Τόνια Νικολαΐδη - Η συνέντευξη
- Λεπτομέρειες
- Κατηγορία: Άρθρα & Συνεντεύξεις
- Δημοσιεύθηκε : Παρασκευή, 25 Δεκεμβρίου 2020 23:19
Η Έμμυ κατάφερε να μπει βαθιά στο δάσος, ήταν όμως τυχερή, μια και το ίδιο το δάσος ήταν φίλος της. Το παραμύθι για παιδιά «Η Έμμυ στο δάσος», εκτός από ένας ιδανικός τρόπος να περάσεις στο παιδί σου έννοιες όπως φιλία, αλληλεγγύη, συνεργασία και όχι μόνο, είναι και ένα χορταστικό ανάγνωσμα, πνιγμένο σε όμορφες ζωγραφιές. Ήλθαμε σε επαφή με την Τόνια Νικολαΐδη, τη συγγραφέα του βιβλίου και τον άνθρωπο που φρόντισε να δημιουργήσει και εκείνες τις ζωγραφιές. Μάθαμε για την προέλευση της ιστορίας, για τον τρόπο γένεσης και επεξεργασίας, για την κριτική ματιά των παιδιών της. Η ευαισθησία, η καλαισθησία και η αγάπη του γονιού έχουν ποτίσει τη γλυκιά ιστορία της Έμμυ και αυτό που περιμένουμε είναι πως όλο και περισσότερα παιδιά θα διαβάσουν και θα ακούσουν το βιβλίο και θα κάνουν κτήμα τους τις έννοιές του, από την ώρα που θα τις συναντήσουν και για όλη τη ζωή τους.
Κυκλοφορήσατε ένα βιβλίο για παιδιά. Πώς ήλθε η ιδέα; Πόσο καιρό σας πήρε να ολοκληρώσετε το κείμενο και την εικονογράφηση;
Πριν από περίπου δύο-τρία χρόνια ξεκίνησαν όλα... Ήταν κάποια βράδια που θέλοντας να κοιμίσω την πρώτη μου κόρη κι ενώ είχαμε καθυστερήσει και δεν υπήρχε χρόνος να διαβάσουμε το καθιερωμένο μας παραμύθι, ξεκίνησα με τα φώτα σβηστά να της αφηγούμαι ένα παραμύθι δικό μου. Σκόρπιες εικόνες από ένα παραμύθι που μου αφηγούταν η γιαγιά μου - επίσης απ’ το μυαλό της - με ηρωίδα ένα κορίτσι με κόκκινα μαλλιά, την Έμμυ, αναδύθηκαν στο μυαλό μου. Σιγά-σιγά, βράδυ-βράδυ, αφήγηση με την αφήγηση, η ιστορία διανθίστηκε, εμπλουτίστηκε και με σημαντικότερα νοήματα κι ολοκληρώθηκε... Κάποια στιγμή και αφού είχε ολοκληρωθεί, ένιωσα την ανάγκη να την καταγράψω, μια και μέχρι τότε υπήρχε πραγματικά μόνο μέσα στο κεφάλι το δικό μου και της κόρης μου! Το καλοκαίρι του 2019, μετά τη γέννηση και της δεύτερης κόρης μου, γεννήθηκε μέσα μου η ιδέα της έκδοσης και έτσι δούλεψα και πάνω στα σκίτσα... Με τις εκδόσεις Ίαμβος είχαμε έρθει σε επαφή ήδη από το τέλος του 2019. Μετά ήρθε ο κορωνοϊός... και κάπως έτσι φτάσαμε να την εκδώσουμε τα Χριστούγεννα του 2020!
Στο «Η Έμμυ στο Δάσος» διαβάζουμε μία ιστορία που στην ουσία είναι ύμνος στη φιλία. Στην οποία ιστορία «αναμιγνύετε» ανθρώπους και ζώα του δάσους. Είναι μία αλληγορία που αυτόματα συμπαθήσαμε. Είναι κάτι που είχατε σκεφθεί από την αρχή ή βγήκε στην πορεία;
Αυτός ο εξανθρωπισμός των ζώων υπήρχε σαν ιδέα εξαρχής. Ίσως είναι κάτι που ξενίζει σε έναν μεγάλο, αλλά πιστεύω πως στα μάτια ενός παιδιού, κάτι τέτοιο φαίνεται απολύτως φυσιολογικό! Προσθέτοντας τις δυνατότητες της φιλίας, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης σε ένα ζώο, προσπάθησα να περάσω το μήνυμα, πως αν μπορούν τα ζώα, τότε ευελπιστώ πως μπορούν και οι άνθρωποι…
Είναι το πρώτο σας βιβλίο. Πώς αισθάνεστε; Είναι κι αυτό παιδί σας, σωστά;
Ως μητέρα η ίδια, μου είναι πολύ δύσκολο να χρησιμοποιήσω αυτή τη λέξη για κάτι άλλο πέραν των πραγματικών μου παιδιών. Προτιμώ να το ονομάσω "δημιούργημα". Μία δημιουργία μου, στην οποία έδωσα όλη μου την αγάπη και σίγουρα και κάποια κομμάτια του εαυτού μου!
Έχετε ξανακάνει εικονογράφηση. Σας ιντριγκάρει το ίδιο με τη συγγραφή; Τη θεωρείτε ευκολότερη ή δυσκολότερη σαν διαδικασία;
Μία εικόνα μιλάει όσο χίλιες λέξεις, λένε πολλοί. Αυτό πιστεύω κι εγώ, πως η εικονογράφηση - ειδικά όταν είναι τα πάντα "στο χέρι" - είναι πολύ πιο δύσκολη από τη συγγραφή.
Το βιβλίο σας μπορούμε και να το ακούσουμε! Πώς σκεφθήκατε το audiobook σε αυτή την περίπτωση; Είναι συνήθης πρακτική μεν, αλλά στο δικό σας βιβλίο πώς προέκυψε;
Η ιδέα του audiobook προέκυψε ενώ οι διαδικασίες με τον εκδοτικό προχωρούσαν ήδη. Θεώρησα πως θα αναβαθμίσει το βιβλίο σε μία πιο ολοκληρωμένη εμπειρία και πράγματι το έκανε! Θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω όμως σε ένα σημείο... Ναι, κάποια βιβλία συνοδεύονται πλέον από audiobooks, αλλά η συγκεκριμένη δουλειά, με τέσσερις φωνές και με τόσο πλούσια μουσική επένδυση, πραγματικά ξεχωρίζει. Θα έλεγα πως είναι από τα πιο δυνατά σημεία του βιβλίου και είμαι πολύ ευγνώμων για τη συνεργασία που είχα με όλους τους συμμετέχοντες κατά τη δημιουργία του.
Είναι πάντα δύσκολο να γράφεις για παιδιά; Με την έννοια ότι το παιδί, όπως και στις θεατρικές παραστάσεις, είναι ένας απόλυτα ειλικρινής και ευθύς και ίσως απότομος «κριτής».
Νομίζω πως η ευθύτητα και η ειλικρίνεια θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως προτέρημα, ακόμα και σε αυτή την "άβολη" περίπτωση. Τουλάχιστον έτσι ξέρεις τι σου γίνεται! Λίγο είναι αυτό; Ξέρεις τι αρέσει και τι όχι κι έτσι έχεις τη δυνατότητα να τροποποιήσεις κάποια πράγματα. Για μένα το ότι είχα βοηθό-κριτή την κόρη μου, πιστεύω διευκόλυνε πολύ το έργο μου!
Έχετε διαβάσει το βιβλίο σας στα παιδιά σας; Πώς ήταν σαν εμπειρία;
Όπως ανέφερα ήδη, η μεγάλη μου κόρη άκουσε το παραμύθι πολύ πριν γραφτεί. Την πρώτη μέρα που ασχολήθηκα με τα σκίτσα, τη φώναξα και της την έδειξα. «Αυτή είναι η Έμμυ» της είπα... Ενθουσιάστηκε! Το ίδιο και όταν άκουσε το audiobook. Εκεί ενθουσιάστηκε και η μικρούλα μου, που είναι σχεδόν δύο ετών. Της άρεσε η μουσική επένδυση και η εναλλαγή των φωνών και γελούσε κι ας μην καταλάβαινε τι άκουγε... Ήταν πολύ συγκινητικό και αισθάνθηκα τόσο γεμάτη! Τέλος, από όταν κυκλοφόρησε το παραμύθι, το μόνο που έχω να πω είναι πως έχουμε γεμίσει το σπίτι... "Έμμες"...
Να υποθέσουμε ότι υπάρχει ήδη επόμενο βιβλίο στα σκαριά;
Πιστεύω πως στη ζωή πρέπει να κάνουμε κάποιες παύσεις που και που. Να δίνουμε στον εαυτό μας λίγο χρόνο για ανασκόπηση και ενδοσκόπηση, απόδοση ευσήμων και ευγνωμοσύνης προς εαυτόν και άλλους. Λίγο χρόνο για να απολαύσουμε αυτά που πετύχαμε ή λίγο χρόνο για να μάθουμε από αυτά που δεν ολοκληρώσαμε όπως ιδανικά θα θέλαμε. Σε μία τέτοια περίοδο βρίσκομαι κι εγώ τώρα, οπότε θέλω να παραμείνω συγκεντρωμένη στο εδώ και τώρα. Όταν έρθει ο καιρός θα μπουν και οι επόμενοι στόχοι!
Τι είναι αυτό που σας κάνει να θέλετε να δημιουργείτε, γράφοντας και εικονογραφώντας;
Είμαι εκ φύσεως πολύ δημιουργικό άτομο. Πιστεύω πως δεν πρέπει να περνάει μέρα στη ζωή σου που να μη δημιουργείς κάτι... Χωρίς να φτιάχνεις δηλαδή κάτι καινούργιο με μεράκι, βάζοντάς του και κάτι από τον εαυτό σου... Να φτιάχνεις κάτι οτιδήποτε, είτε με το μυαλό είτε με τα χέρια... Ένα κείμενο, ένα σκίτσο, μία κατασκευή, ένα γευστικό φαγητό, μία μουσική, μία σχέση κτλ. Είναι κάτι που με κάνει να αισθάνομαι ζωντανή!
Κώστας Κούλης
Κυκλοφορήσατε ένα βιβλίο για παιδιά. Πώς ήλθε η ιδέα; Πόσο καιρό σας πήρε να ολοκληρώσετε το κείμενο και την εικονογράφηση;
Πριν από περίπου δύο-τρία χρόνια ξεκίνησαν όλα... Ήταν κάποια βράδια που θέλοντας να κοιμίσω την πρώτη μου κόρη κι ενώ είχαμε καθυστερήσει και δεν υπήρχε χρόνος να διαβάσουμε το καθιερωμένο μας παραμύθι, ξεκίνησα με τα φώτα σβηστά να της αφηγούμαι ένα παραμύθι δικό μου. Σκόρπιες εικόνες από ένα παραμύθι που μου αφηγούταν η γιαγιά μου - επίσης απ’ το μυαλό της - με ηρωίδα ένα κορίτσι με κόκκινα μαλλιά, την Έμμυ, αναδύθηκαν στο μυαλό μου. Σιγά-σιγά, βράδυ-βράδυ, αφήγηση με την αφήγηση, η ιστορία διανθίστηκε, εμπλουτίστηκε και με σημαντικότερα νοήματα κι ολοκληρώθηκε... Κάποια στιγμή και αφού είχε ολοκληρωθεί, ένιωσα την ανάγκη να την καταγράψω, μια και μέχρι τότε υπήρχε πραγματικά μόνο μέσα στο κεφάλι το δικό μου και της κόρης μου! Το καλοκαίρι του 2019, μετά τη γέννηση και της δεύτερης κόρης μου, γεννήθηκε μέσα μου η ιδέα της έκδοσης και έτσι δούλεψα και πάνω στα σκίτσα... Με τις εκδόσεις Ίαμβος είχαμε έρθει σε επαφή ήδη από το τέλος του 2019. Μετά ήρθε ο κορωνοϊός... και κάπως έτσι φτάσαμε να την εκδώσουμε τα Χριστούγεννα του 2020!
Στο «Η Έμμυ στο Δάσος» διαβάζουμε μία ιστορία που στην ουσία είναι ύμνος στη φιλία. Στην οποία ιστορία «αναμιγνύετε» ανθρώπους και ζώα του δάσους. Είναι μία αλληγορία που αυτόματα συμπαθήσαμε. Είναι κάτι που είχατε σκεφθεί από την αρχή ή βγήκε στην πορεία;
Αυτός ο εξανθρωπισμός των ζώων υπήρχε σαν ιδέα εξαρχής. Ίσως είναι κάτι που ξενίζει σε έναν μεγάλο, αλλά πιστεύω πως στα μάτια ενός παιδιού, κάτι τέτοιο φαίνεται απολύτως φυσιολογικό! Προσθέτοντας τις δυνατότητες της φιλίας, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης σε ένα ζώο, προσπάθησα να περάσω το μήνυμα, πως αν μπορούν τα ζώα, τότε ευελπιστώ πως μπορούν και οι άνθρωποι…
Είναι το πρώτο σας βιβλίο. Πώς αισθάνεστε; Είναι κι αυτό παιδί σας, σωστά;
Ως μητέρα η ίδια, μου είναι πολύ δύσκολο να χρησιμοποιήσω αυτή τη λέξη για κάτι άλλο πέραν των πραγματικών μου παιδιών. Προτιμώ να το ονομάσω "δημιούργημα". Μία δημιουργία μου, στην οποία έδωσα όλη μου την αγάπη και σίγουρα και κάποια κομμάτια του εαυτού μου!
Έχετε ξανακάνει εικονογράφηση. Σας ιντριγκάρει το ίδιο με τη συγγραφή; Τη θεωρείτε ευκολότερη ή δυσκολότερη σαν διαδικασία;
Μία εικόνα μιλάει όσο χίλιες λέξεις, λένε πολλοί. Αυτό πιστεύω κι εγώ, πως η εικονογράφηση - ειδικά όταν είναι τα πάντα "στο χέρι" - είναι πολύ πιο δύσκολη από τη συγγραφή.
Το βιβλίο σας μπορούμε και να το ακούσουμε! Πώς σκεφθήκατε το audiobook σε αυτή την περίπτωση; Είναι συνήθης πρακτική μεν, αλλά στο δικό σας βιβλίο πώς προέκυψε;
Η ιδέα του audiobook προέκυψε ενώ οι διαδικασίες με τον εκδοτικό προχωρούσαν ήδη. Θεώρησα πως θα αναβαθμίσει το βιβλίο σε μία πιο ολοκληρωμένη εμπειρία και πράγματι το έκανε! Θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω όμως σε ένα σημείο... Ναι, κάποια βιβλία συνοδεύονται πλέον από audiobooks, αλλά η συγκεκριμένη δουλειά, με τέσσερις φωνές και με τόσο πλούσια μουσική επένδυση, πραγματικά ξεχωρίζει. Θα έλεγα πως είναι από τα πιο δυνατά σημεία του βιβλίου και είμαι πολύ ευγνώμων για τη συνεργασία που είχα με όλους τους συμμετέχοντες κατά τη δημιουργία του.
Είναι πάντα δύσκολο να γράφεις για παιδιά; Με την έννοια ότι το παιδί, όπως και στις θεατρικές παραστάσεις, είναι ένας απόλυτα ειλικρινής και ευθύς και ίσως απότομος «κριτής».
Νομίζω πως η ευθύτητα και η ειλικρίνεια θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως προτέρημα, ακόμα και σε αυτή την "άβολη" περίπτωση. Τουλάχιστον έτσι ξέρεις τι σου γίνεται! Λίγο είναι αυτό; Ξέρεις τι αρέσει και τι όχι κι έτσι έχεις τη δυνατότητα να τροποποιήσεις κάποια πράγματα. Για μένα το ότι είχα βοηθό-κριτή την κόρη μου, πιστεύω διευκόλυνε πολύ το έργο μου!
Έχετε διαβάσει το βιβλίο σας στα παιδιά σας; Πώς ήταν σαν εμπειρία;
Όπως ανέφερα ήδη, η μεγάλη μου κόρη άκουσε το παραμύθι πολύ πριν γραφτεί. Την πρώτη μέρα που ασχολήθηκα με τα σκίτσα, τη φώναξα και της την έδειξα. «Αυτή είναι η Έμμυ» της είπα... Ενθουσιάστηκε! Το ίδιο και όταν άκουσε το audiobook. Εκεί ενθουσιάστηκε και η μικρούλα μου, που είναι σχεδόν δύο ετών. Της άρεσε η μουσική επένδυση και η εναλλαγή των φωνών και γελούσε κι ας μην καταλάβαινε τι άκουγε... Ήταν πολύ συγκινητικό και αισθάνθηκα τόσο γεμάτη! Τέλος, από όταν κυκλοφόρησε το παραμύθι, το μόνο που έχω να πω είναι πως έχουμε γεμίσει το σπίτι... "Έμμες"...
Να υποθέσουμε ότι υπάρχει ήδη επόμενο βιβλίο στα σκαριά;
Πιστεύω πως στη ζωή πρέπει να κάνουμε κάποιες παύσεις που και που. Να δίνουμε στον εαυτό μας λίγο χρόνο για ανασκόπηση και ενδοσκόπηση, απόδοση ευσήμων και ευγνωμοσύνης προς εαυτόν και άλλους. Λίγο χρόνο για να απολαύσουμε αυτά που πετύχαμε ή λίγο χρόνο για να μάθουμε από αυτά που δεν ολοκληρώσαμε όπως ιδανικά θα θέλαμε. Σε μία τέτοια περίοδο βρίσκομαι κι εγώ τώρα, οπότε θέλω να παραμείνω συγκεντρωμένη στο εδώ και τώρα. Όταν έρθει ο καιρός θα μπουν και οι επόμενοι στόχοι!
Τι είναι αυτό που σας κάνει να θέλετε να δημιουργείτε, γράφοντας και εικονογραφώντας;
Είμαι εκ φύσεως πολύ δημιουργικό άτομο. Πιστεύω πως δεν πρέπει να περνάει μέρα στη ζωή σου που να μη δημιουργείς κάτι... Χωρίς να φτιάχνεις δηλαδή κάτι καινούργιο με μεράκι, βάζοντάς του και κάτι από τον εαυτό σου... Να φτιάχνεις κάτι οτιδήποτε, είτε με το μυαλό είτε με τα χέρια... Ένα κείμενο, ένα σκίτσο, μία κατασκευή, ένα γευστικό φαγητό, μία μουσική, μία σχέση κτλ. Είναι κάτι που με κάνει να αισθάνομαι ζωντανή!
Κώστας Κούλης
