Ο ζωγράφος Κωνσταντίνος Παπαργύρης στο Noizy
- Λεπτομέρειες
- Κατηγορία: Άρθρα & Συνεντεύξεις
- Δημοσιεύθηκε : Τρίτη, 01 Απριλίου 2014 00:19
Ο Κωνσταντίνος Παπαργύρης έχει ήδη δει τους πίνακές του να εκθέτονται σε μεγάλες πόλεις παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων της Νέας Υόρκης και του Βερολίνου. Η φετινή του έκθεση στο φιλόξενο Ελληνικό βιβλιοπωλείο Δεσμός είναι η δεύτερη φορά που ο Λαρισαίος ζωγράφος προβάλει τα έργα του στο Παρίσι. Η φετινή έκθεση καθηλώνει με μια θεματική μυστικιστικής ομορφιάς, σε συνδυασμό με μια γοητευτική στιβαρότητα στο επίπεδο των χρωμάτων. Σε αυτό το κάδρο τοποθετούνται φιγούρες σκοτεινές, επιβλητικές, αλλά συνάμα δυναμικές, που σε προτρέπουν να τις ακολουθήσεις και να ταυτιστείς μαζί τους. Ο Κωνσταντίνος Παπαργύρης εμπνέεται από τη Μεσόγειο και από τη μεταβατική περίοδο που ο διαχωρισμός ανάμεσα στον παλιό παγανιστικό κόσμο και το νεόφερτο πρωτοχριστιανικό ήταν ακόμα θολός. Αξιοσημείωτη επίσης είναι η χρήση μορφών που παραπέμπουν σε ετερόκλητους ιθαγενείς πολιτισμούς που φτάνουν μέχρι τους Ίνκας. Αυτές έχουν ενταχθεί όμως αρμονικά σε κάδρα μέσα από μια τεχνοτροπία ελληνικών αποχρώσεων. Το τελικό αποτέλεσμα υπογραμμίζει την παγκόσμια γλώσσα της ζωγραφικής, όπου οι αρχετυπικές φιγούρες αποτελούν την κοινή συνισταμένη της συγκίνησης του δέκτη μπροστά σ' ένα πίνακα ζωγραφικής.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο Έλληνας ζωγράφος μας κατατοπίζει γύρω από τη συλλογή του και τις δημιουργικές του αφετηρίες.
Τι μήνυμα θα θέλατε να περάσετε μέσα από αυτή τη συλλογή;
Η έκθεση αυτή αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων εκθέσεών μου. Πιστεύω στη έννοια της συνέχειας, όπως εκφράζεται μέσα από τη ρήση ενός δασκάλου μου που έλεγε ότι για ένα ζωγράφο η "νίκη" είναι ο επόμενος πίνακας. Έτσι, αυτή τη φορά επέλεξα μια πιο ήρεμη επιφάνεια ζωγραφικής, που σε καλεί να σκεφτείς πιο πολύ, σε σχέση με παλιότερες δουλειές μου που ήταν περισσότερο action painting. Επίσης είναι πρώτη φορά που κάνω τόσο μικρά μεγέθη. Μόλις μπήκα στο εργαστήριο για να ζωγραφίσω είχα στο μυαλό μου συγκεκριμένα πράγματα. Με ενδιαφέρει καταρχήν η πρώτη περίοδος του Βυζαντίου, τα πρωτοχριστιανικά χρόνια. Η τέχνη που κάνανε οι άνθρωποι εκείνη την εποχή είναι ένα μείγμα από πρωτοχριστιανικά και από παγανιστικά στοιχεία, πριν αυτό εξελιχθεί σε χριστιανισμό και έπειτα Βυζάντιο. Η περίοδος εκείνη είναι μια πηγή έμπνευσης για μένα που ενώνει την αρχαία Ελλάδα με αυτό που ονομάστηκε αργότερα χριστιανισμός. Αν χρειαζόταν να επιλέξω κάποιες λέξεις κλειδιά για την έκθεση θα χρησιμοποιούσα έννοιες όπως Συμφιλίωση, Νηνεμία, Ειρήνη, Ενδοσκόπηση.
Η έκθεση αυτή αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων εκθέσεών μου. Πιστεύω στη έννοια της συνέχειας, όπως εκφράζεται μέσα από τη ρήση ενός δασκάλου μου που έλεγε ότι για ένα ζωγράφο η "νίκη" είναι ο επόμενος πίνακας. Έτσι, αυτή τη φορά επέλεξα μια πιο ήρεμη επιφάνεια ζωγραφικής, που σε καλεί να σκεφτείς πιο πολύ, σε σχέση με παλιότερες δουλειές μου που ήταν περισσότερο action painting. Επίσης είναι πρώτη φορά που κάνω τόσο μικρά μεγέθη. Μόλις μπήκα στο εργαστήριο για να ζωγραφίσω είχα στο μυαλό μου συγκεκριμένα πράγματα. Με ενδιαφέρει καταρχήν η πρώτη περίοδος του Βυζαντίου, τα πρωτοχριστιανικά χρόνια. Η τέχνη που κάνανε οι άνθρωποι εκείνη την εποχή είναι ένα μείγμα από πρωτοχριστιανικά και από παγανιστικά στοιχεία, πριν αυτό εξελιχθεί σε χριστιανισμό και έπειτα Βυζάντιο. Η περίοδος εκείνη είναι μια πηγή έμπνευσης για μένα που ενώνει την αρχαία Ελλάδα με αυτό που ονομάστηκε αργότερα χριστιανισμός. Αν χρειαζόταν να επιλέξω κάποιες λέξεις κλειδιά για την έκθεση θα χρησιμοποιούσα έννοιες όπως Συμφιλίωση, Νηνεμία, Ειρήνη, Ενδοσκόπηση.
Πιστεύετε στις αρχετυπικές φιγούρες και έννοιες;
Θα χρησιμοποιήσω και πάλι την θεωρεία του καθηγητή Βαγγέλη Δημητρέα που λέει ότι ο καλλιτέχνης κατεργάζεται ψυχικά και νοητικά σχήματα προαιώνιας φύσης, τα οποία έχουν μεταλλαχθεί και διαμορφωθεί από την εκάστοτε κοινωνία την εκάστοτε χρονική στιγμή. Ο δημιουργός έχει το ταλέντο να εκλαμβάνει τις φοβίες, τους έρωτες, τις ευαισθησίες και τα συναισθήματα του ανθρώπου και όλα αυτά δημιουργούν ένα υλικό στα χέρια του. Και μια και είμαστε στο σήμερα, η αναποτελεσματικότητα, οι νευρώσεις και οι φοβίες του σύγχρονου ανθρώπου θα "βασανίσουν" το σύγχρονο δημιουργό, ο οποίος θα χρησιμοποιήσει τον πλαστικό λόγο προκειμένου να "λύσει" αυτά τα προβλήματα. Ο πίνακας έτσι μπορεί να ειδωθεί σαν μια "προσπάθεια επίλυσης", που από τη μια ανακουφίζει τον δημιουργό και από την άλλη συγκινεί το κοινό. Στην πραγματικότητα, ο πλαστικός λόγος καλείται ν' αντιμετωπίσει με την ίδια στιβαρότητα τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο οικονομικός, ο πολιτικός ή ο κοινωνικός λόγος.
Θα χρησιμοποιήσω και πάλι την θεωρεία του καθηγητή Βαγγέλη Δημητρέα που λέει ότι ο καλλιτέχνης κατεργάζεται ψυχικά και νοητικά σχήματα προαιώνιας φύσης, τα οποία έχουν μεταλλαχθεί και διαμορφωθεί από την εκάστοτε κοινωνία την εκάστοτε χρονική στιγμή. Ο δημιουργός έχει το ταλέντο να εκλαμβάνει τις φοβίες, τους έρωτες, τις ευαισθησίες και τα συναισθήματα του ανθρώπου και όλα αυτά δημιουργούν ένα υλικό στα χέρια του. Και μια και είμαστε στο σήμερα, η αναποτελεσματικότητα, οι νευρώσεις και οι φοβίες του σύγχρονου ανθρώπου θα "βασανίσουν" το σύγχρονο δημιουργό, ο οποίος θα χρησιμοποιήσει τον πλαστικό λόγο προκειμένου να "λύσει" αυτά τα προβλήματα. Ο πίνακας έτσι μπορεί να ειδωθεί σαν μια "προσπάθεια επίλυσης", που από τη μια ανακουφίζει τον δημιουργό και από την άλλη συγκινεί το κοινό. Στην πραγματικότητα, ο πλαστικός λόγος καλείται ν' αντιμετωπίσει με την ίδια στιβαρότητα τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο οικονομικός, ο πολιτικός ή ο κοινωνικός λόγος.
Ξεκινάτε να ζωγραφίζετε έχοντας κάποιο καθορισμένο θεματικό ή πολλές φορές εξελίσσεται στην πορεία;Και τα δύο. Υπάρχει βέβαια ένα πλαίσιο στο οποίο πειθαρχείς και κάποιες φορές είσαι επίτηδες αυστηρός με τον εαυτό σου, ούτως ώστε αν κάποια στιγμή βγεις να εξασφαλίσεις μια γνησιότητα.
Τι θα λέγατε σε κάποιο που πιστεύει ότι όλα έχουν λίγο πολύ παρουσιαστεί στο χώρο της ζωγραφικής και η πιθανότητα για κάτι ριζοσπαστικό έχει πλέον μηδενιστεί;
Σίγουρα υπάρχουν κάποιοι βασικοί τρόποι να εκφράζεται κάποιος και υπάρχει σαφώς η αγωνία στους νέους δημιουργούς να κάνουν κάτι πρωτότυπο. Σήμερα βέβαια, δεν μπορείς να κάνεις κάτι που να δημιουργήσει αντίστοιχο ντόρο με αυτόν που έκαναν ο κυβισμός ή ο εξπρεσιονισμός κάποτε. Αλλά από την άλλη, τα διάφορα ρεύματα υπάρχουν σαν συγκεκριμένοι τρόποι για να κάνεις τα δικά σου πράγματα.
Έχετε την ανάγκη να συνδεθείτε με άλλους καλλιτέχνες με σκοπό τη συντονισμένη προώθηση της δουλειάς σας;
Βέβαια! Γι αυτό έχουμε ιδρύσει μια λεγόμενη ελληνική "καλλιτεχνική αποικία" στην πόλη Grez sur Loing της Γαλλίας και κατορθώσαμε από το 2007 και μετά να οργανώσουμε 4 εκθέσεις, 2 ατομικές και 2 ομαδικές. Στην ίδια πόλη, που έχει μακρά παράδοση σε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, υπάρχουν μεταξύ άλλων ανάλογες "αποικίες" Αμερικανών, Σκανδιναβών και Ιαπώνων καλλιτεχνών. Με τη διαφορά όμως ότι οι άλλοι σύλλογοι επιχορηγούνται από τα κράτη τους για έξοδα ξενοδοχείων, στούντιο κτλ, ενώ εμείς δεν έχουμε καμιά υποστήριξη από το υπουργείο πολιτισμού.
Θέλετε να ανήκετε σε κάποιο ρεύμα όσον αφορά την νοοτροπία ή την τεχνοτροπία;Πιστεύω ότι κατά βάθος ποτέ κανέναν δεν τον ενδιέφερε. Βέβαια σήμερα, έχουμε μια πληθώρα από τεχνοτροπίες, όπως τη ζωγραφική τελάρου και καβαλέτου αλλά και σύγχρονες όπως τα installation και visual arts. Όλα αυτά μπορούν να λειτουργήσουν μαζί. Εγώ για παράδειγμα χρησιμοποιώ μια σύγχρονή προσέγγιση, όπου υπάρχει προηχογραφημένη η φωνή μου, η οποία ακούγεται κατά τη διάρκεια της έκθεσης. Δεν θέλω να πω ότι το ένα ή το άλλο είναι καλύτερο, αλλά είναι ενδιαφέρον να κάνεις πράγματα με τα χέρια σου. Δεν βλέπω επιφυλακτικά τα σύγχρονα μέσα αλλά οφείλω να παραδεχτώ ότι η παραδοσιακή ζωγραφική αποτελεί ιδιαίτερο έρωτα.
Μιλάτε για τα έργα σας στον επισκέπτη ώστε να τον οδηγήσετε να καταλάβει τι κρύβεται πίσω από τον πίνακα;
Όχι ιδιαίτερα, αντιθέτως με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η αυθόρμητη αντίδραση του δέκτη. Από τις μεγαλύτερες τέχνες είναι η τέχνη του θεατή ή αλλιώς του "καρπωτή". Δυστυχώς, πάντα περιμένουμε να ακούσουμε το δημιουργό να μιλάει για τα έργα και όχι τον θεατή και εδώ ίσως φταίμε και οι δημιουργοί που έχουμε ίσως φτιάξει μια εικόνα ενός αποκλειστικού ειδικού.
Σας έκανε ο τρόπος που βιώνει ο κόσμος τα έργα να τα δείτε με κάποια άλλη σκοπιά;
Ναι, ειδικά το πώς βλέπουν τα έργα τα παιδιά. Έχουν ένα ιδιαίτερο ένστικτo το οποίο συναντάται ακόμα και στους εφήβους.
Ναι, ειδικά το πώς βλέπουν τα έργα τα παιδιά. Έχουν ένα ιδιαίτερο ένστικτo το οποίο συναντάται ακόμα και στους εφήβους.
Τι σημαίνει για σας ο μυστικισμός;Είναι κάτι άλλο σε σχέση με τη θρησκεία. Η θρησκεία μπορεί να είναι η μορφή, το περιεχόμενο όμως είναι το θρησκευτικό ένστικτο που έρχεται μέσα μας. Αυτό έχει πιο πολλή σχέση με τη φύση και τα τέσσερα στοιχεία της παρά με την οργανωμένη θρησκεία.
Το να εκθέτονται τα έργα σας στο Παρίσι, τι σημασία έχει για σας;
Η Γαλλία έχει μεγάλη παιδεία στην ζωγραφική, κάτι που σε βοηθάει να υπερπηδάς κάποια εμπόδια όταν μιλάς για την τέχνη σου σε σχέση με την Ελλάδα. Αυτό δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει, δεδομένου ότι οι Γάλλοι πολίτες είχαν ήδη πρόσβαση στην εθνική τους πινακοθήκη από το 17ο αιώνα, έχοντας την δυνατότητα να θαυμάσουν έργα του Τιτσιάνο ή του Ρούμπενς. Είναι απίστευτο προβάδισμα σε σχέση με άλλα κράτη.
Η Γαλλία έχει μεγάλη παιδεία στην ζωγραφική, κάτι που σε βοηθάει να υπερπηδάς κάποια εμπόδια όταν μιλάς για την τέχνη σου σε σχέση με την Ελλάδα. Αυτό δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει, δεδομένου ότι οι Γάλλοι πολίτες είχαν ήδη πρόσβαση στην εθνική τους πινακοθήκη από το 17ο αιώνα, έχοντας την δυνατότητα να θαυμάσουν έργα του Τιτσιάνο ή του Ρούμπενς. Είναι απίστευτο προβάδισμα σε σχέση με άλλα κράτη.
Τι νέες προκλήσεις έχει να αντιμετωπίσει ένας ζωγράφος σε μια εποχή που όλα κινούνται σε ταχύτατους ρυθμούς;
Το "κακό" με τη ζωγραφική είναι ότι είναι αργή τέχνη. Είναι ακίνητες εικόνες και αυτό απαιτεί ο θεατής να καθίσει και να ξαναδεί το έργο. Από την άλλη ο τρόπος θέασης ενός έργου έχει αλλάξει στη σύγχρονη εποχή. Παλιότερα, στη θέα ακίνητων εικόνων ο θεατής, με τη δύναμη της φαντασίας, έμπαινε στη διαδικασία να τις κάνει να κινηθούν. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα αετώματα όπου ο θεατής δεν στεκόταν αμήχανος, αλλά προσπαθούσε με τη δύναμη της φαντασίας του να βάλει τις εικόνες να κινούνται και αυτό του δημιουργούσε την λεγόμενη μέθεξη. Αυτό είναι ένα κλειδί που χάθηκε στον θεατή της σύγχρονης εποχής. Εγώ προσπαθώ να βάλω αυτό το στοιχείο και όποιος έχει εξασκηθεί σ' αυτό διακρίνει την τεχνική της αναπαράστασης. Προσπαθώ να κάνω έργα που δείχνουν μια ιστορία, που έχουν μια πλοκή.
Το "κακό" με τη ζωγραφική είναι ότι είναι αργή τέχνη. Είναι ακίνητες εικόνες και αυτό απαιτεί ο θεατής να καθίσει και να ξαναδεί το έργο. Από την άλλη ο τρόπος θέασης ενός έργου έχει αλλάξει στη σύγχρονη εποχή. Παλιότερα, στη θέα ακίνητων εικόνων ο θεατής, με τη δύναμη της φαντασίας, έμπαινε στη διαδικασία να τις κάνει να κινηθούν. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα αετώματα όπου ο θεατής δεν στεκόταν αμήχανος, αλλά προσπαθούσε με τη δύναμη της φαντασίας του να βάλει τις εικόνες να κινούνται και αυτό του δημιουργούσε την λεγόμενη μέθεξη. Αυτό είναι ένα κλειδί που χάθηκε στον θεατή της σύγχρονης εποχής. Εγώ προσπαθώ να βάλω αυτό το στοιχείο και όποιος έχει εξασκηθεί σ' αυτό διακρίνει την τεχνική της αναπαράστασης. Προσπαθώ να κάνω έργα που δείχνουν μια ιστορία, που έχουν μια πλοκή.
Ανίκητος Γαροφαλάκης
Joomla Social by OrdaSoft!
