Άρθρα & Συνεντεύξεις

Νικολέττα Λέκκα - Η συνέντευξη

 
   Το βιβλίο «Το κλειδί της Ευτυχίας» αναφέρεται στη γλυκιά ιστορία ενός μπρελόκ, κάποιων ενηλίκων και δύο παιδιών. Και τα παιδιά εδώ είναι πρωταγωνιστές. Όλα εκτυλίσσονται γύρω από εκείνα και όλα εκεί επιστρέφουν. Η Νικολέττα Λέκκα, η συγγραφέας που εστιάζει στο παιδί, που το τοποθετεί σε πρώτο πλάνο πάντα και για πάντα, υπογράφει και αυτό το βιβλίο και βρίσκεται παρέα μας, να μιλήσει για το πλέον πρόσφατο έργο της, τα σχέδιά της, το Να Μου Γελλάς και την αγάπη της για τα παιδιά και την τέχνη της. Ευχαριστούμε θερμά τον Μάκη Τσίτα, ο οποίος φρόντισε να πραγματοποιηθεί αυτή η συνέντευξη.
 
lekka2219
Το ότι κυκλοφόρησε «Το κλειδί της Ευτυχίας» σήμαινε για σας ότι την επόμενη ημέρα ξεκινούσατε να δουλεύετε το επόμενο βιβλίο σας;
Ειδικά «Το κλειδί της Ευτυχίας» ήταν τόσο δυνατό σαν εμπειρία και συναίσθημα, που με άφησε για καιρό να αναζητώ κάτι αντάξιο να πω. Αλλά η διαδρομή της δημιουργίας δεν είναι γραμμική. Δεν περιμένουν οι ήρωες και οι ιδέες ποτέ καρτερικά τη σειρά τους. Θα πεταχτούν και θα διεκδικήσουν χρόνο και όραμα όποτε διαλέξουν. Και όταν αρχίζει το μυαλό να γεννάει σκέψεις, δεν θες να το περιορίσεις σε μια ευθεία. Οπότε η επόμενη και η προηγούμενη ιστορία πάντα κάπου συναντιόνται.

Τι ανταπόκριση έχει ως τώρα αυτό το βιβλίο σας; Πώς βλέπετε τις αντιδράσεις των αναγνωστών και του Τύπου;
Διάβασα με χαρά τη δική σας αναφορά ότι το «Το κλειδί της Ευτυχίας» ήταν το πιο πολυδιαβασμένο άρθρο παρουσίασης βιβλίου των τελευταίων ημερών. Μου ξεφεύγει ένα χαμόγελο όταν βλέπω να το αγκαλιάζουν αυτό το βιβλίο. Γιατί χαϊδεύει την ψυχούλα μας και μας επιστρέφει στον πιο όμορφο εαυτό μας. Έχω την τύχη να παίρνει ο κόσμος αυτό που ελπίζω να δώσω μέσα από τα κείμενά μου. Αλλά συχνά σπεύδουν να μου διευκρινίσουν ότι αυτό που ένιωσαν δεν περιμένουν να το αντιληφθούν πολλοί άλλοι. Με κολακεύει αυτή η αίσθηση ανωτερότητας στο συναίσθημα, αλλά κρύβει και μια μοναξιά. Βιώνουμε σαν τόσο δεδομένη την απάθεια πια, που όταν νιώθουμε δυνατές συγκινήσεις, είμαστε πεπεισμένοι ότι είναι η εξαίρεση του κανόνα.

Είναι μία ιστορία που κινείται γύρω από τα παιδιά. Ακόμα και οι ενήλικες πρωταγωνιστές κινούνται γύρω από αυτό το «κάτι» των παιδιών. Είναι ο τρόπος που μετουσιώνετε τις ιδέες σας σε βιβλίο;
Τα παιδιά πρέπει και είναι οι πρωταγωνιστές. Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο ανταγωνισμού σε αυτό, γιατί όλοι μας μπορούμε να ταυτιστούμε με αυτό τον ρόλο. Ξέρετε, έχω δημιουργήσει ένα ιντερνετικό «στέκι» για να μοιραστώ τις ιστορίες μου και το ονόμασα «Να Μου Γελλάς». Εξηγώ ότι είναι η ευχή της μάνας στο παιδί αλλά - όπως σπεύδω να θυμίσω - και να μην έχεις δίπλα σου παιδί, είχες κάποτε στον καθρέφτη σου. Περίεργο πώς και αυτό ακόμα δεν είναι αυτονόητο. Δεν μιλάω για την ανούσια προτροπή να «μένουμε πάντα παιδιά». Αλλά για τη συναίσθηση του τι σημαίνει να είσαι παιδί. Πόσο σεβασμό και φροντίδα δικαιούσαι και πόση αναγνώριση αξίζεις. Πόσο οι εμπειρίες και οι σχέσεις που θα ορίσουν αυτή την ηλικία σου, καθορίζουν τα πάντα.
 
lekka2221
Συγκινείστε όταν γράφετε; Γιατί το περιεχόμενο των βιβλίων σας προκαλεί τους δακρυγόνους.
Σας ευχαριστώ που το νιώθετε και που το μοιράζεστε μαζί μου αυτό. Είναι τεράστια ικανοποίηση το να αγγίξεις την ψυχή των ανθρώπων που διάλεξαν να αφιερώσουν τον χρόνο τους στις σελίδες σου. Και ναι, μόνο αν συγκινηθώ μπορώ να γράψω. Δεν έχω κανένα λόγο να γράψω αν δεν πρόκειται να συγκινήσω τους άλλους και εμένα. Πώς αλλιώς θα μεταφέρεις δυνατά μηνύματα και σκέψεις;

Τι είναι αυτό που θα θέλατε να κάνετε ιστορία, δηλαδή βιβλίο και ακόμα το σκέφτεστε και δεν το έχετε βάλει μπροστά;
Αλήθειες ανθρώπων που θαύμασα. Μεγαλειώδεις επιλογές που καθόρισαν γενιές και - όπως κάθε τι μεγαλειώδες - συνυπάρχουν με απλές καθημερινές στιγμές που θα μπορούσαν να επαναληφθούν ανά τους αιώνες. Την ίδια στιγμή με συναρπάζει η δυνατότητα να πω σημαντικά μηνύματα που αφορούν το τώρα μας, αλλά διαδραματίζονται σε κάποιο φανταστικό χώρο-χρόνο. Αυτό τα κάνει οικουμενικά και τα απεγκλωβίζει από την απαίτηση επιβεβαίωσης βαρετών στερεότυπων.

Έχετε γράψει βιβλία και για ενήλικες. Σας ιντριγκάρει το ίδιο;
Ναι, με ιντριγκάρει το ίδιο το να γράφω για μεγάλους. Γιατί γράφω για το κομμάτι τους που μπορεί ακόμα να νιώσει ελεύθερα, όπως τα παιδιά. Έχετε περιγράψει πολύ εύστοχα κάτι που νιώθω και εγώ. Το ότι τα κείμενά μου δεν αφορούν πραγματικά μια μόνο ηλικιακή ομάδα. Τα παραμύθια μου είναι και για μεγάλους και τα ενήλικά μου, μοιάζουν με παραμύθια. Παρουσίασα στην πρώτη δημοτικού μια ιστορία που απευθυνόταν σε ενήλικες και η ενσυναίσθηση που έδειξαν ήταν συναρπαστική. Είδα έφηβους να διαβάζουν ένα παραμύθι μου «μονορούφι» και να δακρύζουν σαν τα πιο μικρά παιδάκια. Το βρίσκω συναρπαστικό να απευθύνεσαι και σε μία πτυχή του κάθε ανθρώπου που νομίζει ότι δεν υπάρχει.
 
lekka2223
Ο γονιός αγοράζει βιβλία για τα παιδιά του;
Αλήθεια δε ξέρω. Αγοράζω τόσα πάρα πολλά βιβλία σα γονιός, που δεν μπορώ να προσποιηθώ ότι είμαι αντιπροσωπευτικό δείγμα. Αγοράζω βιβλία και επιλεκτικά και αυτόματα. Βιβλία που μου ζητάνε τα παιδιά μου, άλλα που αγαπώ εγώ και κάποια που δεν με ενθουσιάζουν, αλλά θέλω να τους δώσω μια ευκαιρία. Αλλά δεν θα αγοράσω ποτέ βιβλία μόνο επειδή είναι της μόδας. Δε ξέρω πώς λειτουργούν πραγματικά οι άλλοι γονείς. Αλλά στα χρόνια της «εξ’ αποστάσεως ζωής», της διασπώμενης προσοχής και της απούσας γιαγιάς, σίγουρα πολύ λιγότερα νέα βιβλία μπήκαν στα ράφια της σπιτικής βιβλιοθήκης και ακόμα λιγότερα βγήκαν από εκεί για να διαβαστούν…

Στην προηγούμενη κουβέντα μας είχαμε μιλήσει για το πόσο απαιτητικός αναγνώστης/ακροατής είναι το παιδί. Ο γονιός είναι το ίδιο; Το ίδιο απαιτητικός, το ίδιο εκλεκτικός;
Τι ωραία ερώτηση. Νομίζω ότι ο γονιός συχνά αγοράζει παιδικά βιβλία που απευθύνονται πρωτίστως σε αυτόν. Σαν εικονογράφηση, σα δομή, σαν υπόθεση, σα χιούμορ. Έτσι διαιωνίζεται μια ταύτιση προσφοράς και ζήτησης που αφήνει τα παιδιά, δηλαδή το αληθινό κοινό, απ’ έξω. Και το κοινό αυτό τελικά δεν το αφορά το βιβλίο. Αν με ρωτάτε για το γονιό ως αναγνώστη ενήλικης λογοτεχνίας, νομίζω είναι πολύ έντονα τα στερεότυπα που ισχύουν. Υπάρχουν οι βιβλιοφάγοι και οι άνθρωποι που δε θα διαβάσουν ακόμα και αν πέσει πάνω τους ένα βιβλίο. Με το Να Μου Γελλάς και όλα τα κείμενα που προσπαθώ να δημιουργώ, ονειρεύομαι να φτάσω στο μεγάλο ενδιάμεσο της γκάμας αυτής. Μικρές ιστορίες που χωράνε στην καθημερινότητά μας και για τη μισάωρη προσοχή μας προσφέρουν αντάλλαγμα ένα ταξίδι που είχες ξεχάσει πόσο έχεις ανάγκη.
 
lekka2225
Θα λέγατε ναι στην περίπτωση να γίνει παράσταση ένα βιβλίο σας;
Είναι ένα όνειρο που φέτος άρχισε σιγά σιγά να παίρνει φόρα και μορφή. Όπως και άλλα σχέδια που θα μου επιτρέψουν να βρεθώ κοντά σε μικρούς και μεγάλους αναγνώστες και να πούμε ιστορίες, κοιτάζοντας ο ένας τον άλλον στα μάτια. Σε σχολικές τάξεις, σε δράσεις, σε αυλές. Όλα στα πλαίσια αυτής της επανεκκίνησης που περιμένουμε εδώ και δύο χρόνια και τελικά ήρθε με τις δικές της απρόβλεπτες προϋποθέσεις. Μόλις ξεπεράσουμε την αμηχανία που κρύβει αυτή η κυκλοθυμική επαναφορά στην κανονικότητα, έχουμε πολλά όμορφα σχέδια να ονειρευτούμε και να κυνηγήσουμε.

Και το Να Μου Γελλάς πώς δένει με αυτή την επανεκκίνηση;
Το Να Μου Γελλάς ήρθε να γίνει η παρέα μας μέσα από την οθόνη που κουβαλάμε πια συνέχεια μαζί μας. Μια νέα ιδέα που στάζει όραμα και νοιάξιμο. Τόσο ιδεαλιστικό όσο ακούγεται και τόσο πρακτικό όσο χρειάζεται για να μας αφορά. Ένας ιστότοπος γεμάτος μικρές αλλά δυνατές λογοτεχνικές ιστορίες για μεγάλους και παιδιά και συναντήσεις με ανθρώπους συναρπαστικούς, που σε καλωσορίζουν στον κόσμο τους και κουβεντιάζουν μαζί σου. Δε ξέρω πώς αλλιώς να περιγράψω τα πρακτικά χαρακτηριστικά του Να Μου Γελλάς, αλλά θα πω την φράση μιας φίλης συνδρομήτριας. «Είναι το μέρος της χαράς μου». Και κάπως έτσι δικαιώνει τον τίτλο και την ύπαρξή του.

Κώστας Κούλης
 
Joomla Social by OrdaSoft!