Η συγγραφέας Πολύμνια Κοσσόρα γράφει για το Noizy: Μένουμε σπίτι... και;
- Λεπτομέρειες
- Κατηγορία: Άρθρα & Συνεντεύξεις
- Δημοσιεύθηκε : Κυριακή, 29 Μαρτίου 2020 12:28
Ένα είναι βέβαιο. Το εμπεδώσαμε, το ενστερνιστήκαμε, το εφαρμόζουμε. Τόσο διαχύθηκε μέσα μας, ίσως επειδή επικράτησε ο φόβος που φυλάει τα έρημα, που χάνουμε μια λεπτομέρεια ουσίας. Ότι το σύνθημα αυτό είναι ημιτελές. Κάτι λείπει. Λείπει αυτό το «και;». Μένουμε σπίτι και τι κάνουμε; Πληθώρα οι δυνατές απαντήσεις, αν το σκεφτείς. Μένω σπίτι και… τσακώνομαι. Μένω σπίτι και… μελαγχολώ. Μένω σπίτι και… καθαρίζω μανιακά τα ποτήρια στα σκρίνια, που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί εδώ και τριάντα χρόνια. Μένω σπίτι και… ξημεροβραδιάζομαι στο φέισμπουκ. Μμμ… κι αυτό κάποια στιγμή σε μπουχτίζει και σε οδηγεί είτε σε παλιές φωτογραφίες ή σε μια βαριά ανία. Πάλι μελαγχολία δηλαδή.
Ε, λοιπόν, εγώ που θα είχα χίλιους λόγους για αυτολύπηση, αρνούμαι να την πάθω λόγω κορονοϊού. Διαλέγω να συμπληρώσω το σύνθημα με διαφορετικό τρόπο. Μένω σπίτι και ταξιδεύω. Όχι, δεν παραλογίζομαι. Όχι ακόμη. Εγώ που λατρεύω τα ταξίδια, όλα εκείνα τα ταξίδια που μια ζωή, τώρα μου έχτισαν ένα πολύτιμο κεφάλαιο ζωής, ταξιδεύω τώρα με έναν άλλο τρόπο. Πιο ελεύθερο και ανατρεπτικό. Ταξιδεύω διαβάζοντας.
Χαμογελάω καθώς θυμάμαι εκείνο το παλιό διαφημιστικό σλόγκαν που κοροϊδέψαμε κάποτε. «Mε ένα Άρλεκιν ξεχνιέμαι». Όχι, δεν θέλω να ξεχαστώ. Θέλω συνειδητοποιημένα να ανοίξω ένα μεγάλο παράθυρο στον κόσμο. Να πάρω βαθιές ανάσες, να γελάσω, να συγκινηθώ, να αγανακτήσω, μέσα από τις αράδες ενός βιβλίου. Το ωραιότερο ταξίδι. Διαλέγεις προορισμούς, κλίμα, είδος συγκίνησης. Κοινωνικό μυθιστόρημα, αστυνομική λογοτεχνία, ιστορική μυθιστοριογραφία και τόσα ακόμη. Από το μεσογειακό νουάρ, στα παγωμένα φιόρδ. Και από τις Λατινικές πάμπες, στο επαναστατικό Παρίσι. Από τα στενά της Αβάνας, στο σκληρό Μπρονξ. Δεν έχει τέλος.
Αν έχεις καιρό να βρεθείς στο πνεύμα της ανάγνωσης, αν δεν έχεις ανοίξει τελευταία βιβλίο, θα σου πρότεινα μια αθώα αναδρομή που θα σκαλίσει αναμνήσεις, θα σε προκαλέσει με παλιές μυρωδιές, θα σου ανοίξει την όρεξη. Κάνε μια βόλτα μέσα στο σπίτι, σε όποια γωνιά υπάρχουν παλιά, ξεχασμένα βιβλία. Ράφια, κουτιά, σκονισμένες βιβλιοθήκες. Θυμήσου ποια ήταν τα πρώτα σου αναγνώσματα, που σε συγκίνησαν και ερέθισαν τη φαντασία σου. Σε έκαναν ήρωα ή ζητιάνο, ιππότη ή ορφανό. Άγγιξέ τα αν τα βρεις, μύρισέ τα. Η εποχή της αθωότητας, ιαματική, επουλωτική. Ξεφύλλισέ τα. Προσοχή να μη διαλυθούν οι κιτρινισμένες σελίδες.
Συνέχισε την περιδιάβαση όπου υπάρχουν βιβλία στο σπίτι. Θυμήσου πού ήσουν όταν διάβασες κάποιο βιβλίο που ξεπηδάει πιο έντονα μπροστά σου. Διακοπές στην Ίο ή ένα χειμωνιάτικο βράδυ πλάι στο τζάκι στο Καρπενήσι; Στην πτήση για Μιλάνο ή στο νυχτερινό πλοίο για Χανιά; Κάποια από τα βιβλία σου δεν μπορείς καν να θυμηθείς αν τα έχεις διαβάσει ή είναι ανάμεσα σ’ εκείνα τα μονίμως αδιάβαστα, που βρέθηκαν με κάποιο μυστήριο τρόπο στο σπίτι σου. Ρίξε μια ματιά στο οπισθόφυλλο. Θα πάρεις μια ιδέα για το «ταξίδι» που σε περιμένει, αν αποφασίσεις να τα διαβάσεις.
Σκέψου πού κάνεις κέφι να βρεθείς σήμερα. Στη Μεσόγειο; Εδώ το νουάρ έχει φως, γεύσεις και αισθήματα. Διάβασε Camilleri, Montalban, Izzo, Attia. Ο τελευταίος θα σε πάει γενναιόδωρα και στο Παρίσι και στην Καραϊβική. Μήπως προτιμάς το Βορρά; Τότε Mankell, Dahl, Indridason. Πάμε και μια βόλτα στις σκιές και τα αρώματα της Κούβας μαζί με τον Padura; Τώρα που λέω σκιές, σκέπτομαι - γιατί όχι - και στην Ισπανία του πληθωρικού Zafon; Να πάμε και στο Μεγάλο Νησί; Εδιμβούργο με το Rankin, Μπέλφαστ με το Neville, Χάιλαντς με το May. Και οπωσδήποτε τη “Μέση Αγγλία” του Coe. Αν πάλι σε τραβάει η Ιστορία σε οποιαδήποτε μορφή γραφής, έχεις πολλές επιλογές. Από τα μυθιστορήματα του Kerr, του Dalrymple και του Falconer, έως τον καθαρόαιμο Mazower που είναι και «δικός» μας.
Μένω σπίτι λοιπόν, ταξιδεύοντας. Μένω σπίτι διαβάζοντας. Σίγουρα θα σκεφτείς ότι τα παραπάνω ταξίδια είναι μια πολύ προσωπική επιλογή. Δεν αναφέρουν Έλληνες συγγραφείς. Αυτό επειδή στις σημερινές συνθήκες προτιμώ να φεύγω μακριά, σε άλλους τόπους, σε άλλες κοινωνίες. Προφανώς οι επιλογές μου γέρνουν προς τη σύγχρονη αστυνομική λογοτεχνία με κοινωνικό και πολιτικό υπόβαθρο. Αυτό από εμένα. Σε σένα ανοιχτοί όλοι οι ορίζοντες. Και αν τα αδιάβαστα βιβλία σου δεν σε τραβάνε ή απλά δεν υπάρχουν, τα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία με παράδοση στο σπίτι είναι ανοιχτά στις προτιμήσεις σου.
Μείνε σπίτι, λοιπόν. Μείνε ασφαλής. Μείνε συντροφιά με ένα και δυο και τρία και τέσσερα βιβλία. Καλή ανάγνωση και ψηλά το κεφάλι. Θα περάσει κι αυτό και αν μας αφήσει πίσω την αγάπη της ανάγνωσης, θα έχει κάνει και κάτι καλό στο διάβα του.
Πολύμνια Κοσσόρα
Αντί επιλόγου: Η συγγραφέας Πολύμνια Κοσσόρα, η δημιουργός του εξαιρετικού βιβλίου «Καίει ο Ήλιος τα μεσάνυχτα;» είναι από τους ανθρώπους που έχουμε ξεχωρίσει εδώ και χρόνια. Μετά την παρουσίαση του έργου της και τη συνέντευξη που ακολούθησε, διαπιστώσαμε ότι η σχέση μας πλέον θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και φιλική. Συναντηθήκαμε στην εκδήλωση για τον ένα χρόνο κυκλοφορίας του πνευματικού τέκνου της και την αγγλική έκδοσή του και τα είπαμε από κοντά… Σπάνιος άνθρωπος! Ήθος, γλυκύτητα, ταξιδιάρα πένα… Ό,τι πρέπει για την περίοδο που διανύουμε. Ήλθαμε σε επικοινωνία μαζί της. Της άρεσε η ιδέα να γράψει κάτι για μας. Το έχει ξανακάνει άλλωστε. Στήνοντας το κείμενο και ετοιμάζοντάς το για δημοσίευση, σκέφτηκα ότι χρειαζόμουν την κατάλληλη μουσική υπόκρουση. Και τι πιο ωραία, για την περίσταση πάντα, από τους Cécile Verny Quartet… Αγαπημένη κυρία Κοσσόρα, σας ευχαριστούμε πολύ! Και σας αγαπάμε ακόμα περισσότερο. Μας έχετε τιμήσει πολλές φορές, τις οποίες κρατάμε σε εκείνο το κουτάκι στα αριστερά του απανωκορμιού μας. Καλή αντάμωση!
Κώστας Κούλης
Ε, λοιπόν, εγώ που θα είχα χίλιους λόγους για αυτολύπηση, αρνούμαι να την πάθω λόγω κορονοϊού. Διαλέγω να συμπληρώσω το σύνθημα με διαφορετικό τρόπο. Μένω σπίτι και ταξιδεύω. Όχι, δεν παραλογίζομαι. Όχι ακόμη. Εγώ που λατρεύω τα ταξίδια, όλα εκείνα τα ταξίδια που μια ζωή, τώρα μου έχτισαν ένα πολύτιμο κεφάλαιο ζωής, ταξιδεύω τώρα με έναν άλλο τρόπο. Πιο ελεύθερο και ανατρεπτικό. Ταξιδεύω διαβάζοντας.
Χαμογελάω καθώς θυμάμαι εκείνο το παλιό διαφημιστικό σλόγκαν που κοροϊδέψαμε κάποτε. «Mε ένα Άρλεκιν ξεχνιέμαι». Όχι, δεν θέλω να ξεχαστώ. Θέλω συνειδητοποιημένα να ανοίξω ένα μεγάλο παράθυρο στον κόσμο. Να πάρω βαθιές ανάσες, να γελάσω, να συγκινηθώ, να αγανακτήσω, μέσα από τις αράδες ενός βιβλίου. Το ωραιότερο ταξίδι. Διαλέγεις προορισμούς, κλίμα, είδος συγκίνησης. Κοινωνικό μυθιστόρημα, αστυνομική λογοτεχνία, ιστορική μυθιστοριογραφία και τόσα ακόμη. Από το μεσογειακό νουάρ, στα παγωμένα φιόρδ. Και από τις Λατινικές πάμπες, στο επαναστατικό Παρίσι. Από τα στενά της Αβάνας, στο σκληρό Μπρονξ. Δεν έχει τέλος.
Αν έχεις καιρό να βρεθείς στο πνεύμα της ανάγνωσης, αν δεν έχεις ανοίξει τελευταία βιβλίο, θα σου πρότεινα μια αθώα αναδρομή που θα σκαλίσει αναμνήσεις, θα σε προκαλέσει με παλιές μυρωδιές, θα σου ανοίξει την όρεξη. Κάνε μια βόλτα μέσα στο σπίτι, σε όποια γωνιά υπάρχουν παλιά, ξεχασμένα βιβλία. Ράφια, κουτιά, σκονισμένες βιβλιοθήκες. Θυμήσου ποια ήταν τα πρώτα σου αναγνώσματα, που σε συγκίνησαν και ερέθισαν τη φαντασία σου. Σε έκαναν ήρωα ή ζητιάνο, ιππότη ή ορφανό. Άγγιξέ τα αν τα βρεις, μύρισέ τα. Η εποχή της αθωότητας, ιαματική, επουλωτική. Ξεφύλλισέ τα. Προσοχή να μη διαλυθούν οι κιτρινισμένες σελίδες.
Συνέχισε την περιδιάβαση όπου υπάρχουν βιβλία στο σπίτι. Θυμήσου πού ήσουν όταν διάβασες κάποιο βιβλίο που ξεπηδάει πιο έντονα μπροστά σου. Διακοπές στην Ίο ή ένα χειμωνιάτικο βράδυ πλάι στο τζάκι στο Καρπενήσι; Στην πτήση για Μιλάνο ή στο νυχτερινό πλοίο για Χανιά; Κάποια από τα βιβλία σου δεν μπορείς καν να θυμηθείς αν τα έχεις διαβάσει ή είναι ανάμεσα σ’ εκείνα τα μονίμως αδιάβαστα, που βρέθηκαν με κάποιο μυστήριο τρόπο στο σπίτι σου. Ρίξε μια ματιά στο οπισθόφυλλο. Θα πάρεις μια ιδέα για το «ταξίδι» που σε περιμένει, αν αποφασίσεις να τα διαβάσεις.
Σκέψου πού κάνεις κέφι να βρεθείς σήμερα. Στη Μεσόγειο; Εδώ το νουάρ έχει φως, γεύσεις και αισθήματα. Διάβασε Camilleri, Montalban, Izzo, Attia. Ο τελευταίος θα σε πάει γενναιόδωρα και στο Παρίσι και στην Καραϊβική. Μήπως προτιμάς το Βορρά; Τότε Mankell, Dahl, Indridason. Πάμε και μια βόλτα στις σκιές και τα αρώματα της Κούβας μαζί με τον Padura; Τώρα που λέω σκιές, σκέπτομαι - γιατί όχι - και στην Ισπανία του πληθωρικού Zafon; Να πάμε και στο Μεγάλο Νησί; Εδιμβούργο με το Rankin, Μπέλφαστ με το Neville, Χάιλαντς με το May. Και οπωσδήποτε τη “Μέση Αγγλία” του Coe. Αν πάλι σε τραβάει η Ιστορία σε οποιαδήποτε μορφή γραφής, έχεις πολλές επιλογές. Από τα μυθιστορήματα του Kerr, του Dalrymple και του Falconer, έως τον καθαρόαιμο Mazower που είναι και «δικός» μας.
Μένω σπίτι λοιπόν, ταξιδεύοντας. Μένω σπίτι διαβάζοντας. Σίγουρα θα σκεφτείς ότι τα παραπάνω ταξίδια είναι μια πολύ προσωπική επιλογή. Δεν αναφέρουν Έλληνες συγγραφείς. Αυτό επειδή στις σημερινές συνθήκες προτιμώ να φεύγω μακριά, σε άλλους τόπους, σε άλλες κοινωνίες. Προφανώς οι επιλογές μου γέρνουν προς τη σύγχρονη αστυνομική λογοτεχνία με κοινωνικό και πολιτικό υπόβαθρο. Αυτό από εμένα. Σε σένα ανοιχτοί όλοι οι ορίζοντες. Και αν τα αδιάβαστα βιβλία σου δεν σε τραβάνε ή απλά δεν υπάρχουν, τα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία με παράδοση στο σπίτι είναι ανοιχτά στις προτιμήσεις σου.
Μείνε σπίτι, λοιπόν. Μείνε ασφαλής. Μείνε συντροφιά με ένα και δυο και τρία και τέσσερα βιβλία. Καλή ανάγνωση και ψηλά το κεφάλι. Θα περάσει κι αυτό και αν μας αφήσει πίσω την αγάπη της ανάγνωσης, θα έχει κάνει και κάτι καλό στο διάβα του.
Πολύμνια Κοσσόρα
Αντί επιλόγου: Η συγγραφέας Πολύμνια Κοσσόρα, η δημιουργός του εξαιρετικού βιβλίου «Καίει ο Ήλιος τα μεσάνυχτα;» είναι από τους ανθρώπους που έχουμε ξεχωρίσει εδώ και χρόνια. Μετά την παρουσίαση του έργου της και τη συνέντευξη που ακολούθησε, διαπιστώσαμε ότι η σχέση μας πλέον θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και φιλική. Συναντηθήκαμε στην εκδήλωση για τον ένα χρόνο κυκλοφορίας του πνευματικού τέκνου της και την αγγλική έκδοσή του και τα είπαμε από κοντά… Σπάνιος άνθρωπος! Ήθος, γλυκύτητα, ταξιδιάρα πένα… Ό,τι πρέπει για την περίοδο που διανύουμε. Ήλθαμε σε επικοινωνία μαζί της. Της άρεσε η ιδέα να γράψει κάτι για μας. Το έχει ξανακάνει άλλωστε. Στήνοντας το κείμενο και ετοιμάζοντάς το για δημοσίευση, σκέφτηκα ότι χρειαζόμουν την κατάλληλη μουσική υπόκρουση. Και τι πιο ωραία, για την περίσταση πάντα, από τους Cécile Verny Quartet… Αγαπημένη κυρία Κοσσόρα, σας ευχαριστούμε πολύ! Και σας αγαπάμε ακόμα περισσότερο. Μας έχετε τιμήσει πολλές φορές, τις οποίες κρατάμε σε εκείνο το κουτάκι στα αριστερά του απανωκορμιού μας. Καλή αντάμωση!
Κώστας Κούλης
