (ή τουλάχιστον δεν έχουμε μαρτυρίες για αυτό το πράγμα, καθώς δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι τι έκανε η γυναίκα του Λεωνίδα όταν αυτός πήγαινε σε εκστρατείες).
Όλα αυτά όμως δεν ισχύουν για το βιβλίο που έγραψε ο Steven Pressfield «Οι πύλες της φωτιάς» (Gates of Fire). Ίσως μία από τις ακριβέστερες περιγραφές που μπορείς να βρεις για το τι ακριβώς συνέβη τότε. Εδώ θα πρέπει να τονίσω ότι δεν είναι απλώς μια παράθεση γεγονότων που στο τέλος του βιβλίου να νιώθεις ότι αυτό που διάβασες είναι κάτι που πρέπει να το θυμάσαι γιατί θα δώσεις εξετάσεις. Μέσα από την γλαφυρή και στις περιπτώσεις της μάχης σκληρή περιγραφή, ζωντανεύουν οι χαρακτήρες σε τέτοιο βαθμό που στο τέλος νιώθεις ότι τους γνωρίζεις χρόνια. Γελάς, κλαις, πεισμώνεις μαζί τους, σαν να ήσασταν φίλοι από καιρό και σίγουρα στο τέλος στεναχωριέσαι, όχι για την έκβαση της μάχης (δεν είναι spoiler, νομίζω, να πω ότι στο τέλος πεθαίνουν όλοι οι Σπαρτιάτες), αλλά γιατί τελειώνει το βιβλίο και θα ήθελες ένα ακόμα. Δυστυχώς, στις περιπτώσεις των ιστορικών μυθιστορημάτων είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει sequel.
Ο λόγος που θα πρότεινα να διαβάσει κάποιος αυτό το βιβλίο, δεν είναι για να μάθει τι έγινε στις Θερμοπύλες. Όλοι γνωρίζουμε για τους 300 Σπαρτιάτες που στάθηκαν σε ένα στενό απέναντι σε εκατοντάδες χιλιάδες Πέρσες. Αυτό το διαφορετικό που μας δείχνει το βιβλίο είναι το γιατί στάθηκαν. Γιατί ξεκίνησαν να πάνε σε αυτήν την, ουσιαστικά, αποστολή αυτοκτονίας και μάλιστα δεν δείλιασαν ούτε στιγμή, γιατί και οι ίδιες οι γυναίκες τους, πιο σκληρές και δυνατές ίσως από τους άνδρες Σπαρτιάτες, ήταν οι πρώτες που τους έδειχναν τον δρόμο και τους θύμιζαν το καθήκον τους, που δεν ήταν άλλο από τη σωτηρία και το καλύτερο για την πόλη τους. Ποτέ άλλωστε δεν έλεγαν οι Σπαρτιάτες ότι πρέπει να πεθάνεις στη μάχη, έλεγαν ότι δεν πρέπει να ηττηθείς σε μάχη και αν δεν μπορείς να το κάνεις αυτό, τότε να πεθάνεις προσπαθώντας.
Η ιστορία ξεκινάει λίγο μετά τη μάχη των Θερμοπυλών, όταν οι Πέρσες καταφέρνουν να βρουν κάποιον μισοπεθαμένο πολεμιστή που στην αρχή νομίζουν ότι είναι Σπαρτιάτης. Κατόπιν εντολής του ίδιου του Ξέρξη, προσπαθούν να το σώσουν για να μπορέσει να μάθει και να καταλάβει ο Βασιλιάς ποιοι είναι τελικά αυτοί οι Σπαρτιάτες και πώς έχουν γίνει τόσο δυνατοί και ατρόμητοι πολεμιστές. Τελικά, όπως αποδεικνύεται, είναι ένας είλωτας, ο οποίος όταν ήταν παιδί το χωριό του καταστράφηκε από μια επιδρομή και καθώς έμεινε μόνος του αποφάσισε να πάει στην Σπάρτη και να ζήσει εκεί, σαν είλωτας φυσικά, καθώς οι Σπαρτιάτες ήταν πολύ αυστηροί στο ποιος μπορεί να έχει δικαιώματα στην πόλη τους. Μέσα λοιπόν από την περιγραφή της ιστορίας του αυτού του φανταστικού ήρωα μαθαίνουμε για τους Σπαρτιάτες, την ιδεολογία τους, τον τρόπο ζωής τους και κυρίως την σκληρή εκπαίδευσή τους, από μόλις έξι χρονών, φτάνοντας έτσι να κατανοήσουμε πολλά πράγματα για τη συμπεριφορά τους και κυρίως την απόφασή τους να πάνε και να πεθάνουν στις Θερμοπύλες. Άλλωστε, πράγμα το οποίο τονίζεται και στο βιβλίο, το αξιοθαύμαστο γεγονός δεν είναι ότι στάθηκαν να πεθάνουν αλλά ότι το ήξεραν ότι θα πάνε και θα πεθάνουν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μαζί με τους 300 Σπαρτιάτες έμειναν και 700 Θεσπιείς αλλά η απόφαση των Θεσπιέων να μείνουν ήταν απόφαση της στιγμής και όχι προσχεδιασμένη, όπως ήταν των Σπαρτιατών και για αυτό ίσως δεν γίνεται ποτέ ιδιαίτερη μνεία σε αυτούς. Από εκεί προκύπτει λοιπόν και μία από τις πιο συγκινησιακά φορτισμένες σκηνές του βιβλίου, που είναι όταν ο Λεωνίδας εξηγεί το κριτήριο με το οποίοι έκανε την επιλογή των 300 που θα τον συνοδέψουν στην μάχη και δεν ήταν άλλο από το ποιος έχει ήδη απόγονο. Και αυτό διότι μία από τις βασικότερες υποχρεώσεις των ανδρών ήταν να παντρευτούν Σπαρτιάτισσα και να κάνουν ένα τουλάχιστον αγόρι. Από εκεί και πέρα λοιπόν μπορούσαν και να πεθάνουν στη μάχη χωρίς καμία άλλη υποχρέωση.
Φαντάζομαι ότι οι περισσότεροι από εσάς, όπως και εγώ άλλωστε, δεν έχετε πολεμήσει ποτέ, ούτε έχετε βαδίσει σε φάλαγγα με δόρυ και ασπίδα, πηγαίνοντας προς τον εχθρό και σίγουρα δεν έχετε πιαστεί χέρι με χέρι, δαγκώνοντας και κλωτσώντας κάποιον που προσπαθεί να σας σκοτώσει. Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο, σίγουρα θα μπορέσετε να καταλάβετε τα συναισθήματα και τη φόρτιση της στιγμής, την ένταση και ανάγκη της επιβίωσης με οποιοδήποτε τρόπο.
Σίγουρα είναι ένα βιβλίο που θα αλλάξει τον τρόπο που θυμάστε την ιστορία από το σχολείο και πολύ πιθανό να ανανεώσει το ενδιαφέρον σας για αυτή. Αξίζει να το διαβάσετε!
Σωτήρης Προμπονάς
Ο αμερικανός συγγραφέας Στίβεν Πρέσσφιλντ γεννήθηκε το 1943 στο Τρινιντάντ, από πατέρα που υπηρετούσε στο Αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό. Το 1995 ξεχώρισε με το πρώτο του βιβλίο, "The Legend of Bagger Vance" ("Ο θρύλος του Μπάγκερ Βανς"), ένα μυθιστόρημα μυστηρίου με θέμα έναν περίφημο αγώνα γκολφ το Μάιο του 1931 στην Τζόρτζια, που έγινε την ίδια χρονιά ταινία από τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ. Με τις "Πύλες της φωτιάς" (1998), το διεθνές μπεστ σέλερ του, ο Πρέσσφιλντ έφερε τη Μάχη των Θερμοπυλών στο κέντρο του ενδιαφέροντος όλου του κόσμου. Στους "Ανέμους πολέμου" ("Tides of War", 2000), το δεύτερο ιστορικό του μυθιστόρημα, επέλεξε να ζωντανέψει μια εμβληματική μορφή της αρχαίας Ελλάδας, τον Αλκιβιάδη. Το 2002 κυκλοφόρησε το τρίτο του μυθιστόρημα για την αρχαιότητα, με τίτλο "Οι τελευταίες Αμαζόνες" ("The Last of Amazons"). Ακολούθησαν δύο μυθιστορήματα για την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου ("Οι αρετές του πολέμου", 2004, και "Η ματωμένη εκστρατεία", 2006), το "Σκοτώστε τον Ρόμελ", το 2008, και το τελευταίο του μυθιστόρημα, "Το επάγγελμα" ("The Profession"), το 2011. Ζει και εργάζεται στο Μαλιμπού της Καλιφόρνιας.
